CAZANDO EXOPLANETAS

 

En 1937 o escritor británico Olaf Stapledon publicou Hacedor de estrellas, un dos textos imprescindibles da historia da ciencia ficción, inspirador de multitude de historias e  incitador de vocacións literarias. Desta novela Jorge Luís Borges afirmaba que “unha prodixiosa novela, un sistema probable ou verosímil da pluralidade dos mundos e da súa dramática historia”. E Arthur C. Clarke asegurou que era “probablemente, a máis poderosa obra da imaxinación de todos os tempos”. O que fascinou a tantos lectores que hoxe seguen achegándose ao texto de Stapledon é a mestría con que o escritor achégase a un dos misterios que sempre acompañou ao ser humano: estamos sós no universo ou hai outras formas de vida máis aló do noso planeta?

En Hacedor de estrellas, un home senta a contemplar o firmamento unha noite calquera desde o alto dun outeiro e pregúntase polo sentido da súa vida. Estas reflexións son o inicio dunha viaxe fenomenal que lle leva a trasladarse coa mente desde a Terra aos confíns do universo, conectado con outras intelixencias e coñecendo outras civilizacións. Ese xesto, o de mirar cara ao alto, foi realizado por millóns de seres humanos desde tempos inmemoriais. “Cando era neno -explica Jon  Jenkins, científico da NASA- deitábame na herba nas noites de verán e miraba cara ao ceo, preguntándome se habería planetas orbitando esas estrelas. E de ser así, habería neles seres tombados na herba mirando ao ceo na nosa dirección facéndose a mesma pregunta?”.

Seguramente aquelas  cuitas infantís son as que levaron a Jenkins a converterse no que é hoxe: o responsable de centro de procesamento de datos das misións  Kepler e  TESS, ambas as enfocadas ao descubrimento de novos  exoplanetas. O asombroso é que, como o propio Jenkins detalla, cando el era un neno (en realidade ata hai máis ou menos 20 anos), os únicos planetas dos que tiñamos evidencia da súa existencia eran os pertencentes ao noso sistema solar. Hoxe, en cambio, podemos situar no espazo máis de 1.500 planetas distintos. Esta diversidade sorprendeu mesmo aos astrónomos, quen ademais descubriron que o noso sistema solar non é tan estraño dentro do universo, pero tampouco é a norma xeral. Este xigantesco salto no coñecemento do espazo débese á misión  Kepler na que  Jenkins estivo traballando e grazas á cal agora “sabemos que hai planetas por todas partes”. E se isto é así… claro, a seguinte pregunta é a que nos levamos facendo séculos: que hai neses planetas. Tan só gases e minerais? Talvez tamén auga? Jenkins teno claro: “Hai cento cincuenta mil millóns de estrelas na galaxia, iso significa que debe de haber cincocentos mil millóns ou un billón de planetas. Así que me sorprendería moito que non houbese vida en ningún fóra da Terra”.

 Se iso que bole alá arriba é só unha bacteria ou un ser dotado de intelixencia que nas noites de verán pregúntase se terá semellantes no espazo exterior ninguén é capaz de demostralo. A non ser que, como Stapledon, sexamos capaces de viaxar coa mente…

FONTE: José  L. Álvarez  Cedena/elpais.es/ciencia