CADA PELÍCULA É PRODUTO DA SÚA ÉPOCA

 

En A invasión dos ladróns de corpos, película dirixida por Don Siegel en 1954, uns estraños dobres chegados do espazo exterior suplantan a identidade de pacíficos cidadáns estadounidenses. Os aliens non teñen sentimentos e, aínda que exteriormente móstranse idénticos, é fácil recoñecer a  impostura porque pase o que pase ao redor mantéñense  impávidos. A crítica viu na obra de  Siegel (cineasta de trazo groso e pouco dado ás sutilezas) unha  diatriba  anticomunista, aínda que tamén hai quen afirmou que o que reflicte é precisamente o contrario: a  paranoia do país durante a Guerra Fría, a súa obsesión por atopar inimigos e sospeitosos en calquera parte. Dunha ou outra forma, o seguro é que aqueles extraterrestres impertérritos dicían máis da sociedade humana do seu tempo que de civilizacións doutros planetas.

Luís Miguel  Ariza, xornalista,  divulgador científico e escritor coincide en que esta é a tónica xeral do cinema de ciencia ficción, debido a que “ofrece unha xanela sociolóxica de exploración destas sociedades e dos seus medos. É unha máquina do tempo”. No seu último libro, Vixíen os ceos!,  Ariza repasa 22 grandes títulos do xénero para revelar os segredos e significados que se esconden (ou se mostran) nas súas imaxes. Utilizar a ciencia ficción como instrumento para afirmar teorías sociais, políticas e mesmo relixiosas non é nada novo. Aí está, sen ir máis lonxe, Ron L Hubbard, o polémico fundador da Ciencioloxía. Un modesto escritor de novelas do xénero sobre as cales, con todo, cimentou algunhas das ideas do seu exitoso culto. No terreo académico e universitario a ciencia ficción tamén tivo  predicamento. Numerosas teses doutorais analizaron a realidade do mundo tomando como pedra de toque as ficcións futuristas. O panorama é  inabarcable, con propostas tan heteroxéneas como o estudo de xénero De homes e  cyborgs: a construción da  masculinidad no cinema americano actual de ciencia ficción de Rocío Carrasco publicado pola universidade de Huelva, ou a análise arquitectónica Entre  Blade runner e Mickey Mouse, novas condicións urbanas: unha perspectiva dende Os Anxeles, California de José Luis Pérez de Lama e publicada pola universidade de Sevilla.

“Cada película é produto da súa época”, asegura  Ariza, e así o reflicte nas análises que dedica a estes clásicos no seu libro, tratando de responder a preguntas como que é o que representa o personaxe de Neo e  Matrix, se Star Trek responde a unha visión optimista e cosmopolita do que podería ser o futuro, ou que ideoloxías políticas e ansiedades sociais expóñense en Terminator. Todo iso, ademais, dunha forma accesible e divertida. Tal cal é sempre a boa ciencia ficción.

FONTE: José  L. Álvarez  Cedena/elpais.com