O lado quente da Lúa: un hemisferio está a 170º máis que outro

Aínda que a primeira ollada a Lúa parece unha rocha gris uniforme, en realidade presenta diferenzas notables entre a súa cara visible e a súa cara oculta. A cara visible, a que sempre mira cara á Terra, está cuberta de antigos fluxos de lava e é máis plana, mentres que a cara oculta é máis rugosa e con menos signos de actividade volcánica. Estas diferenzas foron estudadas pola misión GRAIL da NASA, que mediu o campo gravitatorio lunar cunha precisión sen precedentes. Os datos revelan que o manto lunar (a capa entre a codia e o núcleo) se deforma de forma distinta en cada hemisferio, o cal suxire unha diferenza de temperatura interna de ata 170 °C. Esta asimetría térmica podería explicarse pola presenza desigual de elementos radioactivos como o torio e o titanio. Estas observacións non só profundan na nosa comprensión da Lúa, senón que tamén poderían aplicarse ao estudo doutros corpos celestes.

O lado da Lúa que vemos desde a Terra é bastante diferente ao lado oculto. Mentres a cara visible está salpicada por vastas chairas escuras formadas por antigos fluxos de lava, coñecidas como maria, o hemisferio oculto é máis montañoso e presenta menos signos de volcanismo. Para investigar esta dualidade, científicos da NASA analizaron os datos colleitados pola misión GRAIL (Gravity Recovery and Interior Laboratory), unha misión que utilizou dúas sondas xemelgas chamadas Ebb e Flow para mapear o campo gravitatorio lunar. Os resultados, publicados na revista Nature, suxiren que o manto lunar, a capa rochosa situada entre a codia e o núcleo, ten unha capacidade de deformación lixeiramente distinta en cada hemisferio. Esta diferenza, de entre un 2 e un 3 %, apunta a unha sorprendente variación de temperatura no interior lunar: o lado próximo á Terra podería ser entre 100 e 200 kelvins máis quente (é dicir, ata 170 °C máis).

Ryan Park, autor principal do estudo, e o seu equipo, propoñen que esta diferenza térmica no manto lunar podería deberse á distribución desigual de elementos radioactivos como o torio e o titanio, máis abundantes na cara visible. Estes elementos xeran calor ao descompoñerse, o que mantería quente o interior dese hemisferio durante miles de millóns de anos. Isto tamén explicaría por que esa cara da Lúa mostra máis evidencias de actividade volcánica: a calor adicional habería facilitada que o magma chegase á superficie en épocas pasadas.

A hipótese de que a asimetría na actividade volcánica da Lúa está relacionada coa súa estrutura interna non é nova, pero ata o de agora faltaban probas directas. A análise do campo gravitacional lunar mediante a misión GRAIL permitiu aos investigadores detectar como se deforma o manto en resposta ás forzas gravitatorias que actúan sobre a Lúa. Estas deformacións dependen da rixidez do manto, que á súa vez está influenciada pola temperatura. Un manto máis quente é máis brando e se deforma máis facilmente, o cal concorda cos datos obtidos para o lado próximo á Terra.

Ademais de mellorar o noso coñecemento sobre a evolución térmica da Lúa, os autores do estudo sinalan que este método pode aplicarse a outros corpos planetarios. Como a técnica non require que as sondas aterren, podería utilizarse para estudar a estrutura interna de planetas como Marte ou lúas como Encélado e Ganímedes. Isto abre a porta a unha nova era de investigación planetaria, baseada en análises detalladas do campo gravitatorio desde órbita.

FONTE: quo.eldiario.es/ciencia