UN DINOSAURO CON CARA DE BULLDOG

Reconstrución artística de como puido ser o abelisáurido achado en Exipto /Andrew McAfee

Un equipo de científicos exipcios anunciou o descubrimento do fósil dun dinosauro carnívoro de gran tamaño que viviu hai uns 98 millóns de anos no que hoxe é o oasis de Bahariya, no deserto occidental de Exipto. Trátase dunha vértebra cervical ben conservada, e é a primeira evidencia dun membro do grupo de dinosauros ao que pertence o Tiranosaurio rex achada nesta rexión rica en fósiles.

En concreto, a vértebra cervical, á que os investigadores bautizaron como MUVP 477, pertence á familia dos abelisáuridos, dinosauros terópodos carnívoros, e representa o resto máis antigo que se lle coñece polo menos no nordés de África, segundo o estudo publicado en Royal Society Open Science.

“Baseándonos na anatomía comparada que fixemos do noso material, que se corresponde á décima vértebra cervical, sabemos que tiña realmente unha cara de bulldog, cos dentes moi afiados, un enorme cranio e os brazos moi pequenos”, explica Hesham Sallam, o líder do estudo e fundador do Centro de Paleontoloxía de Vertebrados da Universidade do Mansura. “Os dinosauros carnívoros tamén se caracterizaron polo seu pescozo curto, cara e cranio enormes, e unha gran cola que lles permitía correr rápido e perseguir ás súas presas”, agrega.

Vértebra do abelisáurido no oasis de Bahariya / Hesham Sallam

O dinosauro ao que pertencía a vértebra achada en Bahariya viviu durante o período Cretácico medio, hai aproximadamente entre 145 e 66 millóns de anos. Por aquel entón, os investigadores explican que o que hoxe é o oasis de Bahariya destacaba pola súa inusual abundancia de dinosauros carnívoros, moitos excepcionalmente grandes, e por unha escaseza de herbívoros, unha composición similar á atopada na formación xeolóxica de Kem Kem, no oeste de Marrocos, e na formación de Elrhaz, en Níxer.

O achado, que representa un novo indicio da ampla distribución xeográfica desta especie no actual norte de África, garda similitude cos restos doutros dinosauros atopados en Madagascar e en América do Sur, o que á súa vez ofrece máis probas sobre a formación dos actuais continentes. “É o tipo de evidencia clara de que a fragmentación entre continentes ocorreu nunha secuencia na que Madagascar separouse primeiro do [bloque continental] de Gondwana, o noso continente, e máis tarde veu a separación entre América do Sur e África. Porque os seus fósiles son moi similares aos nosos”, afirma Sallam.

O equipo de Sallam atopou a vértebra cervical, xunto con outros múltiples restos fósiles, durante unha expedición en 2016 en pártea norte da depresión do oasis de Bahariya, famoso pola súa riqueza en fósiles e polo descubrimento doutros grandes dinosauros desde principios do século XX. O último achado aumenta así o xa moi diverso rexistro de dinosauros desta formación xeolóxica de hai 98 millóns de anos.

Segundo a descrición dos investigadores, a vértebra achada atópase en bo estado de conservación e case completa, o que lles permitiu estimar as dimensións do dinosauro, que cren que medía uns seis metros de lonxitude desde o nariz ata a punta da cola. Ademais, dado que o dinosauro pertence á mesma familia que outros descubertos en Madagascar e América do Sur, tamén puideron deducir a súa aparencia.

Neste sentido, os investigadores consideran que o último achado na rexión exipcia reforza aínda máis o escenario de que no actual norte de África existise por aquel entón unha fauna diversa de grandes dinosauros carnívoros. Antes do achado da vértebra de Bahariya, o único resto deste tipo de dinosauro coñecido en Exipto era un dente illado atopado no val do Nilo, no sur do país.

Á sombra dos máis mediáticos descubrimentos arqueolóxicos do Antigo Exipto, o país tamén se apuntou nos últimos anos achados prehistóricos importantes como unha especie de balea semiacuática de hai uns 43 millóns de anos e, o pasado mes de febreiro, as pegadas duns dinosauros de hai uns 70 millóns de anos. No estudo da vértebra de abelisáurido en concreto participaron investigadores das universidades de Ohio e Michigan e do Museo Carnegie de Historia Natural, en Pittsburgh.

Sallam, pola súa banda, opina que o último achado é unha nova mostra do gran potencial, en gran medida sen explotar, da formación do oasis de Bahariya, que considera que aínda garda nas súas entrañas máis restos que poden ofrecer novas claves sobre o paso dos dinosauros polo actual norte de África. “Isto faranos volver [a Bahariya] para buscar máis restos deste animal, porque isto permitiríanos realmente facernos unha idea máis clara do ecosistema dese momento,” desliza o paleontólogo.

FONTE: Marc Español/elpais.com/ciencia