ARQUEOLOXÍA E OS DRONS

 

Un látigo, un chapeu e un medio sorriso repleto de ironía é todo o que necesitaba Indiana Jones, o personaxe creado por George Lucas e levado ao cinema polo seu amigo Steven Spielberg, para descubrir tesouros ocultos. É verdade que a súa práctica da arqueoloxía pode resultar para os expertos nesta ciencia moi pedestre, pero non se lle pode negar o seu encanto. O doutor Jones expolia pezas valiosas, esnaquiza evidencias de antigas civilizacións e móvese entre os restos arqueolóxicos como un adolescente británico en Magaluf. No seu defensa hai que dicir que habitualmente os arqueólogos non teñen que enfrontarse a nazis ou extraterrestres. Eric Powell, director da revista Archeology, falando no New Yorker sobre o famoso personaxe, recoñecía que evidentemente as películas eran "unha visión romántica do traballo que facemos. Indy pode ser un arqueólogo terrible, pero é un excelente embaixador da arqueoloxía".

As aventuras de Indiana Jones estaban ambientadas nos anos trinta e corenta do pasado século. Pero xa entón o látigo e a chúpa de coiro resultaban ferramentas extravagantes para un arqueólogo. Máis ben, o que estes científicos levaban (e continúan levando) ás escavacións para realizar o seu traballo son rasquetas, picos, pas e escobillas. Todo este equipo segue sendo habitual, pero agora as novas tecnoloxías viñeron a botar unha man aos arqueólogos en forma de drons, escáneres de alta resolución e programas de representación en 3D. En concreto, a importancia dos drons neste terreo é tan significativa, que nun artigo en The New York Times Luís Jaime Castelo, viceministro de Patrimonio Cultural de Perú, aseguraba que a súa chegada marcara "un antes e un despois para a arqueoloxía". Os drons poden cumprir varias misións, por unha banda permiten rexistrar e catalogar os obxectos dos xacementos (tanto para o seu estudo como para a súa vixilancia) e, por outro, realizan fotografías aéreas que, a través da técnica chamada fotogrametría, son utilizadas para facer unha reconstrución tridimensional dixital de superficies e edificacións. Estas reconstrucións son escalables e medibles, polo que permiten realizar estudos a distancia coma se estivésese sobre o terreo.

Os investigadores cren que a utilización de drons atópase aínda nas súas primeiras etapas e que a súa achega será moito maior nos próximos anos. Un artigo do Journal of Archaeological Sience, sinalaba que a posibilidade de incluír cámaras infravermellas neste tipo de vehículos axudou a descubrir tesouros ocultos baixo terra aos que, doutra forma, dificilmente accederiamos. Como en tantas outras ocasións, tamén na arqueoloxía parece que as posibilidades crecen cando se amplía o punto de vista. E é que para saber o que oculta a terra, teremos que mirar desde o ceo.

 O proxecto de Heracleópois Magna en Exipto conta coa axuda dde varias institucións privadas e públicas entre as que se atopan: Fundación Gaselec, Fundación Paralarq, Ministerio de Educación, Cultura e Deporte de España, Asociación Acophia e a Empresa Empty.

FONTE: José L. Álvarez Cedena/Xornal El País