DEZ DATOS FASCINANTES DAS FORMIGAS

As formigas (Formicidae) son insectos heminópteros que non se parecen a ningún outro. De feito, teñen unhas capacidades e habilidades que nalgúns casos superan ás dos humanos. Mesmo se considera que os miles de formigas dun formigueiro actúan en realidade coma se fosen un único ser vivo. As súas sociedades complexas e cooperativas, con moitas especializacións, permítenlles sobrevivir e prosperar en condicións realmente incribles. A continuación explicámosche dez cousas asombrosas sobre as formigas que, como desvela o portal cienciadehoy.com, demostran que son un dos organismos máis cativadores do planeta.

1. Teñen unha forza  sobrehumana

As formigas poden levar obxectos que superan 50 veces o seu propio peso corporal, arrastrándoos coas súas mandíbulas, o que dá unha idea da tremenda forza que exercen. En comparación co seu tamaño, os seus músculos son máis grosos que os dos animais máis grandes, incluso os humanos. Se, en proporción, unha persoa tivese músculos como os das formigas, podería lanzar un automóbil cos seus brazos a varios metros de distancia.

2. As formigas soldado usan as súas cabezas para tapar buracos

Certas especies, como as formigas soldado, teñen cabezas modificadas, cunha forma que se corresponde á entrada do formigueiro. Deste xeito, bloquean o acceso ao niño sentándose xusto dentro da entrada, coa cabeza funcionando como un tapón para manter baixo control aos intrusos. Cando unha formiga obreira regresa ao niño, toca a cabeza da soldado para que o garda saiba que pertence á colonia, e esta déixaa pasar.

3. Poden chegar a ‘acordos’ coas plantas

As plantas de formigas, ou mirmecofitas, son plantas que teñen ocos naturais nos que as formigas poden refuxiarse ou alimentarse. Estas cavidades poden ser espiñas ocas, talos ou mesmo pecíolos de follas. As formigas viven nos devanditos ocos, alimentándose de secrecións vexetais azucradas ou das excrecións de insectos chupadores de zume. Que obtén unha planta por ofrecer semellante aloxamento? As formigas defenden a planta hóspede dos insectos herbívoros e mesmo poden podar as plantas parasitas que tratan de medrar nela.

4. Máis masa de formigas que de persoas na Terra

A biomasa total de todas as persoas que hai no mundo non é tan grande como a biomasa de todas as formigas que viven no planeta. É dicir, hai máis masa de formiga que humana na Terra. É máis, os científicos estiman que hai polo menos 1,5 millóns destes insectos no planeta por cada ser humano. Sábese que existen máis de 12.000 especies diferentes, e atópanse en todos os continentes, excepto na Antártida. A maioría vive en rexións tropicais. En 4.000 metros cadrados de selva amazónica poden vivir 3,5 millóns delas.

5. Crían as súas ‘granxas’ de insectos

As formigas farán case calquera cousa para obter as secrecións azucradas dos insectos chupadores de zume, como os pulgóns ou os saltafollas. Para manter unha subministración próxima de  melaza, algunhas formigas  crían pulgóns. As formigas toman o zume producido por estes e protexen os seus ovos a cambio. Así é como as formigas crean verdadeiras granxas de insectos que, por certo, son terriblemente daniñas para as nosas plantas. Os pequenos pulgóns chupan o zume das partes máis tenras das plantas e transfórmana en melaza, unha especie de líquido xeelatinoso azucrado moi apreciado polas formigas.

6. Algunhas formigas escravizan a outras

Hai especies de formigas toman cativas a membros doutras especies, obrigándoas a realizar tarefas domésticas para a súa propia colonia. As formigas honeypot mesmo escravizan exemplares da súa propia especie, tomando individuos de colonias estranxeiras para que se poñan ás súas ordes. As raíñas de Polyergus, tamén coñecidas como formigas amazonas, asaltan as colonias de formigas formica desprevidas. A raíña amazona atopa e mata á raíña de Formica, e, finalmente, escraviza aos traballadores desta raíña. Os obreiros escravizados axudan á raíña usurpadora a criar a súa propia prole. Cando a súa descendencia Polyergus chega á idade adulta, o seu único propósito é asaltar outras colonias de formica e traer de volta as súas pupas, asegurando así unha subministración constante de traballadores escravizados.

7. Xa vivían cos dinosauros

As formigas evolucionaron hai uns 130 millóns de anos durante o período Cretácico temperán. A maior parte da evidencia fósil de insectos atópase en anacos de ámbar antigo ou resina vexetal fosilizada. O fósil de formiga máis antigo coñecido, unha especie primitiva e agora extinta chamada Sphercomyrma freyi, atopouse en Cliffwood Beach, Nova Jersey (EEUU). Aínda que ese fósil ‘só’ remóntase a 92 millóns de anos, outra formiga fósil que demostrou ser case tan vella ten unha liñaxe clara coas actuais, o que suxire unha liña evolutiva moito máis larga do que se supoñía anteriormente.

8. Comezaron a cultivar moito antes que os humanos

As formigas cultivadoras de fungos comezaron as súas empresas agrícolas uns 50 millóns de anos antes de que os humanos pensasen en cultivar as súas propias plantas. Os achados máis recentes suxiren que as formigas comezaron a cultivar desde hai 70 millóns de anos, a principios do período Terciario. E o que é aínda máis sorprendente: utilizaron sofisticadas técnicas hortícolas para mellorar o rendemento dos seus cultivos, incluída a secreción de substancias químicas con propiedades antibióticas para inhibir o crecemento de mofo e a elaboración de protocolos de fertilización, utilizando esterco.

9. As ‘supercolonias’ poden abarcar miles de quilómetros

As formigas arxentinas, nativas de América do Sur, agora habitan todos os continentes excepto a Antártida, debido a introducións accidentais. Son, por tanto, unha especie invasora. Cada colonia de formigas ten un perfil químico distintivo que permite aos membros do grupo recoñecerse entre si e alertar á colonia da presenza de estraños. Os científicos descubriron recentemente que as  supercolonias masivas en Europa, América do Norte e Xapón comparten o mesmo perfil químico, o que significa que son, en esencia, unha  supercolonia global.

10. Formigas exploradoras crean carreiros de cheiro para guiar a outras

Seguindo os rastros de  feromonas establecidos polas formigas exploradoras da súa colonia, as súas compañeiras  recolectoras poden atopar e almacenar alimentos de maneira eficiente. Unha exploradora abandona primeiro o formigueiro en busca de comida e deambula ao azar ata que descobre algo comestible. Logo consome parte da comida e regresa ao niño en liña recta. Ao longo do seu roteiro de regreso, as formigas exploradoras deixan un rastro de  feromonas, que son aromas especiais que segregan, e coas que guían ás súas compañeiras de formigueiro cara á comida. As que buscan alimento logo seguen o camiño designado pola exploradora, cada unha agregando máis cheiro ao camiño para reforzalo para os demais.

FONTE: farodevigo.es/informacion.es/medio-ambiente   Imaxes:cpoecologiaquintoc25022014.wordpress.com e admagazine.com