JAMES WEBB, SUBSTITUTO DO HUBBLE

 

Para viaxar no tempo basta con mirar, como di Begoña Vila Costas, "máis atrás". Soa sinxelo, pero é que a Vila gústalle simplificar para que poidan entendela quen non posúen a súa capacidade e brillantez intelectual. É dicir, case todos. Para conseguir mirar máis atrás a NASA puxo en mans desta astrofísica galega (Vigo, 1963) un orzamento de 9.500 millóns de euros e un equipo de mil persoas. Así que tan fácil non debe ser mirar máis atrás. A ferramenta para conseguilo é un súper telescopio que será posto en órbita dentro dalgúns meses (en outubro de 2018) e que nestes momentos atópase en fase de probas. O James Webb, bautizado con este nome en honra de James E. Webb (administrador da NASA e home esencial no proxecto Apollo), será o substituto do Hubble, que leva desde abril de 1990 orbitando ao redor do noso planeta. 26 longos anos nos que varios intentos para relevalo quedaron na nada.

O James Webb en pouco parécese ao telescopio que mostrou en 1609 Galileo Galilei, baseándose ao parecer en patentes e deseños previos doutros inventores (entre eles un de orixe xirondense, Joan Ruget). Se seica na súa utilidade: ambos están pensados para observar as estrelas, aínda que o novo enxeño da NASA conta coa nada desdeñable vantaxe de estar un millón e medio de quilómetros por encima das nosas cabezas. Orbitar a tanta distancia da Terra ten vantaxes para o traballo que desenvolverá, pero un inconveniente moi delicado: se algún dos múltiples elementos que o conforman falla, ao contrario do que sucede co Hubble, non poderá ser reparado. Os máis de 9.000 millóns de euros serían arroxados ao sumidoiro do espazo. Begoña Vila asume o risco coa naturalidade de quen está completamente segura da eficacia do seu traballo. Non imaxina que poida cometerse un erro, aínda que seguro que os seis meses que pasarán desde que o telescopio sexa lanzado ata que se despregamento e comece a enviar sinais faránselle moi longos.

E que é o que se espera atopase alá arriba? Respostas. "A maior parte do universo  é materia e enerxía que non vemos -explica Begoña Vila-. A parte que vemos é unha porcentaxe moi pequena, o 10%". Grazas á capacidade do James Webb poderemos observar esa parte do universo ata agora descoñecida e achegarnos ao Big Bang, viaxar no tempo case ata o principio. "Estas cousas que non vemos non sabemos o que son. Imos buscalas e a ver o que nos din", conclúe Vila coa luz da curiosidade acesa nos seus ollos. Porque poida que o que nos conten esas estrelas sexan historias doutros planetas habitables... ou talvez xa habitados.
 

FONTE: José L. Álvarez Cedena/Xornal El País