AS BOLBORETAS TIÑAN TROMPA ANTES QUE EXISTIRAN AS FLORES

Escamas que cobren as ás e o corpo das couzas "Glossata" / Imaxe: Hossein Rajaei

Un equipo de investigadores descubriu os fósiles de bolboretas e couzas máis antigos do mundo. Os seus achados revelan que estes lepidópteros xa existían cando comezou o Xurásico, hai aproximadamente 200 millóns de anos. Por aquel entón, xa tiñan a trompa coa que hoxe en día succionan néctar, a pesar de que as primeiras plantas con flores aínda tardarían 70 millóns de anos en aparecer. 

Apenas se atoparon fósiles de bolboretas ata o momento, o que dificultou estudar a súa historia evolutiva. Isto débese a que cando caen na auga, as escamas das ás flotan e custa moito que cheguen ao sedimento do fondo e fórmese un fósil. Algúns fósiles proveñen de exemplares que se quedaron pegados á resina das árbores, pero son difíciles de atopar. A isto hai que sumar que as escamas destes insectos son moi pequenas.  

Un dos autores da investigación, publicada na revista Science Advances, sinala que "só se ten a oportunidade de atopalas cando se busca outros restos orgánicos microscópicos, como os grans de pole fósil". Neste caso, o equipo de investigación recuperou os fósiles de rochas no norte de Alemaña. Despois analizaron preto de 70 escamas que cobren as ás, os corpos e as patas das bolboretas e couzas. Algunhas delas pertencían a exemplares do grupo Glossata, que inclúe a bolboretas e couzas cun sofisticado dispositivo de alimentación por succión coñecido como probóscide.

Ata agora a hipótese máis aceptada era que esta "trompa" xurdira como adaptación para alimentarse do néctar das flores. Pero estes novos achados botan abaixo esta teoría. Os investigadores sosteñen que utilizábana para succionar secreciones doces moldeadas en pingas de plantas portadoras de sementes. Deste xeito, as bolboretas evitaban a deshidratación no clima árido e cálido.

Séculos máis tarde, cambiaríanas polas flores. Pero hoxe en día as bolboretas non só usan a probóscide para chupar o néctar. Tamén succionan sales minerais do chan ou o mollo de froitas maduras, mesmo hai especies do sueste asiático que se especializaron en chupar o sangue de animais.

A maioría das investigacións realizadas ata o momento fixéronse con bolboretas enteiras, pero neste caso, por primeira vez estudáronse as escamas das ás de bolboretas, abrindo unha nova vía de investigación.

FONTE: Isabel Rubio/Xornal El País/Ciencia