ATOPAN SORPRENDENTES SEMELLANZAS ENTRE OS HUMANIS E UNHAS ESTRAÑAS CRIATURAS DE HAI 500 MILLÓNS DE ANOS

Fósil de Dickinsonia, un animal da era ediacárica / Mary Droser/UCR e Tribrachidium, un dos primeiros organismos complexos da Terra / M. Laflamme

Os primeiros animais apareceron na Terra hai uns 555 millóns de anos, xusto antes da explosión do Cámbrico, o momento na historia do planeta no que a vida diversificouse de forma extraordinaria. Eran criaturas mariñas sorprendentemente sinxelas, sen cabeza, esqueleto ou extremidades. Algunhas asemellébanse a alfombras de baño abandonadas no fondo do mar. Con todo, un equipo da Universidade de  Califronia  Riverside (UCR) en EE. UU. chegou á conclusión de que compartimos con elas máis do que pensamos. Algúns dos xenes que lles permitían moverse ou reparar o seu corpo atópanse nos animais de hoxe en día, incluídos os seres humanos.

 "Estes animais son tan diferentes que é difícil asignalos a categorías modernas de organismos vivos con só miralos, e non podemos extraer o seu ADN", explica  Mary Droser, profesora de xeoloxía na UCR. Pero, afortunadamante, os rexistros fósiles permiten aos científicos coñecer non só cal era o aspecto destes seres, senón tamén algúns dos seus comportamentos probables. Agora, Droser e o primeiro autor do estudo, Scott Evans, puideron vincular esas características coa análise xenética dos seres vivos actuais.

Para a súa análise, dado a coñecer na revista Proceedings of the Royal Society B, os investigadores consideraron catro animais representativos das máis de 40 especies recoñecidas que se identificaron desde a era ediacarana. Variaban en tamaño desde uns poucos milímetros ata case un metro de lonxitude.

As kimberella eran criaturas en forma de bágoa, cun extremo ancho e redondeado e outro estreito, que probablemente raspaban o fondo do mar en busca de comida cunha probóscide como a ’lingua’ das bolboretas. Ademais, poderían moverse usando un ’pé musculoso’ como os carafio de hoxe. O estudo incluíu a Dickinsonia, de forma  ovalada cunha serie de bandas elevadas na súa superficie, e Tribrachidium, que pasaba a súa vida inmobilizado no fondo do mar.

Tamén se analizaron os Ikaria, animais descubertos recentemente por un equipo que incluía aos autores do presente estudo. Tiñan aproximadamente o tamaño e a forma dun gran de arroz e representan os primeiros bilaterianos: organismos cunha fronte, un dorso e aberturas en cada extremo conectados por un intestino. Evans cre probable que Ikaria tivese boca, aínda que non se conservou nos rexistros fósiles. Arrastrábanse a través da materia orgánica «comendo a medida que avanzaban».

Os catro animais eran multicelulares, con células de diferentes tipos. A maioría tiña simetría nos seus lados esquerdo e dereito, así como sistemas nerviosos e musculares non centralizados.

Ademais, parecen poder reparar partes danadas do corpo mediante un proceso coñecido como apoptosis. Os mesmos xenes involucrados son elementos crave do sistema inmunolóxico humano, o que axuda a eliminar as células precancrosas e infectadas por virus.

Estes animais probablemente tiñan as partes xenéticas responsables da cabeza e os órganos sensoriais que xeralmente se atopan alí. Con todo, aínda non se logrou a complexidade da interacción entre estes xenes que daría lugar a tales características. "O feito de que podamos dicir que estes xenes estaban a operar en algo que se extinguiu hai 500 millóns de anos é fascinante", afirma Evans.

No futuro, o equipo planea investigar o desenvolvemento muscular e os estudos funcionais para comprender mellor a evolución temperá dos animais. "O noso traballo é unha forma de poñer a estes animais na árbore da vida, nalgúns aspectos", di Droser. "E demostrar que están xeneticamente vinculados aos animais modernos e a nós".

FONTE: abc.es/ciencia