CALDO PRIMIXENIO EN MARTE

 

Este diagrama ilustra unha posible orixe dos depósitos na conca de Eridania do sur de Marte como resultado da actividade hidrotermal do fondo mariño hai máis de 3 mil millóns de anos./NASA

As pistas da orixe da mesma vida sobre a Terra poderían residir, precisamente, fóra dela; aínda que, iso si, nun dos planetas máis parecidos a ela xamais estudado. Trátase de Marte e o achado dun gran e antigo depósito de augas hidrotermais no planeta vermello. Unhas condicións que se dan desde hai miles de millóns de anos na Terra e ás que moitos científicos denominan o "caldo primixenio", dado que se presupón que aquí prosperaron as primeiras formas de vida.

Un planeta parecido ao noso, si, pero morto, dado que os procesos xeolóxicos que fan posible a vida probablemente freáronse en Marte hai moito tempo. Aínda así, é similar á Terra en canto a tamaño e gravidade, e tamén podería albergar vida primitiva, que xurdiría da mesma forma que na Terra: nestes depósitos de augas hidrotermais.
O achado expón a posibilidade de vida en lúas xeadas do Sistema Solar, como Europa e Encélado.

Un recente estudo internacional examinou as observacións do instrumento de recoñecemento MRO (Mars Reconnaissance Orbiter) da NASA, que estudou grandes concas oceánicas do planeta, como a como a conca Eridania.

Tras unha coidadosa análise, os autores interpretan os datos como unha evidencia de que estes depósitos foron formados por auga fervendo procedente da actividade volcánica remota da cortiza do planeta, e que se localizou no fondo deste gran mar hai millóns de anos.

Baixo estas condicións, teoricamente, faise posible o caldo químico da vida: elementos e reaccións químicos que fixeron prosperar aos primeiros microorganismos. Estímase que, polo menos, así ocorreu na Terra.

"Este antigo depósito marciano pode contarnos moito sobre do tipo de ambiente que debeu reinar na Terra nos comezos, inmediatamente antes de formarse a vida", en palabras do investigador do centro espacial Johnson Space da NASA, Paul Niles. "A actividade volcánica combinada coa auga estancada proporcionou condicións similares ás que se deron na Terra cando a vida primitiva estaba a evolucionar aquí", explica.

Pero hoxe Marte xa non posúe nin auga estancada nin actividade volcánica. Este fenómeno produciuse, segundo as predicións dos científicos, hai uns tres mil setecentos millóns de anos. Esta é a idade que se lles atribúe ás súas condicións hidrotermais, as mesmas que houbo un día na Terra, e que son as que fixeron posible o ambiente no que a vida comezou no noso planeta.

Precisamente a mesma idade na que, estiman os científicos, a vida formouse na Terra, nestas condicións hidrotermais: baixo o mar, en chemineas volcánicas submarinas a altas temperaturas e, asombrosamente, na  máis completa escuridade, sen luz do Sol.

De feito, a Terra aínda posúe estas condicións. Nelas, moitas formas de vida teñen éxito sen enerxía solar: extraen enerxía química das rocas.

E se isto sucede no noso planeta, por que non noutros recunchos do sistema solar? O achado deste antigo remanso de augas termais en Marte expón a posibilidade de vida dentro de lúas xeadas do Sistema Solar, como Europa en Xúpiter  e  Encélado en Saturno, onde é posible que esta actividade hidrotermal se dea tamén.

E, como, se están tan afastadas do Sol? Aínda que estes corpos estean fóra da coñecida como "zona habitable", tamén é certo que poderían extraer a calor do seu propio núcleo, aínda quente, ou axitado pola intensa gravidade dos xigantes gaseosos aos que orbitan. E, como ocorre na Terra, extraer enerxía das rocas, na escuridade.

As observacións do MRO da NASA proporcionaron datos, ademais, para identificar os minerais na conca Eridania, que se atopa nunha rexión que contén algún dos restos máis antigos da cortiza do planeta vermello. A mestura de minerais identificados inclúe a serpentina, o talco e o carbonato. De feito, foi a forma e textura das capas grosas do leito rochoso o que conduciu á identificación de posibles depósitos hidrotermales no fondo mariño.
"Os depósitos do fondo mariño de Eridania non só son de interese para a exploración de Marte, senón que son unha mirada á Terra temperá", din os investigadores.

A xanela ás orixes de nosa propia existencia, aos nosos máis remotos devanceiros, podería residir no noso veciño máis próximo, Marte.

Podería isto indicar que, dalgunha forma, a vida naceu antes en Marte que na Terra, e despois trasladouse ao noso planeta?

É outra pregunta que, polo momento, aínda non ten resposta fácil.

FONTE: Laura Marcos/Revista Muy Interesante