SABÍAS QUE... COMO FUNCIONA A GRAVIDADE?

A forza de gravidade é a interacción máis débil das que existen na natureza e é a que fai que dous corpos atráianse entre si. Todos experimentamos moitas veces soltar un obxecto que tes na man. O que ocorre entón é que cae e choca contra o chan. Seguro que oíches falar da mazá de Isaac Newton, iso que se conta sobre o físico inglés que estaba sentado baixo unha árbore e observou como unha mazá caía ata a herba. Dise que entón pensou que por que caía a mazá, pero a Lúa non. E a partir de aí comezou a súa investigación sobre a gravidade.

O que sabiamos, aquilo que identificaron Newton e Galileo, é que a gravidade provoca unha aceleración. O obxecto que inicialmente estaba quieto na túa man cae con aceleración cando deixas de suxeitalo. Como che dicía ao principio, a forza de gravidade é a que fai que dous obxectos atráianse entre si. E esa atracción, ou esa forza, depende de dúas cousas: neste caso, a masa que ten a Terra e a masa que ten o obxecto que solta a túa man.

É importante saber que a aceleración é independente da masa do corpo que cae. Se eu quero acelerar algo que é moi grande teño que facer moita forza, se teño que acelerar algo que é máis pequeno teño que facer menos forza, pero a aceleración é a mesma. Isto é o que demostrou Galileo cando se subiu á torre de Pisa e tirou bólas de metal con diferentes masas para demostrar que o tempo de descenso é independente da masa do obxecto que cae porque a aceleración provocada pola forza de gravidade é a mesma. Se te preguntas por que non deixou caer plumas ou follas de árbore, a explicación é que non o fixo para non ter que preocuparse ademais do efecto do rozamento.

En realidade, cando algo cae, os dous móvense, móvese a Terra e móvese o obxecto que está a caer. O que ocorre é que a gravidade que exerce o pequeno obxecto que cae da túa man sobre a inmensa Terra é moi pequena, polo que non chegamos a apreciala.

A cousa cambia cando comparamos dúas cousas con masas parecidas, por exemplo a Lúa orbitando ao redor da Terra. Por que non cae a Lúa? A explicación é que cando se formou no sistema solar, a Lúa non estaba quieta, quedou virando cunha velocidade. Ese xiro é o que impide que caia. Pero é a forza da gravidade a que a está facendo virar. É como o lazo dun vaqueiro no rodeo, cando o fai virar, o lazo non cae. A gravidade da Terra sobre a Luna ten un efecto parecido.

O que che expliquei ata o de agora é a física que descubriron Galileo e Newton. Pero cando aparece Einstein en escena, as cousas cambian. A gravidade de Einstein tamén modifica o tempo porque, segundo a súa teoría, a gravidade é un efecto da curvatura do espazo-tempo. Segundo demostrou el, cando o campo gravitatorio é moi intenso, o tempo transcorre máis amodo.

Se pensamos nun obxecto que cae desde a túa man cando o soltas, parece que cae en liña recta, pero en realidade non é así. Se fósemos capaces de ver os pequenos cambios nos valores da gravidade, veriamos que coincidindo con eles prodúcense pequenas desviacións. Aínda que nos parece que son liñas rectas, nun espazo-tempo curvo como o noso, non o son exactamente. Son rectas adaptadas a esa xeometría, como cando debuxas unha recta sobre unha esfera ou sobre un cilindro.

E outro asunto que pode interesarche é a relación entre a gravidade e o peso. O teu peso é exactamente a forza coa que te atrae a Terra. Se estiveras na Lúa, o teu peso sería menor porque como o noso satélite ten unha masa moito máis pequena que o noso planeta, tamén o é a forza de gravidade que exerce. E por iso, os astronautas que teñen a mesma masa en todos os sitios, pesan menos na Lúa que na Terra, porque os dous corpos celestes si teñen diferentes masas. Podes imaxinar que as partículas que forman ambos os corpos tiran da masa do astronauta, atráena, na Lúa hai menos partículas exercendo esa atracción que na Terra, así que a forza da gravidade é menor.

FONTE: Ruth Lazkoz/elpais.com/ciencia   Imaxe: quo.eldiario.es