MISIÓN DART

Ilustración da nave espacial DART da NASA e o LICIACube da Axencia Espacial Italiana (ASI) antes do impacto no sistema binario Dídymos. NASA/JOHNS HOPKINS, APL/STEVE GR 22/11/2021NASA/JOHNS HOPKINS, APL/STEVE GRIBBEN (Europa Press)

Algún día caerá na Terra un meteorito de gran tamaño, capaz de provocar unha catástrofe planetaria. É unha certeza. O que non sabemos é cando. DART (Double Asteroid Redirection Test ou Dobre Proba de Redirección de Asteroides) é a misión liderada pola NASA para probar as posibilidades de alterar a traxectoria destes corpos celestes como defensa planetaria. Hoxe, 24 de novembro, ás 7.21 da mañá, hora peninsular española, un foguete Falcon 9 de Space X partiu desde a Base de Vandenberg (California). A nave que levará a cabo esta misión histórica, bautizada co mesmo nome da misión, chegou o pasado mes de outubro a Vandenberg antes de ser lanzada para ensaiar un método de desviación de asteroides chamado “impacto cinético”.

Hai máis de 66 millóns de anos o impacto en Chicxulub cambiou o curso da evolución ao provocar a extinción dos grandes réptiles. Varios observatorios automáticos rastrexan o ceo cada noite, en busca de visitantes que poidan constituír un perigo similar con suficiente antelación. Porque o segredo dunha boa defensa consiste nunha detección precoz, cando aínda haxa tempo de adoptar algunha medida.

Até agora descubríronse uns 20.000 asteroides cuxa órbita pode achegalos ao noso planeta. A NASA considera perigoso calquera que supere os 140 metros de diámetro e poida aproximarse a menos de dez millóns de quilómetros, quizá uns 5.000 en total. Aínda que de momento non hai perigo para os próximos 50 anos, a caída dunha mole dese tamaño podería ocasionar graves danos de producirse sobre zonas habitadas. O recente caso do meteorito do Chelyabinsk, aínda sen causar vítimas mortais (pero si centos de feridos pola onda de choque e fragmentos de cristal), é un exemplo do poder destrutor das rocas que caen do ceo.

*A forma e o aspecto do asteroide aínda non se coñecen polo seu tamaño reducido e estar a 11 millóns de quilómetros da Terra / NASA/Nacho catalán/elpais.com

DART estrelarase contra Dimorfo, un asteroide de 163 metros de diámetro que é, á súa vez, a lúa doutro asteroide, Dídymos, de 780 metros. Dídymos é tamén o nome do sistema binario, descuberto en 1996 desde os telescopios do deserto de Sonora, en Arizona. Completa unha órbita ao redor do Sol cada 770 días, e non é un perigo real para a Terra, senón só o primeiro candidato escollido para probar e afinar a técnica. Que non é pouco.

A colisión só cambiará a velocidade á que Dimorfo xira ao redor do corpo principal nunha fracción de 1%, prevé a NASA. Pero bastará para alterar o período orbital en varios minutos, suficiente para que poida observarse desde os telescopios e radares terrestres. O obxectivo será medir, por primeira vez e en circunstancias reais, a efectividade do método de deflexión (ou cambio de dirección), o mesmo que algún día poderiamos necesitar para desviar unha posible ameaza en camiño cara á Terra.

A colisión intencional de DART será posible grazas á cámara que vai a bordo da nave, chamada DRACO, e que usa un complexo sistema de navegación autónoma. Ao contrario que os instrumentos tradicionais, que envían os datos en cru á Terra, a cámara procesará as imaxes de forma autónoma, usando o instrumental da propia nave. Todo co único fin de destruírse a si mesma e arroxar con iso luz sobre o método de deflexión.

O pequeno satélite LICIACube, desenvolvido pola Axencia Espacial Italiana, que se separará 10 días antes da colisión da nave principal, xunto á que viaxa, para enviar datos e imaxes á Terra do impacto e a pluma de exección que xere. Antes, axiña que como o dúo de satélites comece a avistarse, esta sorte de 'selfie sat', como xa o chaman algúns científicos, axudará á cámara de DART a enviar as súas primeiras imaxes de Dídymos e Dimorfo. Será, si todo vai segundo o planeado, a partir do ano que vén.

FONTE: Rafael Clemente/elpais.com e Ángel Díaz/elmundo.es