OS SOÑOS DOS POLBOS

video pulpo en Videos

 

Os científicos saben desde hai tempo que os polbos dormen e que, ademais, cambian de cor mentres o fan. Quizais mesmo soñen. Agora, investigadores brasileiros descubriron que os cambios de cor non son aleatorios, senón que corresponden a dous estados de soño alternos: unha etapa de «soño tranquilo» e outra de «soño activo» moi similar á nosa fase REM. Isto fai posible que estes cefalópodos experimenten algo parecido aos soños.

Ata hai pouco, o dous estados de soño só eran atribuídos aos mamíferos, as aves e, algo coñecido máis recentemente, tamén a algúns réptiles. Mesmo se informou dun estado similar ao REM nunha  sepia, un cefalópodo parente do polbo. "Iso levounos a preguntarnos se tamén poderiamos ver evidencia de dous estados de soño nos polbos", di  Sidarta Ribeiro, do Instituto do Cerebro da Universidade Federal de Rio Grande  do Norte. "Os polbos teñen o sistema nervioso máis centralizado de todos os  invertebrados e sábese que teñen unha alta capacidade de aprendizaxe", apunta.

Para pescudalo, os investigadores gravaron en vídeo a polbos no laboratorio. Descubriron que durante o «soño tranquilo» os animais estaban quietos e tranquilos, coa pel pálida e as pupilas dos ollos contraídas nunha fenda. Con todo, o «soño activo» foi moi diferente. Os animais cambiaron  dinámicamente a cor e a textura da súa pel. Tamén moveron os seus ollos mentres contraían as súas ventosas e o seu corpo con  espasmos musculares. "O que o fai máis interesante é que este ’soño activo’ ocorre principalmente despois dun longo ’soño tranquilo’, xeralmente máis de 6 minutos, e que ten unha periodicidade característica", di Ribeiro.

 O ciclo repetiríase a intervalos de aproximadamente 30 a 40 minutos. Para establecer que estes estados representaban realmente o soño, os investigadores mediron o limiar de excitación dos polbos mediante probas de estimulación visual e táctil. Os resultados desas probas mostraron que tanto no estado «activo» como no «soño tranquilo», os polbos necesitaban un forte estímulo para evocar unha resposta conductual en comparación co estado de alerta. Noutras palabras, estaban a durmir. "A alternancia de estados de soño observada en Octopus insularis parece bastante similar á nosa, a pesar da enorme distancia evolutiva entre cefalópodos e vertebrados, cunha diverxencia temperá de liñaxes fai uns 500 millóns de anos", di Sylvia Medeiros, primeira autora do estudo, publicado en iScience. Ao seu xuízo, "a evolución independente nos cefalópodos dun ’soño activo’ análogo ao soño REM dos vertebrados pode reflectir unha propiedade emerxente común aos sistemas nerviosos centralizados que alcanzan unha certa complexidade".

 Medeiros tamén di que os achados expoñen a posibilidade de que os polbos experimenten algo similar a soñar. "Non é posible afirmar que están a soñar porque non poden dicirnos iso, pero os nosos resultados suxiren que durante o ’soño activo’ o polbo podería experimentar un estado análogo ao soño  REM, que é o estado durante o cal os humanos soñan máis", explica a investigadora. "Se os polbos realmente soñan, é pouco probable que experimenten tramas simbólicas complexas como nós. O ’soño activo’ no polbo ten unha duración moi curta, tipicamente duns poucos segundos a un minuto. Se durante este estado hai algún soño continuado, debería ser máis como pequenos  videoclips, ou mesmo gifs", explica.

 En estudos futuros, aos investigadores gustaríalles rexistrar datos neuronais de cefalópodos para comprender mellor o que sucede cando dormen. Tamén senten curiosidade polo papel do soño no metabolismo, o pensamento e a aprendizaxe dos animais. "É  tentador especular que, do mesmo xeito que nos humanos, soñar no polbo pode axudar a adaptarse aos desafíos ambientais e promover a aprendizaxe", di Ribeiro. "Os polbos teñen pesadelos? Poderían os soños dos polbos estar rexistrados nos seus patróns dinámicos de pel? Poderiamos aprender a ler os seus soños cuantificando estes cambios?", pregúntase.

FONTE:abc.es/ciencia