POR QUE TÓDOLOS PAXAROS CANTAN AO ANOITECER?

Paxaro cantando durante o solpor / GETTY

Hai varias razóns pola que os paxaros cantan, sobre todo, á noitiña. Por unha banda temos a contaminación acústica, e é que, cando empeza a anoitecer, o nivel de contaminación acústica é menor, e a iso súmase que a temperatura é máis baixa e o vento está máis acougado, o que mellora moito a transmisión do son. Iso ocorre tamén ao amencer e as aves aproveitan eses momentos para gastar menos enerxía co canto. Por iso é nesas horas cando xeralmente escóitaselles trinar. 

Os individuos de moitas especies aproveitan o amencer e o atardecer para facer os seus cantos de territorialidad, para alertar sobre posibles perigos, para comunicarse entre eles e, os machos, para atraer ás femias. A principal razón para realizalo a esas horas é a que che acabo de explicar, neses momentos escóitaselles mellor e gastan menos enerxía ao cantar. Ademais, moitos utilizan as horas centrais do día para alimentarse polo que están ocupados con outros asuntos. Pero é importante saber que depende da especie e de onde se atope, porque cada especie pode ter unha razón diferente para cantar no amencer e no atardecer.

Nós, no meu grupo de investigación, estamos a estudar agora unha ave, a hubara canaria (chlamydotis undulata fuertaventurae), unha ave en perigo de extinción que sobrevive nas illas de Fuerteventura e de Lanzarote, que fai algo parecido, empeza a cantar e a exhibirse cando está a anoitecer e mesmo o fai pola noite e unha das razóns é que o son se transmite moito mellor.

O canto é unha actividade moi importante: as aves cantan para comunicarse. Os machos fano para atraer ás femias e os pitos para chamar a atención das súas nais. Ademais cada especie ten o seu propio canto que é diferente ao das demais. E todas as aves cantan ou vocalizan que é como se chama en ornitoloxía aos sons que fan, tanto aos trinos ou cantos como aos reclamos. Os primeiros son máis longos e complexos e asociados xeralmente ao cortexo e os segundos son máis breves e teñen o obxectivo de alertar ou manter unida á bandada.

Hai especies ás que non se lles escoita esta vocalización, pero iso non significa que non a usen para comunicarse. Por exemplo coa hubara canaria coa que traballamos, eu estiven moito tempo estudándoa no campo e nunca a escoitei piar. Vina abrir o pico e pechalo así que se que está piando/vocalizando porque ademais os individuos que estudamos teñen posto un sistema de marcaxe con GPS e acelerómetro que nos permitiu detectar que están vocalizando, pero a frecuencia á que vocalizan non me permite escoitalo desde a distancia á que os observo.

Así que aínda que non se lles oia, todas as aves vocalizan. En xeral entre as aves urbanas que son as que estamos máis afeitos ver e a escoitar, todas trinan: merlos, pegas, gorrións, todos eles cantan.

FONTE: Inmaculada Abril Colón/elpais.com/ciencia

Inmaculada Abril Colón é investigadora do Departamento de Ecoloxía Evolutiva do Museo Nacional de Ciencias Naturais (CSIC), experta en ornitoloxía.