UN COLOSAL DINOSAURO RUIDOSO: TLATOLOPHUS GALORUM

Recreación do vistoso Tlatolophus galorum / Luis V. Rey

Paleontólogos descubriron unha nova especie de dinosauro herbívoro que viviu hai 72 ou 73 millóns de anos no que hoxe é México. O animal, unha colosal criatura bautizada Tlatolophus galorum, tiña unha crista de cores vistosas e probablemente emitía fortes sons para espantar aos depredadores ou chamar a atención de posibles parellas.

O dinosauro morreu no que debeu ser un corpo de auga copiosa en sedimentos, polo que os seus restos quedaron rapidamente cubertos pola terra e puideron preservarse ao longo das eras, ata que os investigadores do Instituto Nacional de Antropoloxía e Historia (INAH) puideron recuperalo e estudalo. Non foi fácil. Os traballos comezaron en 2013, cando se recuperou unha cola articulada no Exido Guadalupe Alamitos, municipio de Xeneral Cepeda, en Coahuila.

A prioridade inicial dos científicos foi rescatar a osamenta, xa que algunhas vértebras sobresaían da superficie e estaban expostas á choiva e a erosión. Entre eses ósos apareceu un moi alongado e con forma de pinga, que resultou ser a cabeza do animal. Pero non foi ata a posterior recolección, limpeza e análise doutros 34 fragmentos óseos que as pezas encaixaron. Os paleontólogos tiñan, en efecto, a crista do dinosauro, con 1,32 metros de longo, e outras partes do cranio: mandíbulas inferiores e superiores, padal e, mesmo, o segmento que se coñece como neurocráneo, onde se aloxaba o cerebro.

 Dadas as excepcionais condicións de conservación do cranio (presérvase case 80% desta estrutura ósea), púidose dar paso á comparación do exemplar con outras especies de hadrosaurios coñecidas na rexión, como Velafrons coahuilensis.

 O exame, dado a coñecer na revista Cretaceous Research, mostrou que a crista e o nariz eran distintas ao Velafrons e máis parecidas ao que se observa noutra tribo dos hadrosaurios: os parasaurolofinos. As diferenzas non pararon alí: a crista do exemplar de Xeneral Cepeda, con forma de pinga, opoñíase, mesmo, á crista  tubular de Parasaurolophus, a especie máis coñecida dos parasaurolofinos, que habitou nos actuais territorios de Novo México e Utah, Estados Unidos, así como en Alberta, Canadá, e que se retratou en películas como ’Parque  Jurásico’.

Este fósil, que continúa baixo investigación, é un caso excepcional na paleontoloxía mexicana, xa que tiveron que ocorrer sucesos altamente favorables desde hai millóns de anos, cando Coahuila era unha rexión tropical, como unha gran planicie costeira, para que se conservase nas condicións coas que se atoparon.

FONTE: abc.es/ciencia