SERVIZO DE LIMPEZA NA ÓRBITA BAIXA DA TERRA

Simulación da Axencia Espacial Europea do lixo espacial que rodea á Tierra / ESA

Ao comezo da era espacial, as axencias non se preocupaban moito polo lixo que xeraban: normalmente as partes inservibles despois do seu uso, como foguetes ou vellos satélites, quedaban flotando á deriva na órbita terrestre. Pero despois de 60 anos de actividade, máis de 5.550 lanzamentos e 42.000 obxectos en órbita, dos que máis da metade seguen alá arriba, os refugallos espaciais, que suman ao redor de 7.000 toneladas, convertéronse nun grave problema. E o ritmo de misións non fai senón aumentar, do mesmo xeito que a ameaza de desintegracións, choques e mesmo explosións. Que se pode facer para acabar ou, polo menos, mitigar o impacto do lixo espacial?

A Axencia Espacial Europea (ESA) xa ten un plan. Acaba de asinar un contrato por 86 millóns de euros cun consorcio industrial privado para establecer un "servizo de limpeza" na órbita baixa da Terra. E o primeiro paso darase en 2025, cando se probe que é tecnicamente posible enviando a primeira misión de eliminación de refugallos espaciais do mundo. O método: mandar unha sonda que "abrazará" o lixo espacial e guiaraa cara á atmosfera terrestre, onde ambos os obxectos se desintegrarán a temperaturas superiores aos 1.000 graos centígrados.

Ilustración de como ClearSpace-1 retirará os restos do foguete Vega, lanzado en 2013 / ESA

A misión, chamada ClearSpace-1 en honra á empresa que a executará, baixo supervisión da ESA, terá como obxectivo retirar da órbita a un adaptador de carga útil secundaria de Vega, un compoñente dun foguete destinado a lanzar pequenos satélites en misións científicas e de observación da Terra en órbitas baixas e polares desde finais dos noventa. Este obxecto concreto, cunha masa de 112 quilos de dous metros de longo, quedou varado en 2013 a unha altitude de entre 660 e 800 quilómetros, na coñecida como «órbita cemiterio», tras o segundo voo do lanzador europeo Vega.

Nun primeiro momento, ClearSpace-1 poñerase en órbita a unha altura inferior de 500 quilómetros para a súa posta en servizo e os ensaios críticos, antes de ascender á órbita final e emprender a tarefa de atoparse coa peza de lixo espacial. Nese momento capturaraa grazas aos seus catro brazos robóticos, que rodearán ao adaptador Vega para, despois, «desorbitalo», perdendo altura e ardendo finalmente no rozamento coa atmosfera.

Unha vez probada a tecnoloxía, a idea é explotar comercialmente este sistema e, paulatinamente, retirar os refugallos na órbita terrestre de forma controlada.

ClearSpace é unha empresa fundada por un equipo de investigadores especializados en refugallos espaciais da Escola Politécnica Federal de Lausana (Suíza), que lidera un equipo industrial que inclúe compañías de distintos países europeos, con contribucións de Suíza, República Checa, Alemaña, Suecia, Polonia, Reino Unido, Portugal e Romanía.

FONTE: Patricia Biosca/abc.es/ciencia