BUSCANDO VIDA NOUTROS PLANETAS

 

Para Mercedes López-Morais, astrofísica canaria, o sistema solar de TRAPPIST-1 atópase, segundo asegurou nunha entrevista, "ao virar a esquina en termos astronómicos". Esa proximidade á que se refire López-Morais son ao redor de 40 anos luz ata a estrela, unha distancia que, coas naves espaciais actuais, tardariamos en percorrer un millón e medio de anos aproximadamente. Unha bagatela se tomamos como referencia o tempo espacial, pero obviamente inasumible para os humanos... Ou non. Porque todo depende de se vemos esta posibilidade desde a perspectiva dos individuos ou da especie. De se consideramos que a nosa evolución tecnolóxica se estancará nalgún momento ou se seremos capaces de domar mesmo as leis da física.

López-Morais é investigadora no Centro de Astrofísica de Harvard e o seu traballo está centrado na análise das atmosferas dos sete exoplanetas que orbitan ao redor de TRAPPIST-1 para determinar se poden albergar vida tal e como a coñecemos. Ata hai moi pouco, a posibilidade de atopar organismos vivos fóra da Terra era unha mera probabilidade estatística pouco sustentada en datos científicos. Pero agora os científicos están a empezar a atopar datos que permiten albergar a esperanza de que teñamos veciños no Universo: "Eu imaxínome plantas, microorganismos, bacterias e animais pequenos", di López-Morais.

Obviamente estamos aínda moi lonxe de que esas teorías convértanse nunha evidencia. Con todo, o traballo que desenvolven astrofísicos como López-Morais empeza a arroxar froitos. Para buscar exoplanetas que poidan albergar vida, como ocorre con algúns dos atopados en TRAPPIST-1, deben seguirse tres pasos: o primeiro deles é, obviamente, a observación, que sexamos capaces de velo; o segundo, comprobar a súa densidade, posto que debe ser un planeta rochoso como a Terra para que poida embalsar auga; e o terceiro, detectar a súa atmosfera para comprobar se ten os elementos adecuados para a vida. É precisamente neses elementos nos que radica a clave. Nunha entrevista para a web da Sociedade Española de Astronomía, Mercedes López-Morais facía referencia á dificultade que entraña identificar eses marcadores: "Hoxe en día a atmosfera terrestre contén óxido de nitróxeno, osíxeno, ozono, metano, vapor de auga, pero de feito realmente non sabemos como era a atmosfera terrestre hai millóns de anos, aínda que se cre que case non había osíxeno ata que apareceron as primeiras plantas, e comezouse a xerar este elemento químico vía fotosíntesis. Estímase que isto ocorreu feixes un dous mil millóns de anos. Non sabemos en que estado evolutivo imos atopar os planetas rochosos extrasolares que vaiamos descubrindo, e por tanto é difícil establecer de antemán cales serán as pistas, por exemplo os compostos químicos, que na nosa xerga chamamos bio-marcadores, a seguir en cada caso para determinar se o planeta mostra signos de vida ou non. Con todo, se atopamos un planeta no que se detecten todos os compostos químicos que temos hoxe en día na atmosfera terrestre, eu diría que o máis probable é que ese planeta teña unha biosfera".

Curiosamente o que antes era unha excepción, atopar algún planeta que puidese cumprir as condicións necesarias, hoxe comeza a converterse en algo habitual. Hai moitos mundos aí fóra, tantos que segundo López-Morais "non damos abasto" para investigalos. Aínda que a científica crea que é moi posible que terminemos atopando lugares similares ao noso planeta, si que pon o acento en que dentro da inmensidade do Universo o noso é un caso particular: "Imos acabar dándonos conta de que aínda que non somos únicos, somos moi especiais. Unha contorna como o que temos na Terra hoxe en día non se vai a producir de forma natural en moitos sitios". Un motivo contundente como para coidar o noso planeta con mimo.
 
FONTE: José L. Álvarez Cedena/Xornal El País