HOUBO DE VERDADE UNHA ESTRELA DE BELÉN QUE PUIDESE GUIAR AOS REIS MAGOS?

A historia dos Reis Magos que visitaron a Xesús recentemente nado nárrase no Novo Testamento da Biblia, no Evanxeo de Mateo. Segundo o relato, os Reis Magos seguiron unha estrela ata o lugar de nacemento de Xesús en Belén e entregáronlle agasallos de ouro, incenso e mirra.

Aínda que a historia dos Reis Magos é unha parte importante da tradición cristiá e celébrase amplamente durante o Nadal, non hai probas históricas fose da Biblia que apoien a existencia dos Reis Magos ou a súa visita para ver a Xesús, e por tanto, tampouco hai ningunha outra proba de que houbese unha nova estrela no firmamento que os guiase. Os Reis Magos non se mencionan en ningún outro texto histórico ou relixioso, e non hai ningún outro rexistro da súa visita a Belén.

É posible que a historia dos Magos engadísese ao Evanxeo de Mateo para establecer unha conexión entre Xesús e o resto do mundo, xa que se cría que os Magos eran representantes de terras e culturas estranxeiras. Con todo, a historia ten un atractivo especial para a ciencia: proporciona un dato astronómico (unha nova estrela) e iso é algo que os científicos poden comprobar. Baseándose en cálculos astronómicos, estas son algunhas das posibles explicacións: 

A estrela de Belén foi unha explosión dunha supernova

A idea de que os Reis Magos viron a explosión dunha nova ou supernova foi insinuada polo astrónomo do século XVII Johannes Kepler e tivo moitos seguidores desde entón.

Con todo, non hai constancia de tal acontecemento en Occidente. Só os rexistros chineses teñen unha posible mención dunha nova ou supernova ao redor da época do nacemento de Xesús. Tampouco se coñece ningún resto de supernova, que esperariamos atopar se houbese unha supernova nesa época.

A estrela de Belén era un cometa

Esta explicación ten orixes aínda máis antigos, remontándose ao primeiro teólogo cristián Orixes no ano 248 e.c. Unha vez máis, pódense invocar os rexistros chineses, pero non hai ningún rexistro dun posible cometa ao redor do 5 a.e.c.

Unha vantaxe da teoría dos cometas é que estes se desprazan polo ceo ao longo dos meses, e argumentouse que isto encaixa coa interpretación do Evanxeo de que a estrela «moveuse» mentres dirixía aos Reis Magos. Con todo, este mesmo argumento podería aplicarse a un obxecto que se movese coas estrelas se a viaxe dos Magos durou, como se propón, algúns meses. A pesar das dúbidas, a maioría das representacións clásicas da Natividade mostran a «estrela» como un cometa.

A estrela de Belén era unha conxunción de Xúpiter e Saturno

A Kepler tamén se lle asocia coa idea de que foron as conxuncións próximas de Xúpiter e Saturno as que crearon a «estrela». De feito, producíronse tres conxuncións nas que os dous planetas estaban preto o un do outro no ceo, pero non o suficiente como para que aparecesen como un só obxecto a primeira ollada.

A estrela de Nadal era un punto estacionario de Xúpiter

Xúpiter, na súa traxectoria aparente a través do ceo, véselle xeralmente moverse de leste a oeste a través do fondo estrelado a medida que avanzan as noites. Con todo, como ocorre cos demais planetas, debido aos movementos relativos da Terra, este movemento parece retardarse e logo deterse cando o planeta alcanza o que se denomina un «punto estacionario». A continuación, o planeta parece moverse ao revés, de leste a oeste durante algúns días, antes de deterse de novo e renovar o seu movemento de oeste a leste. Un dos puntos estacionarios podería ocorrer cando Xúpiter estaba directamente sobre Belén á mesma hora da noite durante varias noites. O malo é que isto non é nada extraordinario, xa que ocorre todos os anos.

Deixando de lado as posibles conxecturas sobre os fenómenos astronómicos de hai 2.000 anos, xorden outros problemas prácticos. As estrelas, os planetas, os cometas e o resto dos corpos celestes móvense durante a noite de forma aparente (en realidade é a Terra a que se move), coa excepción da Estrela Polar. A estrela de Belén aparece no evanxeo de San Mateo «no leste», pero é imposible que quedase quieta alí para guiar aos Reis Magos, e moito menos que quedase «aparcada» encima do pesebre. Como para a maior parte das historias míticas da Biblia, se se eliminan os milagres como explicación, todo resulta moi improbable.

FONTE: Amina Jover/quo.eldiario.es/ciencia