POSIBLE FRACTURA DA CODIA TERRESTRE FRONTE ÁS COSTAS DE PORTUGAL
Ver más en: https://www.20minutos.es/noticia/3637533/0/corteza-terrestre-fractura-atlantico-frente-peninsula/#xtor=AD-15&xts=467263
Ver más en: https://www.20minutos.es/noticia/3637533/0/corteza-terrestre-fractura-atlantico-frente-peninsula/#xtor=AD-15&xts=467263
Imaxe da posible brecha que estuda o xeólogo Joao Duarte e que se abriu xunto ás costas de Portugal / JOAO DUARTE
En 1969, un gran terremoto nas costas portuguesas levantou un tsunami que segou a vida dunha ducia de persoas. Uns 200 anos antes, en 1755, produciuse no mesmo sitio un dos maiores seismos da Historia, cun saldo de máis de 100.000 vítimas. Lisboa quedou destruída, e numerosas cidades españolas sentiron os efectos daquel tremor, que tamén produciu ondas xigantes que arrasaron as costas gaditanas. A magnitude do catastrófico evento foi de 8,7.
Pero o que sorprendeu aos investigadores non é que dous terremotos sacudisen a mesma zona no arco de dous séculos, senón o feito de que ambos se orixinaron en fondos mariños moi chairos e estables, lonxe de calquera falla ou fractura da cortiza terrestre, onde a actividade das placas, rozándose ou deslizándose unas baixo as outras provocan, aí si, os terremotos.
Cal foi, entón, a causa destes seismos? Algo moi estraño, desde logo, debe de estar a suceder baixo a costa atlántica da Península Ibérica. Algo ao que o xeólogo Joao Duarte leva seguindo a pista desde hai anos e que podería ser un fenómeno xamais observado ata agora: o nacemento dunha nova zona de subducción. Ou dito doutra forma, a laminación, en dúas capas diferentes, dunha placa tectónica. O investigador acaba de expoñer as súas ideas ante a Asemblea Xeral Europea de Xeociencias, celebrada hai uns días en Viena.
Duarte compara esa zona submarina a "a chaira de Kansas, pero cuberta de auga". Atópase a medio mundo de distancia do chamado "anel de lume", onde se producen o 90 por cento dos terremotos do planeta. Tremores que se deben, na súa maioría, ás placas tectónicas empurrándose unhas contra outras. Pero na Península Ibérica parece suceder o contrario: en lugar de chocar e empuxarse, as placas Africana e Euroasiática están a separarse a medida que esta última avanza cara ao oeste, cara a América.
Duarte observou que xa en 2012, outros investigadores que realizaban probas de ondas sísmicas atoparon o que parecía ser unha masa densa de material descoñecido baixo do epicentro do terremoto de 1969. E algúns expertos xa suxeriron que podería ser o inicio dunha zona de subducción. Máis tarde, o ano pasado, outro equipo tomou imaxes de alta resolución da área e tamén atopou evidencia desa masa, o que confirmou a súa existencia.
"Estudos anteriores, escribe o investigador no resumo da súa intervención, xa demostraran a existencia dun foco de sismicidade precisamente nesta área a profundidades do manto litosférico dun 50 km, nunha sección da antiga litosfera oceánica (Xurásica?). Esa sismicidade atópase debaixo dunha capa sísmicamente silenciosa, que se interpreta como unha fronte de serpentinización que se propaga cara abaixo a través do manto litosférico superior. Varios modelos tomográficos detectaron unha anomalía de alta velocidade que se estende ata unha profundidade de 250 km, xusto debaixo deste foco de sismicidade. Interpretamos esta anomalía como un goteo litosférico causado pola laminación da litosfera oceánica. Se este fóra o caso, sería a primeira vez que se identifica a laminación da litosfera oceánica".
Noutras palabras, a laminación da cortiza deberíase, segundo Duarte, á presenza dunha capa que absorbe auga xusto no medio da placa tectónica. Unha capa que podería sufrir o proceso xeolóxico chamado serpentinización, no que a auga que se filtra a través das gretas fai que unha capa da cortiza transfórmese en serpentina, un mineral verde e suave.
Agora, esa capa "branda" podería estar a debilitar a estrutura da placa ata o punto de que a capa inferior estea a despegarse da superior. Ese proceso de laminación podería chegar ata fracturas profundas, e iniciar así unha nova zona de subducción.
Se estas ideas confírmanse, sería a primeira vez que se consegue observar unha placa oceánica no momento (xeolóxico) de laminación, e podería marcar, segundo explícase no National Geographic, "unha das primeiras etapas de contracción do Océano Atlántico, enviando aos poucos a Europa cara a Canadá".
FONTE: José Manuel Nieves/abc.es/ciencia
0 comentarios