J0740+6620: A ESTRELA DE NEUTRÓNS MÁIS MASIVA LOCALIZADA ATA AGORA

Recreación artística do efecto Shapiro: a presenza dunha estrela anana branca entre a estrela de neutróns e a Terra atrasa a chegada do sinal procedente da estrela de neutróns / BSaxton, NRAO/ AUI/ NSF

Imaxina unha esfera duns 30 quilómetros de diámetro e doutra banda, pensa no Sol. Agora tenta meter dentro desa esfera dous soles. Así de masiva é unha estrela de neutróns detectada por un equipo de astrónomos a 4.600 anos luz da Terra.

Chámase J0740+6620, e tal e como detallan os seus descubridores nun artigo publicado na revista Nature Astronomy, é a estrela de neutróns máis masiva que se localizou ata o de agora.

Unha estrela de neutróns é o que queda cando un astro superxigante chega ao final da súa vida. Ao esgotar o combustible do seu núcleo, explota como unha supernova. Chámase así porque está composta principalmente por neutróns.

En concreto, as medicións realizadas con datos do Telescopio Green Bank apuntan a que a súa masa sería equivalente a 2,17 soles (a masa do Sol é 333.000 veces a da Terra) e estaría concentrada nunha esfera de entre 20 e 30 quilómetros de diámetro. Para poder facernos unha idea do masiva que é, os seus descubridores poñen este exemplo: un cubo (do tamaño dun  terrón de azucre) cheo do material que a compón pesaría na Terra 100 millóns de toneladas.

Estas cifras, din os seus autores, achéganse moito ao límite de como de masivo e compacto pode chegar a ser un obxecto sen converterse nun buraco negro, segundo as estimacións baseadas nas observacións realizadas co interferómetro LIGO, que busca ondas  gravitacionais (perturbacións no espazo tempo producidas por eventos moi violentos e afastados no cosmos, como a fusión de dous buracos negros ou de dúas estrelas de neutróns).

"Co Green  Bank estamos a tentar detectar ondas gravitacionales a partir de púlsares (que son estrella de neutróns que emiten radiación en intervalos curtos e regulares)", explica un dos autores do estudo.

Como os púlsares son regulares, os astrónomos poden usalos coma se fosen unha especie de reloxo atómico cósmico que axúdalles a estudar a natureza do espazo tempo, medir as masas de obxectos estelares e aumentar o seu coñecemento sobre a relatividade xeral.

"As estrelas de neutróns son tan misteriosas como fascinantes", sinala o autor principal deste estudo, que calculou a masa da estrela de neutróns a través dun fenómeno resultante da relatividade xeral denominado o efecto Shapiro.

Segundo este efecto (descuberto en 1964 polo físico Stuart Louis Shapiro), o tempo de chegada dun sinal que se está propagando polo espazo vese afectado pola presenza de materia ao seu redor. Se a hai, o sinal xa non viaxa en liña recta e ten que percorrer un camiño máis longo que se non atopase ningún obstáculo no seu camiño. Do mesmo xeito, un  púlsar ten que percorrer unha distancia maior debido á presenza da estrela anana branca que acompaña a esa estrela de neutróns. Baseándose nese atraso, os astrónomos calculan a masa da anana branca e a partir desta, a da estrela de neutróns

Precisamente os astrofísicos están á espera de poder confirmar se dous sinais detectados este ano nos interferómetros LIGO (de EEUU) e Virgo (Italia) corresponden a ondas gravitacionais procedentes dunha fusión dun buraco negro e dunha estrela de neutróns. Os sinais foron recollidas o 26 de abril e o 14 agosto respectivamente e se se confirma a súa natureza, será a primeira vez que se observa este fenómeno cósmico.

FONTE: Teresa Guerrero/elmundo.es/ciencia