O INVENTO DA DINAMITA

Dinamita / (maxe: tecnovoladuras.com

En 1847, mentres estudaba en Turín a acción do ácido nítrico sobre distintos compostos orgánicos, o químico italiano Ascanio Sobrero (1812-1888) experimentou nas súas propias carnes os dolorosos efectos que podía ter sufrir un accidente co novo aceite explosivo co que traballaba. O composto esnaquizou o tubo de ensaio que o contiña, e iso que só axitábao, e deixoulle a cara sementada de cicatrices. Acababa de descubrir a nitroglicerina. Esta resultaba tan difícil e perigosa de manexar que Sobrero non pensou que puidese ter utilidade práctica, e de feito ata sentiu avergoñado do seu achado cando, poucos anos máis tarde, fixo balance de todas as vítimas que esta causara. Pero a súa curiosidade investigadora daría outros froitos. Sobrero quixera probar que impacto tiña unha pinga diminuta de nitroglicerina na súa lingua, e o resultado foi unha forte dor de cabeza.

Os estudos posteriores sobre os efectos farmacolóxicos daquela sustancia confirmaron que funcionaba como vasodilatador, e en 1876 utilizouse por primeira vez para tratar unha angina de peito. Hoxe continúa aplicándose con ese fin en forma de tabletas que se colocan baixo a lingua.

Pero o uso da nitroglicerina que tivo máis repercusión económica está vinculado ao mundo dos explosivos, onde, polo seu gran potencial, e a pesar dos grandes riscos que entrañaba a súa manipulación, comezou a usarse para substituír a pólvora. A solución viría con Alfred Nobel (1833-1896), un químico sueco que coñecera a Sobrero en París. Nobel aprendera do seu pai a importancia desta tecnoloxía para a construción, especialmente de pontes e estradas, e desde pequeno interesouse por esa especialidade, á que dedicaría a súa profesión. En 1864, unha explosión de nitroglicerina nunha fábrica de Estocolmo matou a cinco persoas, unha delas o irmán menor de Nobel; o feito supuxo un acicate para que este envorcásese no estudo dun modo de facer máis seguro o seu manexo.

Para desenvolver a dinamita, o sueco empregou terra de diatomeas, proveniente de fósiles mariños, coma se tratásese dunha esponxa, coa que podía absorber a nitroglicerina. Así, formábase unha pasta que podía envasarse en tubos de cartón.

O 14 de xullo de 1867 mostrou publicamente o seu invento nunha canteira de Surrey (Reino Unido). Deste xeito, puido observarse que a dinamita podíase golpear e queimar ao aire libre sen risco algún, pois para conseguir que explotase era necesario un detonador eléctrico ou químico. Aquilo non convenceu ás autoridades, pero en Alemaña e os países escandinavos comezou a fabricarse o explosivo recentemente inventado; os británicos autorizarían a produción dous anos despois. A patente, que pronto estendeu o seu uso na industria, a minería e o armamento de todo o mundo, fixo gañar a Nobel unha gran fortuna, que ao final cristalizou na dotación dos prestixiosos premios.

FONTE: Ramón Nuñez/Revista Muy Interesante