CINE: "LOVING VICENT"

 

Antonio López tentando, sen conseguilo, deter o tempo nun instante de luz otoñal reflectida nun marmelo (todo diante da cámara de Víctor Erice, outro artista obsesivo); Jason Pollock, furioso e contra o mundo, arroxando pintura contra lenzos xigantescos para ocupar un lugar na historia das vangardas; Cezzane, torturado, lamentando ter que ausentarse do enterro da súa amada nai porque non podía evadirse da obra que pintaba nese momento. Como escribiu Stefan Zweig, un dos pensadores máis clarividentes da primeira metade do século XX, na súa conferencia O misterio da creación artística: “A fórmula verdadeira da creación artística non é, pois, inspiración ou traballo, senón inspiración máis traballo, exaltación máis paciencia, deleite creador máis tormento creador”.

A historia da arte está repleta de anécdotas e vivencias que ilustran a loita dos creadores contra si mesmos e a insatisfacción que lles produce esa incapacidade de representar o irrepresentable. E entre todos os atormentados, como os describía Zweig, quizá o máis coñecido (pola súa xenialidade, a súa tráxico morte e a incomprensión que sufriu durante a súa vida) sexa Vincent van Gogh. Nunha carta ao seu querido irmán Theo, quen fose o seu sostén económico e case único apoio emocional, o pintor holandés describía a súa procura de transcendencia a través da arte, unha intención que guiou a súa obra sempre e que lle impulsou a continuar pintando a pesar de sentirse un incomprendido entre os seus coetáneos: “Espero non traballar para min mesmo. Creo na necesidade dunha nova forma de vida artística, co seu propio colorido. Se traballamos con esa fe, temos unha oportunidade”.

A figura de Van Gogh, a súa malditismo, a súa especial relación co seu irmán menor (falecido tan só uns meses despois ca el), as dúbidas que envolven ao seu suicidio, o único cadro que vendeu en vida… para converterse despois nun xenio recoñecido cuxas obras alcanzan cifras astronómicas nas poxas, ou a súa relación con outros artistas como Paul Gauguin (quen probablemente lle cortou a orella nunha pelexa, aínda que ambos gardaron silencio sobre o tema), fixeron do pintor holandés unha figura golosa para a ficción cinematográfica.

Grandes directores como Vicente Minnelli en 1956 (O tolo do pelo vermello), Akira Kurosawa en 1990 (nun dos episodios dos seus Soños) ou Robert Altman, tamén en 1990 (Vincent e Theo) abordaron a figura de Van Gogh. Agora un novo título Loving Vincent, devólvelle á gran pantalla, pero cunha peculiaridade: trátase da primeira película pintada na súa totalidade ao óleo. Un total de 65.000 cadros pintados sobre lenzos de 70×51 centímetros e despois fotografados para dar a sensación de movemento. A técnica, aparentemente sinxela, fascinaría ao propio Van Gogh pola dedicatoria (case enfermiza) que absorbeu á súa directora, a polaca Dorota Kobiela, durante máis de cinco anos.

Os 125 artistas que participaron no proxecto pintaron os seus cadros sobre as escenas previamente filmadas, para despois fotografar o pintado, raspar a pintura, volver fotografar, pintar de novo, raspar… e así sucesivamente ata completar a animación que se quería trasladar en cada fotograma. Un labor titánico cuxo resultado é unha obra hipnótica que profunda no misterio das pinturas e a vida de Van Gogh, e que chega aos cinemas españois esta fin de semana. Como asegura Hugh Welchman (codirector, coguionista e produtor), a súa película é un exemplo “do impacto positivo que a arte pode ter na xente”. E Kobiela conclúe que, como indica o seu título, Loving Vincent é, por encima das 65.000 pinturas que a compoñen, “unha carta de amor”.

FONTE: José L. Álvarez Cedena/Xornal El país