PALABRA DO ANO DE FundéuRAE: POLARIZACIÓN

A Fundación del Español Urgente (FundéuRAE), promovida pola Real Academia Española e a Axencia EFE, escolleu polarización como a súa palabra do ano 2023.

O termo polarización impúxose ao resto das candidatas debido á súa gran presenza nos medios de comunicación e á evolución de significado que experimentou. Nos últimos anos estendeuse o uso desta voz, que está recollida desde 1884 no dicionario académico, para aludir a situacións nas que hai dúas opinións ou actividades moi definidas e distanciadas (en referencia aos polos), en ocasións coas ideas implícitas de crispación e confrontación.

É habitual atopar nos medios exemplos que aluden a diversas formas de polarización, a nivel mundial: a polarización da sociedade, da política, da opinión pública, das posturas nas redes sociais etc. E é que tanto o verbo polarizar como o seu correspondente substantivo polarización utilízanse con frecuencia para expresar a idea de división en dous bloques, posicións ou opinións enfrontadas.

Segundo o Dicionario da lingua española, polarizar é, entre outras cousas, ‘orientar en dúas direccións contrapostas’, e no Dicionario esencial ofrécese o seguinte exemplo: A guerra polarizou a sociedade.

Ademais do seu interese lingüístico, o outro motivo para a elección deste termo foi a súa elevada presenza nos medios de comunicación durante os últimos meses. Aplicada á política e ao ámbito ideolóxico, ao mundo deportivo, ao debate nas plataformas dixitais e, en xeral, a calquera escenario no que sexa habitual o desacordo, a voz polarización estendeuse ao longo de 2023.

Esta palabra aparece recollida no dicionario académico desde a edición de 1884 coa mesma definición que ten actualmente: ‘acción e efecto de polarizar ou polarizarse’. Con todo, hai máis dun século, polarización incluía a marca física, que indicaba que era un termo restrinxido á linguaxe desta ciencia, en relación cos polos.

En 1985, incorporouse un engadido a esa definición, que non se conserva na edición actual, e que ía dando pistas sobre como este termo comezaba a estenderse máis aló da física: En linguaxe da economía, proceso polo cal nunhas determinadas zonas dun territorio concéntranse a maioría das industrias. Para a edición do ano 2001, polarizar —e, en consecuencia, polarización— estendeuse á linguaxe xeral tras adquirir o sentido de ‘orientar en dúas direccións contrapostas’, xa empregado en ámbitos moi diversos.

A gañadora deste ano foi escollida entre doce candidatas, varias delas relacionadas coa tecnoloxía e o medioambiente ou as catástrofes naturais: amnistía, ecosilencio, euribor, FANI, fediverso, fentanilo, guerra, humanitario, macroincendio, sismo e ultrafalso

FONTE: fondeu.es      Imaxe: publico.es