Un viaxeiro galáctico entra ao sistema solar a 245.000 km/h e ninguén sabe que é

Imaxe real de A11pl3Z, captada por David Rankin e compartida en Bluesky

Unha noite de verán, mentres varios telescopios apuntaban ao ceo en busca de asteroides coñecidos, apareceu algo inesperado: un obxecto non identificado cruzando o sistema solar cunha velocidade que o afastaba de calquera comportamento habitual. O achado, ao principio apenas perceptible nos datos recolleitos polo sistema ATLAS, captou a atención de axencias espaciais e astrónomos de todo o mundo. O obxecto, agora coñecido como A11pl3Z, podería converterse no terceiro visitante interestelar xamais detectado pola humanidade.

Este posible intruso do espazo profundo xerou entusiasmo, pero tamén moitas preguntas. O obxecto parece viaxar a unha velocidade de 245.000 km/h, non está ligado gravitacionalmente ao Sol e probablemente veña desde máis aló da nosa veciñanza cósmica. Non se trata de ciencia ficción: é un fenómeno real que pode ofrecernos pistas sobre como é o universo fóra do noso sistema solar.

Desde que foi detectado nos datos recolleitos entre o 25 e o 29 de xuño polo sistema ATLAS, os astrónomos tentaron determinar a natureza de A11pl3Z. O primeiro que sorprendeu foi a súa traxectoria: non vira en torno ao Sol como os planetas ou cometas típicos, senón que se despraza en liña recta, coma se estivese de paso. Esta característica suxire que non está atrapado pola gravidade solar, o que reforza a hipótese de que provén do espazo interestelar.

Ademais, a súa velocidade é extraordinaria: 245.000 quilómetros por hora, unha cifra que descarta que sexa un simple obxecto local. A esa velocidade, mesmo se a súa orixe estivese dentro do sistema solar, non podería ser capturado pola gravidade do Sol. O seu paso será rápido: achegarase ao Sol a finais de outubro, estará máis preto de Marte o 3 de outubro e, en decembro, realizará o seu máximo achegamento á Terra. Con todo, non representa un perigo, xa que o noso planeta estará no lado oposto do Sol durante o seu tránsito máis próximo.

Aínda que os astrónomos aínda non poden confirmar con certeza que A11pl3Z sexa interestelar, moitos xa o consideran unha gran posibilidade. Segundo o científico Richard Moissl, da Axencia Espacial Europea, “non estamos aos 100% seguros neste momento, pero calquera outra explicación sería unha sorpresa”. Esa afirmación condensa a expectativa científica que rodea ao fenómeno.

Estímase que o obxecto mide entre 10 e 20 quilómetros de ancho, aínda que podería ser menor. Por agora, espérase que siga sendo visible con telescopios ata ben entrado o próximo ano, o que permitirá colleitar datos adicionais sobre a súa composición e comportamento. É probable que o Observatorio Beira C. Rubin, que xa está operativo en Chile e é especialmente eficaz para detectar obxectos en movemento, sexa clave para o seu seguimento. Mesmo se propuxeron observacións desde Marte, usando rovers, e estudos co telescopio espacial James Webb.

Os primeiros indicios da existencia de A11pl3Z descubríronse en datos recolleitos a mediados de xuño, pero foi recentemente o 1 de xullo que se confirmou oficialmente. Desde entón, realizáronse máis de 100 observacións que permiten reconstruír a súa traxectoria. Actualmente atópase a unhas 3,8 veces a distancia entre a Terra e o Sol, e cada día aproxímase máis ao centro do noso sistema solar.

Este obxecto viaxa desde unha rexión do ceo aliñada coa barra central da Vía Láctea. Aínda que non se detectou ningún tipo de coma (esa nube de gas que adoitan ter os cometas ao achegarse ao Sol) nin se observaron emisións visibles, non se descarta que podería tratarse dun cometa moi tenue ou un asteroide escuro. O que si está claro é que a súa orixe non é convencional.

Ata o de agora, só confirmáronse dous obxectos que viñesen desde fóra do sistema solar: ʻOumuamua en 2017 e o cometa 2I/Borisov en 2019.

FONTE: Eugenio M. Fernández Aguilar/muyinteresante.com