A ROBÓTICA APLICADA AS FILMACIÓNS DO MUNDO ANIMAL

Para a maioría de nenos que naceron na España dos setenta, a primeira imaxe que a súa retina garda dun crocodilo é a de Johnny  Weissmuller, o eterno Tarzán, virando abrazado á besta ata asestarlle unha puñalada mortal. No branco e negro daquelas películas que amenizaban os sábados pola tarde, apreciábase a duras penas a grandeza deste réptil, venerado en distintas culturas da antigüidade, vestixio vivo dos grandes  saurios e posuidor da mordedura máis potente do reino animal. Rodadas nos anos trinta convertéronse en clásicos do cinema de aventuras polas súas emocionantes escenas de acción con animais (moi logradas para a época), nas que se incluíron algúns enxeños mecánicos como os crocodilos, certamente conseguidos.

Aqueles bonecos animados parécense moi pouco aos crocodilos robóticos utilizados pola BBC na súa serie documental Spy in the Wild, un proxecto emitido o pasado ano na televisión pública británica e cuxa principal achega era precisamente a utilización de robots para captar imaxes desde unha proximidade nunca antes conseguida. E é que os documentais de natureza foron sempre un terreo propicio para probar innovacións tecnolóxicas que permitisen achegarse á vida dos animais lla forma menos  intrusiva posible. Porque, por máis que as fazañas de Félix Rodríguez de la Fuente fixésennos namorarnos da Natureza, ou as excentricidades de Frank da Xungla ofrecesen algúns intres entretidos, o certo é que calquera presenza humana, por coidadosa que sexa, altera as actividades habituais das especies que se queren retratar.

Nese intento de mostrar a fauna do noso Planeta con valores didácticos, a BBC xogou un papel principal producindo grandes series documentais como os dirixidos e presentados por David  Attenborough, especialista en chegar á lugares recónditos e un dos imprescindibles  divulgadores do século  XX. Da filmación de Living  Planet (1984) cóntanse, entre outras anécdotas, que uno dos cámaras tivo que achegarse ata 25 metros dun oso polar para coller un primeiro plano. Máis de 30 anos despois unha temeridade semellante non foi necesaria grazas ás cámaras instaladas nos ollos dos “espías” utilizados en Spy in the Wild, deseñados e fabricados por algunhas das empresas e centros de investigación máis avanzados do mundo.

Un destes laboratorios é Biorobotics, pertencente á Escola Politécnica Federal de Lausana, en Suíza, especializado en estudar e reproducir a mobilidade de diferentes animais para construír robots que poidan imitala. Deste laboratorio saíron dous robots que foron utilizados en Spy in the Wild, concretamente un crocodilo e un lagarto capaces de imitar con gran fidelidade os movementos destes grandes réptiles para desprazarse no seu hábitat natural. Grazas a iso, e ás cámaras instaladas nos seus ollos, os espectadores da BBC puideron observar como nunca antes a vida dos crocodilos en Uganda. O campo de investigación de  Biorobotics é a intersección entre a robótica, a  neurociencia  computacional, os sistemas dinámicos non lineais e a aprendizaxe automática. Aínda que a súa colaboración coa BBC permitiulles alcanzar unha notoriedade pública da que non adoitan gozar os centros científicos, os obxectivos de Biorobotics están postos en conseguir máquinas cada vez máis similares aos animais reais que poderían servir, por exemplo, para localiza e rescatar vítimas en desastres naturais.

FONTE: José  L. Álvarez  Cedena/elpais.es