Blogia
vgomez

NOMES PROPIOS

Habemus papam: León XIV (Robert Francis Prevost Martínez)

Novo Papa León XIV / Andrew Medichini/Andrew Medichini (AP)

Robert Francis Prevost Martínez naceu 14 de setembro de 1955 (69 anos), na cidade estadounidense de Chicago. Fillo de Louis Marius Prevost, de ascendencia francesa e italiana, e Mildred Martínez, de ascendencia suramericana. Ten dous irmáns, Louis Martín e John Joseph.

Realizou a súa formación secundaria no Seminario Menor dos PP. Agostiños, graduándose en 1973. Na Universidade Villanova (1973-1977), obtivo o grao en Ciencias Matemáticas, xunto cunha especialización en Filosofía.

O 1 de setembro de 1977, ingresou ao noviciado da Orde de San Agustín, na provincia de Ntra. Sra. do Bo Consello, en Saint Louis. Realizou a súa primeira profesión de votos relixiosos, o 2 de setembro de 1978 e realizou a súa profesión solemne o 29 de agosto de 1981. A súa ordenación sacerdotal foi o 19 de xuño de 1982, en Roma, a mans do arcebispo Jean Jadot. Foi destinado a traballar na misión de Chulucanas, en Perú (1985-1986), sendo vicario parroquial da Catedral e Chanceler.​

Estudou na Unión Teolóxica Católica–Chicago, onde obtivo unha mestría en Divindade (en Teoloxía), con mención en Misión Intercultural, en 1982. Posteriormente trasladouse a Roma para proseguir os seus estudos en Dereito canónico na Universidade Angelicum, onde obtivo a licenciatura en 1984, e logo obtivo o doutoramento con mención «magna cum laude», coa tese titulada: «O rol do prior local da Orde de San Agustín» (1987).

Entre 1987 a 1988, foi promotor da pastoral vocacional en EE. UU. e director de misións da Provincia agustiniana «Nai do Bo Consello» en Olympia Fields (USA); ademais dedicouse a conseguir fondos económicos para as misións da súa provincia, en especial para a misión de Chulucanas.

Ao seu regreso a Perú en 1988, foi enviado á misión de Trujillo para ser o director do proxecto de formación común dos aspirantes agostiños dos Vicariatos de Chulucanas, Iquitos e Apurímac. Alí desempeñouse como prior da comunidade (1988-1992), director de formación (1988-1998) e mestre de profesos (1992-1998).

Na arquidiócese de Trujillo prestou servizo como vigairo xudicial (1989-1998), profesor de Dereito canónico, Patrística e Moral no Seminario Maior; tamén exerceu como director de estudos do mencionado centro de formación sacerdotal, e foi reitor encargado durante un ano.

Foi párroco fundador da Parroquia A nosa Señora de Monserrat (1992-1999) e da Capela Ntra. Sra. Nai de la Iglesia (hoxe Parroquia Santa Rita de Cascia), entre 1988 a 1999.

En 1998, foi elixido prior provincial da súa Provincia “Nai do Bo Consello” (Chicago), para asumir o cargo en marzo de 1999. En 2001, o Capítulo Xeral Ordinario elixiuno como prior xeral. Foi elixido para un segundo mandato de seis anos en 2007.

Foi moderador do Instituto “Augustinianum” e responsable das relacións da súa Orde cos dicasterios vaticanos.

De 2013 a 2014, foi director de formación no Convento de San Agustín en Chicago, así como primeiro conselleiro e vigairo provincial da Provincia da nosa Nai do Bo Consello.

O 3 de novembro de 2014, o papa Francisco nomeouno bispo titular de Sufar e administrador apostólico de Chiclayo. O 7 de novembro seguinte, tomou posesión canónica da Sede ante a presenza do entón nuncio apostólico en Perú, James Patrick Green, e do Colexio de Consultores. Foi consagrado o 12 de decembro do mesmo ano, na Catedral de Chiclayo, a mans do arcebispo James Patrick Green. O 26 de setembro de 2015, o papa Francisco nomeouno bispo de Chiclayo.​

O 2015, obtivo a nacionalidade peruana polo seu longo amor ao Perú. O 13 de xullo de 2019, foi nomeado membro da Congregación para o Clero. O 15 de abril de 2020, foi nomeado administrador apostólico sede vacante do Callao,​ cargo que ocupou ata o 26 de maio de 2021. O 21 de novembro de 2020, o papa Francisco nomeouno membro da Congregación para os Bispos.

Robert Francis Prevost Martínez en 2021 /es.wikipedia.org

Desde marzo do 2018 ata xaneiro de 2023 foi vicepresidente segundo da Conferencia Episcopal Peruana, sendo tamén parte do consello permanente.​ Foi presidente da Comisión de Educación e Cultura. Tamén foi membro do consello económico e membro da dirección de Caritas Perú.

O 30 de xaneiro de 2023, o papa Francisco nomeouno prefecto do Dicasterio para os Bispos e presidente da Pontificia Comisión para América Latina, elevándoo á vez á dignidade de arcebispo ad personam.​

O 7 de febreiro de 2023 foi nomeado membro da Sección para a primeira evangelización e as novas Igrexas particulares do Dicasterio para a Evangelización, e dos dicasterios para a Doutrina da Fe, para as Igrexas Orientais, para os Institutos de Vida Consagrada e as Sociedades de Vida Apostólica e para a Cultura e a Educación. O 25 de abril de 2023 foi nomeado membro do Dicasterio para os Textos Lexislativos, ad quinquennium et durante munere.

Foi creado cardeal polo papa Francisco durante o consistorio do 30 de setembro de 2023, co titulus de cardeal diácono de Santa Mónica.​ O 4 de outubro de 2023 foi nomeado membro da Sección para a primeira evangelización e as novas Igrexas particulares do Dicasterio para a Evangelización, dos dicasterios para a Doutrina da Fe, para as Igrexas Orientais, para o Clero, para os Institutos de Vida Consagrada e as Sociedades de Vida Apostólica, para a Cultura e a Educación, para os Textos Lexislativos e da Comisión Pontificia para o Estado da Cidade do Vaticano.

O 6 de febreiro de 2025, foi promovido á orde dos bispos do Colexio Cardinalicio, asignándolle a sede suburbicaria de Albano.

É políglota, pois fala o español, italiano, francés, portugués; e le o latín e o alemán.

Hoxe, 8 de Mayo do 2025 foi elixido Papa co mome de León XIV.

Como será este Papa? Seguira a liña do papa Francisco? Polos seus feitos coñecerémolo!

FONTE: es.wikipedia.org

O Premio Fronteiras do Coñecemento XVII Edición en Cambio Climático e Ciencias do Medio Ambiente

O Premio Fundación BBVA Fronteiras do Coñecemento XVII Edición en Cambio Climático e Ciencias do Medio Ambiente foi concedido á investigadora estadounidense Camille Parmesan por demostrar, “de forma pioneira, que as especies salvaxes modifican a súa distribución xeográfica en resposta ao cambio climático”.

Estes desprazamentos aos polos e a zonas máis elevadas responden o aumento global das temperaturas e supoñen “un achado fundamental que senta as bases da ecoloxía do cambio climático“, segundo destacou o xurado este martes durante o anuncio do galardón.

A galardoada, licenciada en Zoología e doutora en Bioloxía, nacida en Houston-Texas, Estados Unidos, 1961 e asentada desde 2017 en Francia onde forma parte do Departamento de Ecoloxía Experimental e Teórica no Centro Nacional para a Investigación Científica, observou este fenómeno inicialmente a mediados dos anos 90 en varias especies de bolboretas.

Con todo, durante o últimas tres décadas, Parmesan corroborou que o mesmo impacto do cambio climático “está a producirse en miles de especies de plantas e animais tanto en ecosistemas terrestres como mariños”.

A premiada foi tamén pioneira na aplicación da análise de grandes volumes de datos ou ‘big data’, para extrapolar os seus achados iniciais sobre algunhas especies de bolboretas a escala mundial, segundo resaltou o profesor de investigación no Departamento de Ecoloxía Integrativa da Estación Biolóxica de Doñana-CSIC en España e membro do xurado, Pedro Xordano.

FONTE: aristeguinoticias.com

O papa Francisco: un vendaval social e reformador na Igrexa

Os Bergoglio teñen unha historia de película. Son de Piamonte, no norte de Italia, pero en 1929 decidiron cruzar o océano e empezar unha nova vida en Arxentina. Alí, Mario Bergoglio (contador, empregado en ferrocarril) e María Regina Sívori (ocupábase da casa) formaron a súa familia con cinco fillos: Jorge Mario (O Papa Francisco falecido), Alberto Horacio, Óscar Adrián, Marta Regina e María Elena. Agora, só María Elena segue viva, sendo o último nexo directo coa familia de Francisco.

Jorge Bergoglio naceu na capital arxentina naceu o 17 de decembro de 1936. Diplomouse como técnico químico, e elixiu logo o camiño do sacerdocio entrando no seminario diocesano de Villa Devoto. O 11 de marzo de 1958 pasou ao noviciado da Compañía de Xesús. Completou os estudos de humanidades en Chile e en 1963, ao regresar a Arxentina, licenciouse en filosofía no Colexio San Xosé, de San Miguel. Entre 1964 e 1965 foi profesor de literatura e psicoloxía no Colexio da Inmaculada de Santa Fe e en 1966 ensinou as mesmas materias no Colexio do Salvador en Bos Aires. De 1967 a 1970 estudou teoloxía no Colexio San Xosé, e obtivo a licenciatura.

O 13 de decembro de 1969 recibiu a ordenación sacerdotal de mans do arcebispo Ramón José Castelán. Proseguiu a preparación na Compañía de 1970 a 1971 en Alcalá de Henares (España), e o 22 de abril de 1973 emitiu a profesión perpetua. De novo en Arxentina, foi mestre de novicios en Villa Barilari en San Miguel, profesor na facultade de teoloxía, consultor da provincia da Compañía de Xesús e tamén reitor do Colexio.

O 31 de xullo de 1973 foi elixido provincial dos xesuítas de Arxentina, tarefa que desempeñou durante seis anos. Despois renovou o traballo no campo universitario e entre 1980 e 1986 é de novo reitor do colexio de San Xosé, ademais de párroco en San Miguel. En marzo de 1986 trasládase a Alemaña para ultimar a tese doutoral; posteriormente os superiores envíano ao colexio do Salvador en Buenos Aires e despois á igrexa da Compañía da cidade de Córdoba, como director espiritual e confesor.

É o cardeal Antonio Quarracino quen lle chama como o seu estreito colaborador en Bos Aires. Así, o 20 de maio de 1992 Juan Pablo II noméao bispo titular de Auca e auxiliar de Bos Aires. O 27 de xuño recibe na catedral a ordenación episcopal de mans do purpurado. Como lema elixe Miserando atque eligendo e no escudo inclúe o cristograma ihs, símbolo da Compañía de Xesús.

É nomeado enseguida vicairo episcopal da zona de Flores e o 21 de decembro de 1993 encoméndaselle tamén a tarefa de vicairo xeral da arquidiócese. Por tanto non sorprendeu que o 3 de xuño de 1997 fose promovido como arcebispo coadxutor de Bos Aires. Antes de nove meses, á morte do cardeal Quarracino, sucédelle, o 28 de febreiro de 1998, como arcebispo, primado de Arxentina. O 6 de novembro sucesivo foi nomeado Ordinario para os fieis de rito oriental residentes no país e desprovistos de Ordinario do propio rito.

Tres anos despois, no Consistorio do 21 de febreiro de 2001, Juan Pablo II créao cardeal, asignándolle o título de san Roberto Bellarmino. Nesa ocasión, convida os fieis a non acudir a Roma para celebrar a púrpura e a destinar aos pobres o importe da viaxe. Gran chanceler da Universidade Católica Arxentina, é autor dos libros Meditacións para relixiosos (1982), Reflexións sobre a vida apostólica (1986) e Reflexións de esperanza (1992).

En outubro de 2001 é nomeado relator xeneral adxunto para a décima asemblea xeral ordinaria do Sínodo dos bispos, dedicada ao ministerio episcopal, encargo recibido no último momento en substitución do cardeal Edward Michael Egan, arcebispo de Nova York, de presenza necesaria no seu país por mor dos ataques terroristas do 11 de setembro.

Mentres, en América Latina a súa figura faise cada vez máis popular. A pesar diso, non perde a sobriedade de trato e o estilo de vida rigoroso, por algún definido case «ascético». Con este espírito en 2002 declina o nomeamento como presidente da Conferencia episcopal arxentina, pero tres anos despois é elixido e máis tarde reconfirmado por outro trienio en 2008. Entre tanto, en abril de 2005, participa no conclave no que é elixido Bieito XVI.

Culminada a histórica renuncia papal de Bieito XVI e pechada a sede vacante, deuse comezo o conclave de 2013 no que se considerou a Jorge Bergoglio como un candidato reformista, con idade e capacidade para reformar a curia romana. A pesar diso, non figuraba entre os papables máis soados.​ Pero antes de que se fixese efectiva a súa renuncia, Bieito XVI tivera un xesto cara a Jorge Mario Bergoglio: designárao como membro da Pontificia Comisión para América Latina (CAL), o que se interpretou como unha mensaxe implícita de confianza.

Ás 19:06 do 13 de marzo de 2013, na quinta rolda de votacións do segundo día do conclave, o cardeal Bergoglio foi elixido sucesor de Bieito XVI.

Foi o primeiro papa de procedencia americana, o primeiro que non foi nativo de Europa, Oriente Medio ou o norte de África, e o primeiro procedente do hemisferio sur do mundo. Tamén destaca por ser o primeiro pontífice non europeo desde o ano 741, ano no que faleceu Gregorio III, que era de orixe siria. Ademais, tamén foi o primeiro papa pertencente á Compañía de Xesús.

Escolleu o nome de Francisco como o seu nome pontifical en honra a san Francisco de Asís, un santo italiano que no século XIII fundou a Orde Franciscana e que se caracterizou pola súa entrega aos pobres e a súa humildade extrema.

Francisco escolleu como lema e escudo papais os mesmos que tiña como bispo e cardeal. A súa lema, Miserando atque eligendo (‘Mirouno con misericordia e elixiuno’), provén dunha homilía de san Beda o Venerable.] O escudo ten no seu parte superior o emblema da Compañía de Xesús, é dicir, o símbolo IHS (que é un monograma de Xesús en grego) na súa variante cunha cruz, de gules, e os cravos, de sabre, sobre uns raios solares de ouro. Na parte inferior atópanse unha estrela, símbolo da Virxe María, e unha flor de nardo, que representa a san Xosé, patrón de la Iglesia Universal, tamén de ouro.

As súas enciclicas foron: Lumen fidei (A luz da fe) 2013, Laudato si (Encomiado sexas) 2015, Fratelli tutti (Irmáns todos) 2020 e Dilexit nos (Amounos) 2024.

Ademais do idioma castelán, que é a súa lingua materna, o papa Francisco falaba con fluidez en italiano,​ con coñecementos intermedios de francés e alemán, latín, idioma oficial da Santa Sé, e contaba con coñecementos básicos do inglés.

Faleceu ás 7:35 horas do 21 de abril de 2025 (un día despois do Domingo de Resurrección desa Semana Santa) aos 88 anos na súa residencia da Casa Santa Marta, na Cidade do Vaticano.

Soupo, na medida do posible dentro da Curia Romana, adaptarse ao mundo real, preocupándose polos inmigrantes, pobres, conflitos bélicos, relacións fóra do matrimonio tradicional, saneamento da banca vaticana que estaba na banca rota, darle máis importancia á muller dentro da Igrexa, mellorando as relacións coas outras igrexas e pedindo perdón polos abusos.

Espermos que o próximo Papa siga nesta liña aperturista e reformista.

Papa Francisco, descansa sen paz!

FONTE: vatican.va e es.wikipedia.org  Imaxes: vatican.va e elmanana.com.mx

O cirurxián que quixo curar o mundo

Diego González Rivas é un cirurxián torácico galego que revolucionou a medicina coa súa técnica de cirurxía toracoscópica asistida por vídeo con porto único (Uniportal VATS), á que ademais aplicou innovacións grazas á robótica (Uniportal RATS). Este avance no tratamento de enfermidades pulmonares, que consiste en reducir a intervención a unha incisión de só tres centímetros, supuxo un salto exponencial que pasará aos libros de historia como a técnica que naceu para reducir o trauma cirúrxico, mellorando a recuperación dos pacientes e diminuíndo a dor postoperatoria. O seu enfoque innovador foi adoptado por cirurxiáns en todo o mundo e converteuse nun estándar na cirurxía torácica moderna.

Despois de máis de 10.000 pacientes operados en 138 países, o seu labor altruísta non se limita a reducir a dor e transmitir o seu coñecemento. Recentemente puxo en marcha a Fundación Diego González Rivas, para levar a súa técnica a países en circunstancias extremas e mesmo desenvolveu un camión medicalizado para poder realizar este tipo de cirurxías nos lugares máis complicados de África, como recolle no seu libro autobiográfico Curando o mundo. Diario dun cirurxián nómade. "Ninguén me obriga a traballar un sábado e un domingo. Ninguén me obriga a ir a Perú a operar a unha paciente. Ninguén me obriga a ir a Roma a fin de semana para operar. Senón que o fago porque me encanta, divírteme, faime feliz, e ao final esa é a motivación que hai que ter. Cando estás a facer algo que está a mellorar a calidade de vida das persoas, xa merece a pena", conclúe o cirurxián.

Eres un xenio e unha boa persoa!

PREMIOS FRONTEIRAS DO COÑECEMENTO XVIII EDICIÓN EN CIENCIAS BÁSICAS


De esquerda a dereita: Avelino Corma, John Hartwig e Helmut Schwarz / Fundación BBVA

O español Avelino Corma, o estadounidense John F. Hartwig e o alemán Helmut Schwarz foron premiados co Fronteiras do Coñecemento en Ciencias Básicas da Fundación BBVA por impulsar avances fundamentais no campo da catálise, que permitiron «controlar e acelerar as reaccións químicas» para a obtención de produtos en múltiples procesos industriais. Segundo resaltou o xurado, o seu traballo abriu a porta ao desenvolvemento dunha química máis eficiente e sostible.

Corma (Valencia-1951) (Instituto de Tecnoloxía Química, Universidade Politécnica de Valencia-CSIC) impulsou a creación de catalizadores sólidos a partir de materiais porosos e é autor de máis de 100 patentes, con aplicacións que se están utilizando na actualidade para mellorar a eficiencia de procesos químicos e reducir a emisión de substancias contaminantes na produción de combustibles, plásticos, cosméticos e alimentos. O investigador valenciano, gran experto en catalizadores, ten máis de 200 solicitudes de patentes e un sen fin de recoñecementos ao seu traballo. O último é o de inventor europeo do ano

Os catalizadores desenvolvidos por Hartwig (Elmhurst, Illinois, Estados Unidos, 1964) (Universidade de California, Berkeley, Estados Unidos), baseados en metais e activos en fase líquida, resultaron fundamentais na fabricación de medicamentos para o tratamento de numerosas enfermidades, desde a leucemia ata o VIH ou a depresión. Na actualidade están a explorarse novas aplicacións para a reciclaxe de residuos de plástico.

Schwarz (Nickenich, Renania-Palatinado, Alemania, 1943) (Universidade Técnica de Berlín, Alemaña), pola súa banda, logrou analizar reaccións químicas en fase gasosa átomo a átomo, permitindo dilucidar o seu funcionamento cun nivel de detalle nunca visto, un avance fundamental que permitiu reducir a xeración de residuos en procesos industriais e que abre a porta ao desenvolvemento de novas aplicacións da catálisis en múltiples ámbitos.

Parabéns!

FONTE: abc.es/ciencia

PREMIOS FRONTEIRAS DO COÑECEMENTO XVIII EDICIÓN EN BIOLOXÍA E BIOMEDICINA

Daniel Drucker, Joel Habener, Jens Juul Holst e Svetlana Mojsov / Fundación BBVA

O Premio Fundación BBVA Fronteiras do Coñecemento en Bioloxía e Biomedicina foi concedido na súa XVII edición aos profesores Daniel Joshua Drucker, Joel Habener, Jens Juul Holst e Svetlana Mojsov, "polo descubrimento e a caracterización da forma biológicamente activa da hormona péptido similar ao glucagón (GLP-1)".

Daniel Joshua Drucker (Montreal, Quebec, Canadá, 1956) Profesor Universitario de Medicina na Universidade de Toronto e Investigador Principaln o Instituto de Investigación Lunenfeld-Tanenbaum, Sinai Health, Toronto.

Joel Habener (Indianápolis, Indiana, Estados Unidos, 1937) Profesor de medicina na Facultade de Medicina de Harvard e médico asociado no Hospital Xeral de Massachusetts.

Jens Juul Holst (Copenhague, Dinamarca, 1945) Catedrático de Ciencias Biomédicas na Universidade de Copenhague.

Svetlana Mojsov (Skopie, Macedonia do Norte, 1947) Universidade de Rockefeller, Nueva York, EE. UU.

Parabéns!

FONTE: Fundación BBVA e es.wikipedia.org

Ignaz Semmelweis, o médico que acabou nun manicomio por insistir en lavar as mans

Este médico húngaro propiciou que, co seu método para lavarse as mans, salvásense miles de vidas de parturientes e recentemente nados hai xa 150 anos ao evitar a transmisión de infeccións como a febre puerperal. Na súa época, as súas ideas foron deostadas e foi tachado de charlatán, pero a historia demostrou que o seu xesto marca a diferenza.

Actualmente todos somos conscientes da importancia que ten lavarse as mans para previr infeccións. Pero un xesto que agora nos parece tan lóxico (e que salvou tantas vidas), non o era hai apenas 150 anos.

O autor desta brillante e marabillosa idea foi un médico húngaro de orixe alemá chamada Ignaz Philipp Semmelweis. Nado o 1 de xullo de 1818, este médico é mundialmente coñecido como "o salvador das nais", xa que foi el quen descubriu que desinfectarse as mans antes de tratar ás parturientes diminuía drasticamente os casos de morte de mulleres e recentemente nados por mor da febre puerperal.

En 1847, Semmelweis propuxo aos seus colegas lavarse as mans antes de atender ás pacientes no hospital obstétrico de Viena onde exercía, xa que as cifras de mortes de mulleres que acababan de dar a luz eran aterradoras. Pero a pesar de demostrar a eficacia do seu método, xa que as mortes diminuían drasticamente tras un minucioso lavado de mans, as súas ideas foron deostadas polos seus colegas, que o tacharon de tolo e de charlatán. Ademais, xamais lle perdoaron que dalgún modo acusáseos de ser os responsables da morte dos seus pacientes.

Ao final, foi despedido e anos despois caeu nunha profunda depresión. Deuse á bebida, e o seu comportamento errático preocupou aos seus achegados e á súa esposa, que creron que estaba a perder a razón (díxose que talvez padecía de demencia precoz ou Alzheimer). Ao final, en 1865, Semmelweis foi internado nun hospital psiquiátrico onde morreu dúas semanas despois do seu ingreso por mor dunha septicemia, aos 47 anos.

Os métodos das institucións mentais da época eran brutais, e os enfermos eran sometidos a toda clase de tratamentos como duchas con auga fría e purgas con aceite de rícino. Os internos tamén recibían malos tratos por parte dos gardas. Ao parecer, é o que lle sucedeu a Semmelweis: tras sufrir unha malleira, unha das feridas infectouse e acaboulle causando a morte.

FONTE: historia.nationalgeographic.com.es     Imaxe: The granger Colletion, New York

Lynn Margulis, a bióloga que reinterpretou a evolución

A teoría da Evolución por Selección Natural de Charles Darwin marcou un antes e un despois no modo en que entendemos a vida na Terra. Desde a súa aparición, con todo, moitos foron os detractores que buscaron refutala ou, polo menos, poñela a proba. Tampouco faltaron defensores acérrimos da mesma que se encamiñaron a apontoar os seus puntos máis débiles. De entre todos eles, con todo, destaca o nome de Lynn Margulis, unha bióloga cuxo traballo, por contraditorio que poida resultar, conseguiría ambas as cousas á vez.

A historia de Margulis, considerada xustamente unha das biólogas máis importantes do século XX, comeza un 5 de marzo de 1938 na cidade de Chicago. Cursou os seus primeiros anos de formación no Instituto Hyde Park da súa cidade natal, tras o cal, á temperá idade de 16 anos, sería aceptada no programa de alumnos adiantados da Universidade de Chicago onde, segundo a propia Margulis, adquiriría "un título, un marido -o astrónomo e divulgador científico Carl Sagan- e un maior escepticismo crítico".

Durante os anos seguintes, en 1960, Margulis obtería unha mestría en zooloxía e xenética na Universidade de Wisconsin. Oito anos e dous fillos despois, Sagan e Margulis divorciaríanse en 1964. Ao ano seguinte, en 1665, a bióloga doutoraríase en xenética pola Universidade de Berkeley e en 1966 incorporaríase ao departamento de xenética da Universidade de Boston, onde exerceu de profesora durante máis de 20 anos.

Desde moi temperán Margulis sentiu atraída por un campo que ata o momento fora obxecto de escasa atención por parte da bioloxía: o mundo bacteriano. Entón consideradas as bacterias pouco máis que xermes ou axentes infecciosos, unha das maiores virtudes da bióloga foi precisamente dirixir o foco do estudo da evolución cara á microbioloxía, dando, non con escasa oposición, unha nova volta de porca á teoría proposta por Charles Darwin.

Así, tras 15 intentos errados, Margulis conseguiu en 1967 que o seu artigo Origin of Mitosing Cells, fóra publicado na revista Journal of Theoretical Biology. Durante os anos seguintes Margulis seguiría traballando na que o profesor experto en protistas da Universidade da Columbia Británica, Max Taylor, denominaría co acrónimo de SET (Serial Endosymbiosis Theory ou Teoría da Endosimbiosis seriada), ata que o seu traballo adquiriu as dimensións dun libro, Origyn of Eukariotik cells, que, tras novos rexeitamentos, sería publicado pola Universidade de Yale.

A grandes liñas, o que a teoría Endosimbiótica de Margulis propoñía era que as células eucariotas, é dicir as células con núcleo, evolucionaron a partir da simbiose entre bacterias que existiran ata o momento de maneira independente. Tratábase dunha das explicacións a un dos maiores dilemas da bioloxía, o "salto" da célula procariota a eucariota.

Con todo, a súa teoría chegaba nun momento no que a Síntese evolutiva moderna, é dicir, a integración da teoría da Evolución das especies por selección  natural de Charles Darwin, a teoría Xenética de Gregor Mendel como base da herdanza xenética, e o concepto de mutación aleatoria como fonte de variación xenética nas poboacións, estaban firmemente consolidados. Tamén, ademais, nun momento no que o evolucionismo estaba dominado por zoólogos e unha profunda énfase no reino animal.

Por todo iso Margulis foi considerada durante moito tempo como unha radical:  a súa teoría, a cal postulaba a cooperación como un dos principais motores da evolución nunha das etapas máis temperás da historia da vida na Terra, chocaría de fronte cos enfoques tradicionais darwinianos, que nun plano oposto postulaban a supervivencia do máis apto. Desde entón, con todo, a SET foise abrindo camiño ata o día de hoxe, e na actualidade a súa validez respecto a a aparición da célula eucariota é un feito amplamente aceptado.

Cos seus traballos Margulis non só propoñía un novo enfoque á teoría da Evolución, se non un modo completamente diferente de entender a bioloxía, o que se materializaría noutras das súas teorías máis coñecidas: a teoría simbioxenética, na que defendía que animais e plantas, ata entón considerados organismo individuais, son en realidade comunidades de organismos menos complexos (células e bacterias) que cooperan para sobrevivir.

Con todo, aínda que aínda que é certo, como diciamos unhas liñas atrás, que na actualidade a comunidade científica acepta a importancia da endosimbiose seriada no salto de procariotas a eucariotas, tamén rexeita a simbioxénese como un feito xeneralizado no proceso evolutivo.

Entre outros dos traballos de Margulis, cabe destacar a publicación en 1982 de Five Kindoms, libro escrito en colaboración coa bióloga estadounidense,  Karlene V. Schwartz, no que clasificou a vida na Terra en cinco reinos, agrupados en dous grandes grupos: bacterias e eucariotas. Este modelo sería aceptado ata o descubrimento do dominio arqueobacteria, o que postulou o sistema de tres dominios formado por Bacteria, Archaea e Eucarya empregado na actualidade para a clasificación dos seres vivos.

Ademais de varias publicacións académicas, Margulis escribiría tamén numerosos libros interpretando conceptos e dilemas científicos para unha audiencia popular, como o caso da controvertida Hipótese Gaia de James Lovelock, que defende que a Terra é un super organismo.

Como recoñecemento a unha vida dedicada á ciencia e ás súas valiosas achegas, foi elixida membro da Academia Nacional de Ciencias en 1983 e un dos tres membros estadounidenses da Academia Rusa de Ciencias Naturais. Tamén recibiría en 1999, o mesmo ano que o Premio William Procter de Sigma Xi, a Medalla Nacional de Ciencias de Estados Unidos, e en 2008 sería galardoada coa Medalla Darwin-Wallace da Sociedade Linneana de Londres.  Como consecuencia dun derrame cerebral sufrido mentres traballaba cun dos seus estudantes, falecería 3 anos despois, en 2011, á idade de 73 anos, pasando á historia como unha das figuras que puxo patas para arriba, para ben, a teoría da Evolución.

FONTE: Héctor Rodríguez/nationalgeographic.com.es/ciencia    Imaxe: National Portrait Gallery/John Feldman