POR QUE NO ARCO DA VELLA SÓ VEMOS 7 CORES?

Arco da vella / Imaxe: cuantos.org

Vermello, laranxa, amarelo, verde,  añil, azul e violeta. Estes son os sete cores que poden verse no arco da vella. Así que nel non aparecen nin o marrón nin o gris, pero tampouco o rosa, o  ocre nin os outros cores. A razón de que se vexan os sete que citan ao principio é física, aínda que no arco da vella, ademais, vexamos un símbolo romántico ou bandeiras liberadoras.

O fenómeno óptico que produce o arco da vella chámase dispersión da luz e ocorre cando a luz atravesa un medio transparente, por exemplo pingas de auga. Como lembraredes, ou non, das clases de física, a luz está formada por ondas, cos seus picos e os seus vales. A distancia entre dous picos chámase lonxitude de onda e é distinta para cada cor. E agora, volvamos ao fenómeno da dispersión. A luz que vemos como branca está formada en realidade pola superposición da luz de diferentes cores, cada unha coa súa diferente lonxitude de onda, non esquezades isto. Tamén lembraredes, ou non, das clases de física que a luz se move no baleiro a unha velocidade constante de 300.000 quilómetros por segundo, pero cando ten que atravesar algo, a súa velocidade diminúe e cambia a súa dirección, iso é o que se chama  refracción.

Cando a luz branca atravesa un prisma ten lugar ese fenómeno de  refracción, dependendo da súa lonxitude de onda cada raio de luz toma unha dirección lixeiramente diferente das outras. Por iso, entra un raio branco pero saen raios de cores. O arco da vella non é máis que ese mesmo fenómeno pero coas pingas de auga da choiva facendo de prismas. A cor que menos se desvía da traxectoria do raio orixinal é o vermello, seguido do laranxa, amarelo, verde,  añil, azul e violeta que é o que experimenta a maior desviación respecto da traxectoria orixinal.

E agora, imos á razón pola que só eses sete cores ven no arco da vella, ou na luz que atravesa un prisma. As cores poden ser monocromáticos ou policromáticos. Os  monocromáticos teñen unha única lonxitude de onda, os  policromáticos, pola contra, están formados por unha mestura das cores  monocromáticos o que quere dicir que agrupan varias lonxitudes de onda. Como a pinga de choiva ou o prisma separan as lonxitudes de onda dunha nunha, as únicas cores que podemos ver son os  monocromáticos: vermello, laranxa, amarelo, verde,  añil, azul e violeta. Por iso non se ve marrón que é unha cor  policromático, nin tampouco se ve, por exemplo, branco, porque, como lembraredes, está formado pola  superposición de varias lonxitudes de onda, é dicir, que tampouco é unha cor  monocromático.

O espectro visible é como chamamos á rexión do espectro electromagnético que o ollo humano é capaz de ver ou o que é o mesmo, a luz. E a resposta para o espectro é a mesma que para o arco  iris, o espectro contén só as cores cunha única lonxitude de onda. Non hai límite exacto ao que os ollos humanos poden percibir do espectro aínda que o máis común é que vexamos as lonxitudes de onda que están entre os 390 ata os 750  nanómetros (un  nanómetro é un metro dividido en mil millóns), pero hai persoas que poden ver desde 380 ata 780 nanómetros. Iso quere dicir que eles ven cores (ou tons de cores) que os demais non vemos. A cor cunha lonxitude de onda máis curta que podemos ver é o violeta, as lonxitudes de onda menores que o violeta, aproximadamente por baixo dos 400 nanómetros, coñécense como radiación  ultravioleta. E a lonxitude de onda máis longa que apreciamos a primeira ollada os humanos é o vermello. Por encima do vermello, aproximadamente a partir dos 750  nanómetros comeza o infravermello, tamén invisible para os nosos ollos. Se nomeásemos as cores segundo represéntanse no espectro, da menor lonxitude de onda á maior, deberiamos facelo xusto ao revés de como os dicimos cando enumeramos os que forman o arco  iris: violeta, azul,  añil, verde, amarelo, laranxa e vermello. Pero sexan nunha ou outra dirección, o arco da vella mostra exactamente a parte do espectro electromagnético que é visible para os nosos ollos.

FONTE:Esther Martín García/elpais.es/ciencia