‘Joaquinraptor casali’, un gran depredador ata o de agora descoñecido que viviu na Patagonia arxentina

Hai 70 millóns de anos, nos últimos capítulos do Cretácico, a Patagonia era unha paisaxe húmida e cálida, moi distinto ao territorio que coñecemos hoxe. Alí convivían diversos tipos de dinosauros, entre eles, un grupo de depredadores enigmáticos: os megarraptores. Desa liñaxe, que aínda intriga á ciencia pola falta de fósiles completos, un equipo de paleontólogos descubriu, no sur da provincia de Chubut (Arxentina), o esqueleto parcial dun exemplar ao que chamaron Joaquinraptor casali. O animal, de 19 anos, sete metros de longo e máis dunha tonelada, viviu pouco antes da extinción dos dinosauros.

A investigación foi liderada polo paleontólogo arxentino Lucio Ibiricu e ofrece unha das imaxes máis nítidas que se viron deste grupo: trátase dun fósil ben conservado e parcialmente articulado, que inclúe gran parte do cranio, as extremidades anteriores e posteriores, as costelas e as vértebras. Para Ibiricu, aquí radica a importancia do descubrimento, publicado en Nature Communications. “É un grupo ben representado en Australia e en Arxentina, pero, a diferenza doutros terópodos que habitaban a terra, o material dos seus representantes é bastante incompleto”.

Joaquinraptor leva o seu nome en memoria do fillo de Ibericu e foi atopado con ósos principalmente do cranio, que se puideron comparar por primeira vez cos doutro membro do seu grupo. De acordo con o paleontólogo, en termos científicos, é de gran importancia porque, ao facer este exercicio, pódense xerar hipótese sobre a natureza do animal. “Antes descubriuse só un maxilar dun megarraptórido”, detalla o investigador do Instituto Patagónico de Xeoloxía e Paleontoloxía de Arxentina.

Os megarraptores son considerados os líderes na cadea alimenticia do seu tempo. E, entre outros factores, débenllo ás súas garras. Segundo Ibiricu, servíanlles para desgarrar a carne das súas presas, para suxeitalas e manipulalas. “Medían 30 centímetros ou máis”, detalla o experto. Estas armas, asegura, foron decisivas para o éxito dos megarraptores, que lograron estenderse desde o Cretácico inferior ata o seu final: “Eran realmente poderosos”.

Ósos de Joaquinraptor nunha canteira / Marcelo Luna/Laboratorio Paleontoloxía de Vertebrados -UNPSJB

 Para a paleontóloga Angélica Torices, o feito de que o esqueleto parcial conserve elementos do brazo revela un nivel de preservación pouco común. Iso, di, permite non só describir con maior precisión a anatomía de Joaquinraptor, senón tamén facerse unha idea de como se movía e do papel que desempeñaba no seu ecosistema. “O máis destacable é que pertence a un grupo tan fragmentario como o dos megarraptoranos e, aínda así, este exemplar conserva partes anatómicas moi diagnósticas”, subliña.

A Patagonia arxentina concentra algúns dos achados máis recentes e completos desta liñaxe de depredadores. Pero non foron exclusivos da rexión: tratábase de animais versátiles, capaces de prosperar en ecosistemas moi distintos. Os seus restos tamén apareceron en Chile, Australia e Xapón. De acordo con os artífices do descubrimento deste dinosauro, en Sudamérica alcanzaron tamaños moito maiores que noutras rexións.

Segundo Verónica Díez, paleontóloga experta en saurópodos, o descubrimento dunha nova especie de dinosauro sempre representa unha oportunidade valiosa para achegarse ao pasado remoto da Terra. “Toda a información que poderemos obter do pasado é útil. Sobre todo se son especies novas, pois dannos ideas acerca da diversidade do ecosistema, de como vivían e da súa alimentación. Grazas a iso podemos ter unha idea máis xeneralizada acerca de como era o pasado no noso planeta”, sinala.

Ese é tamén o valor de Joaquinraptor. Os especialistas destacan que ofrece pistas sobre a dieta da súa especie. Entre os ósos da mandíbula, os investigadores atoparon un húmero que non pertencía ao dinosauro, senón a un parente dos crocodilos. “É posible que morrese atragoado mentres comía”, admite Ibiricu, aínda que non descarta outras explicacións, como unha pelexa entre outros dinosauros. Próximas análises, como estudos taxonómicos e tomografías, permitirán confirmar se o óso presenta danos compatibles coa teoría da súa morte.

FONTE: Selva Vargas Reátegui/elpais.com