NOVA DATACIÓN DO NÚMERO 0

 

  O manuscrito indio de Bakhshali / Universidad de Oxford

A orixe do símbolo cero foi durante moito tempo uno dos maiores misterios matemáticos do mundo. Agora, científicos da Universidade de Oxford en Reino Unido cren descubrilo nun famoso texto indio, o manuscrito de Bakhshali. A través de estudos de datación por carbono, determinaron que o escrito, no que aparecen centos de ceros, é do século III ou IV, moito máis antigo do que se cría. O achado adianta así a aparición deste símbolo da nada, alicerce numérico fundamental, en 500 anos. 

O concepto do símbolo tal como coñecémolo hoxe en día comezou como un simple punto, que foi amplamente utilizado como un "marcador de posición" para representar ordes de magnitude no antigo sistema de números indio (e construír así números máis grandes). Ata agora, críase que o primeiro exemplo rexistrado do uso do cero era unha inscrición do século IX na parede dun templo en Gwalior, no estado indio de Madhya Pradesh. Pero o descubrimento de Bakhshali, conservado na biblioteca de Bodleian en Oxford desde 1902, parece cambialo todo.

Aínda que unha serie de culturas antigas, incluíndo os maias e babilonios, tamén utilizaron o marcador cero, o uso do punto no manuscrito Bakhshali é o que finalmente evolucionou no símbolo que utilizamos hoxe en día. India tamén foi o lugar onde o cero converteuse nun número por dereito propio. 

Hoxe damos por sentado que o concepto de cero utilízase en todo o mundo e é un elemento crave do mundo dixital. Pero a creación de cero como un número, que evolucionou a partir do símbolo de punto que se atopa no manuscrito de Bakhshali, foi un dos maiores avances na historia das matemáticas. 

O manuscrito de Bakhshali foi atopado en 1881, enterrado nun campo no que entón era un pobo indio do mesmo nome, agora en Paquistán. É amplamente recoñecido como o texto matemático indio máis antigo, aínda que a idade exacta do texto foi amplamente disputada. O estudo académico máis concluínte sobre o tema foi realizado polo académico xaponés Hayashi Takao e, sobre a base de factores como o estilo de escritura e o contido literario e matemático, afirmou que probablemente databa entre o século VIII e o século XII . A nova datación de carbono revela que a razón pola que fora tan difícil para os eruditos sinalar a data do manuscrito de Bakhshali é porque o escrito, que consiste en 70 follas fráxiles de cortiza de bidueiro, componse de material de polo menos tres períodos diferentes.

FONTE: Xornal abc/ciencia