SABIAS QUE... O POLE

Un día, hai máis de 375 millóns de anos sucedeu algo espectacular, nunha liñaxe de plantas evolucionaron os grans de pole e as sementes. E desde entón nada na natureza volveu ser igual.

Cando pensamos en pole, a continuación, pensamos en alerxias. Con todo, calcúlase que das máis de 6.000 especies de plantas que hai na península Ibérica menos dun centenar desempeñan un papel importante no desenvolvemento da alerxia ao pole. Case todas pertencen a oito familias de plantas específicas: gramíneas, oleáceas, cupresáceas, urticáceas, amarantáceas, asteráceas, platanáceas e betuláceas.

En xeral o gran de pole é de tamaño moi pequeno, de 10 a 150 micras, o cal permite que poida ser arrastrado polo vento sen dificultade, un método de dispersión moi eficaz e con baixo custo enerxético, xa que non é preciso recompensar aos polinizadores polo seu traballo.

O gran do pole basicamente consiste nun receptáculo que contén o xenoma masculino e cuxo obxectivo é o óvulo espido doutra planta da mesma especie. Para garantir o éxito reprodutivo cada gran de pole ten dúas cubertas, unha externa e outra interna, esta última é a encargada de envolver a dúas células espermáticas e unha célula vexetativa.

Os grans de pole prodúcense nas anteras das plantas, que ao abrirse disemínano. Un labor que adoitan realizar entre as primeiras horas da mañá e o mediodía, despois de que o rocío secara.

Este proceso de propagación non é continuo, detense cando as anteras están ou ben demasiado húmidas ou ben demasiado secas, e reiníciase cando a humidade e a temperatura volven ser propicias.

Os grans de pole que hai no aire mídense, xeralmente, coa técnica de Rotorod que consiste, basicamente, nun muestreador con baleas de siliconas engraxadas que colleitan partículas de aire durante máis de 24 h. Se o nivel de pole é inferior a 50 considérase baixo, mentres que se é superior a mil catalógase como moi alto.

Ao longo da evolución o pole diversificouse, das 300.000 especies de plantas que teñen pole, hai 300.000 formas diferentes de pole, de cores, formas e texturas diferentes, que evolucionaron de acordo á idiosincrasia biolóxica de cada planta.

A pesar de que o pole ás veces equivóquese no seu intento de fecundación e aterre noutro medio húmido, como pode ser a mucosa nasal dun Homo sapiens, desencadeando unha salva de esbirros, o éxito da súa viaxe, en termos biolóxicos, é moi elevado.

O obxectivo do pole é alcanzar o estigma, a porta de entrada ás plantas con flores (anxioespermas), un tecido situado no extremo dos pistilos e que permite a polinización das sementes.

Dalgunha forma o estigma actúa de cérbero, xa que permite o paso do pole das especies correctas, grazas ao recubrimento dunha lanuxe moi fina e pegañento que actúa a modo de áncora, e evita a entrada do pole non desexado.

Se a aterraxe foi o correcto o primeiro que se produce é un proceso de hidratación, xa que, xeralmente, o pole é moi seco e necesita de auga para poder medrar. Unha vez que as células foron hidratadas actívanse e forman tubos que se estenden polo estigma cara ao óvulo da planta. Estas células polínicas saben en que dirección deben formarse os tubos: naquela da que proceda a auga.

FONTE: Pedro Gargantilla/abc.es/ciencia      Imaxe: ADOBE STOCK