Boas noticias! Novo récord do lince ibérico en España e Portugal

Durante séculos, o lince ibérico (Lynx pardinus) foi unha sombra en retroceso, unha xoia biolóxica que se esvaecía entre as rochas de Serra Morena. Hoxe, contra todo prognóstico, a historia reescríbese. O ano 2024 pechou cunha cifra sen precedentes: 2.401 linces censados na Península Ibérica, o que representa un crecemento do 19 % respecto ao ano anterior.

Este novo fito non só marca o máximo histórico desde que existen rexistros fiables, senón que sitúa á especie máis preto que nunca do ansiado status de conservación favorable.

O informe, coordinado pola Dirección Xeral de Biodiversidade, Bosques e Desertificación do Ministerio para a Transición Ecolóxica e o Reto Demográfico (MITECO), xunto co Instituto de Conservación da Natureza e os Bosques (ICNF) de Portugal, detalla unha repartición poboacional esperanzadora.

España concentra o 85,3 % do total con 2.047 exemplares, mentres que Portugal alberga 354 linces, consolidando núcleos reprodutores en ambas as rexións ibéricas.

As cifras revelan que Castela-A Mancha encabeza o censo con 942 individuos, seguida por Andalucía (836), Estremadura (254), e Murcia (15). Dentro destes territorios, Serra Morena segue sendo o bastión máis forte, albergando a máis de 1.000 individuos nas súas ladeiras e vales. Esta distribución pon en evidencia que as accións de conservación emprendidas hai máis de dúas décadas empezan a dar os seus froitos de maneira sostida.

En canto á estrutura poboacional, os adultos e subadultos suman 1.557, cun equilibrio admirable entre machos e femias. As 470 femias reprodutoras rexistradas en 2024 marcan un novo ascenso, achegándose ao limiar de 750 femias reprodutoras que garantirían a viabilidade xenética e demográfica do lince.

Pola súa banda, a cifra de 844 cachorros nados no mesmo ano reflicte unha taxa de fecundidade robusta, de 1,8 crías por femia territorial.

Un dos piares deste éxito foi o programa de cría en catividade e reintroducción, que desde 2011 liberou 403 linces en contornas seleccionadas. Estes espazos, desde A Olivilla en Xaén ata o Cerrato Palentino en Castela e León, foron elixidos coidadosamente pola súa idoneidade ecolóxica. Na actualidade, son xa 17 as áreas xeográficas distintas onde a especie reprodúcese, unha expansión que parecía impensable hai apenas unha década.

O renacer do lince ibérico tamén é o resultado dunha sinerxia exemplar entre institucións públicas, propietarios privados, Ong e cidadanía. Baixo a batuta de programas como LIFE da Unión Europea, os fondos e esforzos humanos converxeron nun modelo de cooperación internacional que xa é referente global.

Con todo, non todo é motivo de celebración. En 2024 contabilizáronse 214 mortes de linces, das cales o 75,4 % foron causadas por atropelos. Este dato pon de relevo a urxencia de reforzar medidas de conectividade ecolóxica e seguridade viaria, conforme á Estratexia Española de Infraestrutura Verde.

A loita pola supervivencia desta especie endémica continúa, pero o presente ofrece motivos para a esperanza. Desde os escarpados montes de Serra Morena ata as terras novas de Castela e León, cada paso do lince é unha pegada cara á resiliencia.

En paralelo a esta tendencia continental, Cataluña foi testemuña en datas recentes dun avistamento excepcional de lince ibérico na provincia de Lleida.

Aínda que é pronto para falar de presenza estable, os expertos non descartan que este indicio represente o inicio dunha posible colonización espontánea desde o sur, favorecida pola conectividade de hábitats restaurados e o efecto dos corredores verdes. As autoridades xa traballan na verificación xenética do exemplar observado e na análise da contorna para valorar a súa capacidade de acollida.

Este pequeno suceso, case anecdótico, cobra unha importancia simbólica poderosa: o lince ibérico, símbolo da natureza mediterránea, podería volver algún día para poboar áreas que hai séculos víronlle cazar en liberdade.

FONTE: Sergio Parra/ nationalgeographic.com.es