SABÍAS QUE... POR QUE O PLÁSTICO TARDA TANTO EN DESTRUÍRSE

O plástico é un material que revolucionou a nosa vida cotiá, á vez que se converteu nunha das maiores preocupacións ambientais do noso tempo. A súa versatilidade e durabilidade, que nun principio foron os seus principais atributos, agora revélanse como un terrible problema a liquidar.

A razón principal pola cal o plástico tarda tanto tempo en descompoñerse radica na súa estrutura molecular. Imaxinemos por un momento unha longa cadea formada por elos unidos entre si, estes grilletes son átomos de carbono e hidróxeno conectados entre si mediante ligazóns químicas extremadamente fortes.

As ligazóns covalentes son os responsables da gran estabilidade das moléculas de plástico xa que ao compartir electróns os átomos de carbono e hidróxeno crean unha unión moi resistente que non é fácil de romper.

Doutra banda, as moléculas de plástico están formadas pola repetición de unidades básicas que crean longas cadeas ou redes tridimensionales. Unha estrutura macromolecular que confire ao plástico unha gran resistencia e flexibilidade.

A combinación de ambos os factores fai que o plástico sexa altamente resistente á degradación natural. A diferenza de materiais orgánicos, como a madeira ou o papel, que son descompostos por microorganismos presentes no chan, o plástico non é facilmente digerible para estes organismos

O plástico actúa a modo dun escudo invencible, do mesmo xeito que protexe a un guerreiro das frechas inimigas, o plástico resiste os embates do tempo e os elementos. As súas fortes ligazóns moleculares fano case impenetrable aos ataques de bacterias e fungos. E é que as ligazóns covalentes do plástico son demasiado fortes para que poidan ser fragmentados polas encimas destes microorganismos.

Ademais, o plástico é resistente a moitos axentes químicos. Os ácidos, as bases e outros compostos capaces de descompoñer outros tipos de materiais teñen pouco efecto sobre a estrutura molecular do plástico.

E no caso de que o plástico sexa raiado ou fragmentoado, estes danos non afectan á súa estrutura molecular fundamental, de forma que as pezas máis pequenas de plástico seguirán sendo plástico e tardarán moito tempo en descompoñerse.

A pesar de que a degradación do plástico é un proceso lento, existen algúns factores que poden aceleralo como pode ser a exposición mantida á luz ultravioleta, a elevadas temperaturas ou á acción de microorganismos especializados.

A radiación solar pode romper algúns das ligazóns químicas do plástico, favorecendo que se volva máis fráxil e que se degrade con maior rapidez. Así mesmo, a calor pode acelerar as reaccións químicas que descompoñen o plástico e algúns microorganismos desenvolveron a capacidade de degradar algúns tipos de plástico.

A longa vida útil do plástico ten importantes consecuencias ambientais, como é a acumulación no chan, nos océanos e noutros ecosistemas. Alí libéranse substancias químicas tóxicas ao medio ambiente, contaminando chans e augas e poñendo en grave perigo a saúde dos organismos vivos.

FONTE: Pedro Gargantilla abc.es/ciencia       Imaxe: EFE