DESCOBREN A PRESENZA NA ATMOSFERA DUN COMPOSTO QUÍMICO EXTREMADAMENTE OXIDANTE QUE PODE AFECTAR Á NOSA SAÚDE E AO CLIMA

Investigadores da Universidade de Copenhague (UCPH), xunto con científicos do Instituto Leibniz para a Investigación Troposférica (TROPOS) e do Instituto de Tecnoloxía de California (Caltech), detectaron a presenza na atmosfera dunha nova clase de composto químico extremadamente oxidante, os ‘trióxidos’.

Un composto químico comunmente coñecido é o peróxido de hidróxeno. Todos os  peróxidos teñen dous átomos de osíxeno unidos entre si, o que os fai altamente reactivos e, a miúdo, inflamables e explosivos.

Utilízanse para todo, desde branquear os dentes e o cabelo, ata limpar feridas e mesmo como combustible para foguetes. Pero os peróxidos tamén se atopan no aire que nos rodea.

Nos últimos anos, especulouse sobre se os trióxidos, compostos químicos con tres átomos de osíxeno unidos entre si e, por tanto, mesmo máis reactivos que os peróxidos, tamén se atopan na atmosfera. Pero ata o de agora, nunca se confirmou de forma inequívoca e é o que conseguiu a nova investigación, liderada por Henrik Grum Kjærgaard, do Departamento de Química da Universidade de Copenhague.

Cando os compostos químicos oxídanse na atmosfera, adoitan reaccionar cos radicais OH, formando un novo radical. Cando este radical reacciona co osíxeno, forma un terceiro radical chamado peróxido (ROO), que á súa vez pode reaccionar co radical OH. E así se forman hidrotrióxidos (ROOOH) / Universidade de Copenhague

Os hidrotrióxidos (ROOOH), como se coñece máis tecnicamente aos trióxidos, son unha clase completamente nova de compostos químicos. A nova investigación demostrou que se forman en condicións atmosféricas.

Os investigadores estiman que as concentracións de ROOOH na atmosfera son de aproximadamente 10 millóns por centímetro cúbico. En comparación, os radicais OH, un dos oxidantes máis importantes da atmosfera, atópanse en ao redor de 1 millón de radicais por centímetro cúbico.

Os investigadores tamén demostraron que os hidrotrióxidos fórmanse durante a descomposición atmosférica de varias substancias coñecidas e amplamente emitidas, incluídos o isopreno e o sulfuro de dimetilo.

Os hidrotrióxidos fórmanse nunha reacción entre dous tipos de radicais. Os investigadores cren que case todos os compostos químicos forman hidrotrióxidos na atmosfera e estiman que a súa vida útil oscila entre minutos e horas. Isto faios o suficientemente estables para reaccionar con moitos outros compostos atmosféricos.

O equipo de investigación tamén ten a forte sospeita de que os trióxidos poden penetrar en pequenas partículas no aire, coñecidas como aerosois, que representan un perigo para a saúde e poden provocar enfermidades respiratorias e cardiovasculares.

Aínda que os aerosois tamén teñen un impacto no clima, son unha das cousas máis difíciles de describir nos modelos climáticos. E segundo os investigadores, existe unha alta probabilidade de que os hidrotrióxidos afecten a cantidade de aerosois que se producen.

E como os aerosois reflicten e absorben a luz solar, afectan o balance de calor da Terra, é dicir, á proporción de luz solar que a Terra absorbe e devolve ao espazo, din os investigadores.

E cando os aerosois absorben substancias, crecen e contribúen á formación de nubes, o que afecta así mesmo á temperatura da Terra e ao clima en xeral, engaden.

Os investigadores esperan que o descubrimento dos hidrotrióxidos axúdenos a aprender máis sobre o efecto das substancias químicas que emitimos, aínda que non están preocupados polo achado.

Consideran que este descubrimento suxire que podería haber moitas outras cousas no aire que aínda non coñecemos. De feito, o aire que nos rodea é unha enorme tea de araña de reaccións químicas complexas.

Xavier Querol, Profesor de Investigación do CSIC no Instituto de Diagnóstico Ambiental e Estudos da auga (IDAEA0), que non participou neste estudo, sinala que os trióxidos e outros radicais  oxidantes son uns tipos de composto que precisamente por ser tan reactivos duran moi pouco tempo na atmosfera, nalgúns casos só fraccións de segundos.

Por iso a formación de trióxidos non se demostrou ata o de agora, aínda que se suxería que podía producirse. O detectalos axudará a entender aspectos da formación do ozono troposférico e aerosois secundarios que non comprendemos ben. Pero non coñecemos aínda as implicacións cuantitativas no clima, nin na calidade do aire. Será importante esclarecelo, conclúe  Querol.

FONTE: elperiodico.com/es/tendencias21      Imaxe superior: infoterio.com