LENDAS DE OURENSE: AS MIL E UNHA DOS DEMOS

Está o Demo, e están os diaños, os demos. Está  Lucifer, o  Cornudo, o  Tentador, o Príncipe das Tebras, o Gran Dragón… e logo están os demos da tradición galega, seres que teñen pouco que ver co Maligno e están máis preto dos trasnos ou os espíritos travesos. De feito, a palabra “demo” vén do grego daimon, “xenio” ou “divindade menor”,  o que xa apunta ao feito de que hai máis dun.

De feito, se atendemos ás moitas lendas que se contan sobre os demos na provincia de Ourense, un pode chegar á conclusión de que é imposible ir, poñamos, de Ribadavia a Carballeda sen tropezar con dous ou tres ou catro destes seres. O seu papel nos relatos vai do terrorífico ao anecdótico, como a historia que contan dun demo de Cartelle que volveuse  tolo por meterse baixo un carro e saltar dunha roda a outra, tratando de descubrir onde se producía o ruído.

Os demos habitaban o subconsciente da provincia desde moito antes de que chegase o cristianismo. Con todo, a expansión do novo culto levou a que moitos mitos pagáns identificásense coa prole de Satanás, e talvez veña de aí o odio acérrimo que mostran os demos das lendas a todo o relacionado co sacro. Nin cruces, nin auga bendita, nin a pedra das igrexas: os demos non poden nin velas.

Un exemplo é a lenda dos demos golosos de Castro Caldelas. Contan que unha moza atopouse posuída por varios espíritos malignos, e os seus veciños descubrírono por un detalle nimio: de súpeto, podía falar castelán perfectamente, algo do que era totalmente incapaz no seu día a día. Outro detalle relevante é que a moza, de súpeto, negábase en redondo a cruzar o limiar da capela.

Cando chegou o momento de comezar a novena dos Remedios, os veciños levaron á moza ata a igrexa, pero esta negábase, aferrándose aos postes e cravando as uñas en todo aquilo que a podía manter afastada de sagrado. Vista a insistencia dos veciños, os demos falaron por boca da muller: “Se nos dades un chourizo e unha  onza de chocolate, a moza poderá ir á novena”. Así o fixeron, e os espíritos deixaron o corpo da rapariga, concentrados na súa nova obsesión

Outra historia de final chistoso é a do demo que roldaba por Sandiás. Din que un grupo de mozos tunantes atopárono baixo a forma dunha besta. Non demasiado sobrios, decidiron cabalgar sobre o animal, e déronse conta de que cuantos máis se montaban, máis longo volvíase o lombo do bicho: algo totalmente lóxico, baixo o seu razoamento etílico.

Unha vez estiveron todos subidos, azuzaron ao demo disfrazado de besta para que cruzase o río. O primeiro dos rapaces, zarandeado, exclamou un “Xesús!” ben forte, o que provocou que o demo desaparecese e deixáseos a todos chapoteando borrachos no río. Foi pola invocación ao noso Señor ou unha doce vinganza por ser montado? Neste caso, ben poderían ser ambas.

FONTE: laregion.es/Para escribir esta lenda, baseáronse no relato de Urbano Santana no seu “Resume  xeneral de folclore de Sandiás”, publicado na Revista  Nós en 1931; no texto “Miscelánea folclórica” que Vicente Risco publicou en Cadernos de Estudos Galegos en 1946 e nalgúns relatos recolleitos no blogue Galicia encantada.