SABÍAS QUE... POR QUE NON CAE A LÚA?
A Lúa /
A Lúa é unha esfera de rocha de setenta e tres mil catrocentos noventa e un trillóns vinte e dous mil billóns de quilos. Para facernos unha idea, iso é uns 73 millóns seguido doutros 15 ceros. O seu tamaño é de 3.474,8 quilómetros ou, dito doutro xeito: é a anchura do océano Atlántico se o cruzamos á altura da Bretaña Francesa e a illa de Terranova. Ese é o calibre da roca que pende sobre as nosas cabezas, como unha espada de Damocles. E, coñecendo a gravidade da situación, é lóxico que nos preguntemos se non estará a caer sobre nós ou, en caso contrario. Como é posible que non se precipite sobre a Terra? A resposta chegou en 1687, cando Newton publicou un dos libros científicos máis famosos de todos os tempos: Principia Mathematica.
Adoita contarse aquilo de que Newton estaba a descansar baixo unha maceira cando, de súpeto, unha das súas froitas caeu sobre a súa cabeza, espertándoo. Aquela caída, supostamente foi o detonante que lle faría formular a súa lei da gravitación universal, que describía como os corpos atráense entre si en función da súa masa e a distancia á que estivesen. Con todo, é moi probable que a historia da mazá fóra soamente iso, unha historia. O importante non foi iso, senón que, xa por aquel entón, Newton deuse conta de que as forzas que funcionaban no noso mundo terreal debían ser as mesmas que actuaban en todo o cosmos, mesmo no mundo supralunar, onde estaban os planetas. Así que, se a mesma forza que atraía á mazá, actuaba sobre a Lúa… Por que non caía? Antes disto a pregunta nin sequera tiña demasiado sentido, ou polo menos, moito menos do que ten agora.
Podemos dicir que houbo un antes e despois de Newton no que se refire aos movementos dos corpos celestes. Kepler xa expuxera as súas leis do movemento planetario, pero faltaban cousas. As tres leis do movemento, de Newton, axudaron tamén a comprender o movemento destes obxectos, como mantiñan as súas traxectorias curvas, a maneira en que influían uns noutros e a relación que existe entre a forza e a aceleración. Con todo, a clave estivo na lei da gravitación universal, que dicía, a grandes liñas, o seguinte: os obxectos atráense gravitatoriamente de maneira directamente proporcional á súa masa e inversamente proporcional á distancia á que se atopen. Isto significa que, se se afastan, a atracción gravitatoria redúcese, e faino de forma exponencial, máis rápido canto máis lonxe esteamos.
Esa sería a primeira clave a ter en conta, que, aínda que a mesma gravidade actúa sobre a mazá e sobre a Lúa, a distancia desta última (384.000 quilómetros) fai que a gravidade sexa menos determinante do que poderiamos pensar, á marxe do peso do noso satélite. Tendo en conta as leis do movemento de Newton, se a Lúa non cae cara a nós, isto tiña que deberse a que, dalgún modo, non estaban a actuar forzas nela nese sentido ou, mellor devandito, que as forzas nese sentido cancelábanse unhas a outras e o total era nulo.
A outra forza que actúa sobre a Lúa é a inercia que conserva, a que fai que vire ao redor de nós, un movemento que sería en liña recta se non fose porque a gravidade atráea, curvando a súa traxectoria. Poderiamos comparalo a unhas boleadoras, que, ao estar atadas por unha corda, en lugar de saír disparadas, viran ao redor da man que as suxeite. Pero… que estraño que esas forzas cancélense á perfección, coma se estivesen deseñadas para iso verdade? E tanto, pero é que, en realidade, non se equilibran á perfección, a inercia vence lixeiramente e, de feito, a Lúa está a afastarse de nós 3,78 centímetros ao ano.
FONTE: Ignacio Crespo/larazon.es/ciencia
0 comentarios