ASTEROIDE BENNU: DATA CLAVE 24 DE SETEMBRO 2182

 

En setembro de 2135, o asteroide Bennu, de 500 metros de diámetro e forma de dado espacial, fará unha visita á Terra, pasando á metade de distancia da Lúa. O máis probable é que a gravidade do noso planeta modifique nese momento a súa traxectoria, o que converte nun desafío tremendo calcular exactamente cara a onde seguirá o seu camiño. Pero hai unha probabilidade “extremadamente pequena” de que pase a través dun “ollo de fechadura gravitacional” que o poñerá nun roteiro de impacto coa Terra a finais do século XXII, en 2182.

Imaxe do asteroide Bennu tomada pola nave OSIRIS-REx / AP

O asteroide Bennu viaxa a uns 100.000 quilómetros por hora: se chocase contra a Terra liberaría unha enerxía como 70.000 bombas atómicas de Hiroshima e crearía un cráter duns cinco quilómetros de diámetro, segundo os cálculos máis actualizados que ata o de agora fixera a NASA. No momento de facer esas estimacións, a probabilidade acumulada de impacto entre Bennu e a Terra era tan só do 0,037% e non sucedería ata dentro duns 150 anos: no intervalo temporal que vai desde o ano 2175 ao 2196, case no século  XXIII. Segundo o novo estudo da NASA, as probabilidades de que choquen nalgún momento ata 2300 son do 0,057%, aínda ínfimas. Pero a data clave é o 24 de setembro de 2182, cando poderían chocar, se todo vai mal.

Para evitar ese hipotético susto, científicos chineses expuxeran recentemente a posibilidade de afastar a Bennu da nosa traxectoria usando 23 foguetes contra o asteroide. Nestes momentos, a misión DART da NASA diríxese cara a un pequeno asteroide, chamado Dimorphos, coa intención de cambiar a súa traxectoria e comprobar que son capaces de facer algo así a esas distancias e velocidades, máis de 20.000 quilómetros por hora. Aínda que a NASA asegure que non se coñece, de momento, ningún asteroide que represente un risco de impacto na Terra nos próximos 100 anos, o certo é que convén prepararse, porque se calcula que faltan uns 15.000 asteroides potencialmente perigosos por descubrir. DART é a primeira misión de defensa planetaria e a súa intención é chocar contra Dimorphos o verán que vén para desviar o seu rumbo.

Para estudar en detalle o potencial perigo de  Bennu, a NASA enviou cara alí en 2016 a sonda OSIRIS-REx, que estivo mapeando ese pequeno mundo digno do Principiño. Tras 27 meses de viaxe espacial, a nave chegou ao asteroide en decembro de 2018 e desde entón, estivo orbitándoo para coñecer todos os seus segredos. “Os datos de OSIRIS-REx bríndannos información moito máis precisa, podemos calcular a traxectoria futura de Bennu cun alto grao de certeza ata 2135”, dixo Davide Farnocchia, autor principal do estudo sobre a traxectoria da rocha espacial e científico do Centro de Estudos de Obxectos Próximos á Terra da NASA. 

A sonda recolleu 60 gramos de minerais co seu brazo robótico en outubro de 2020, tras deixarse caer levemente contra o asteroide para tomar as mostras, antes de dar unas cantas voltas máis a Bennu e poñer rumbo á Terra. A nave orbitará dúas veces ao redor do Sol, cubrindo 2.300 millóns de quilómetros para regresar ao noso planeta. Pero non se pousará: desde o espazo lanzará a cápsula que contén eses 60 gramos, que caerá no deserto de Utah o 24 de setembro de 2023. A NASA está a sopesar usar a sonda, dunhas dúas toneladas, para abordar outro asteroide, xa que lle sobra suficiente combustible.   

As sorpresas con Bennu chegaron desde o principio, como asegurou Lori Glaze, directora de Ciencias Planetarias da NASA: “O primeiros tres meses da investigación detallada de OSIRIS-REx sobre Bennu lembráronnos de que trata o descubrimento: sorpresas, pensar rápido e flexibilidade”. O asteroide resultou ser moito menos sólido do esperado, con permanente actividade como expulsión de pequenas rochas e columnas de partículas. Tamén se observaron trazas de auga líquida que debeu estar presente nun asteroide moito máis xigantesco do que se desprendeu Bennu nalgún momento.

Os asteroides non só acaban coa vida, como sabemos polos dinosauros, senón que tamén teñen un gran potencial para levala ata outros mundos. Ou, polo menos, os ingredientes básicos para que xurda esa vida, máis ou menos sofisticada. Desde hai décadas, atopáronse en meteoritos compostos orgánicos que reafirman a hipótese de que eses elementos esenciais para que xurdise a vida na Terra viñeron do espazo a bordo de asteroides. E tamén a auga, fundamental para que xurda o chispazo, chegounos en rochas espaciais.

Só o 25% do material de Bennu será analizado inmediatamente polos científicos: deixarase a maior parte, o outro 75%, para que futuros científicos con futuribles novas tecnoloxías e coñecementos, saquen todo o rendemento a estas mostras únicas.

FONTE: Javier Salas/elpais.com/ciencia