MARGARITA SALAS: PREMIO INVENTOR DO ANO DA UE 2019

Margarita Salas, premio Inventor do Ano da UE 2019

É a única muller española na Academia Nacional de Ciencias de EE UU. O rei emérito Juan Carlos I nomeouna marquesa de Canero, localidade asturiana na que naceu. En 2016, foi a primeira muller en recibir a Medalla Echegaray, outorgada pola Real Academia de Ciencias Exactas, Físicas e Naturais. E onte, a científica Margarita Salgas (Carnero-P. de Asturias, 1938), aos seus 80 anos, volveu a facer historia ao converterse na primeira española en gañar o Premio ao Inventor Europeo 2019 na categoría Logro de Toda unha Vida. Salas tamén conseguiu o Premio Popular, elixido polo público.

Tras doutorarse en Bioquímica en 1963 pola Universidade Complutense de Madrid, traballou durante tres anos co Premio Nobel de bioquímica Severo Ochoa na Universidade de Nova York. Cando regresou España en 1967 fundou o primeiro grupo de investigación en xenética molecular do país no Consello Superior de Investigacións Científicas (CSIC) en Madrid. Alí descubriu que un virus bacteriano chamado phi29 podía crear unha encima, coñecida como phi29 ADN polimerasa, que ensamblaba moléculas de ADN moito máis rápido que as alternativas e con moita máis precisión, menos dun erro nun millón de pares de bases.

Salas illou con éxito a encima e demostrou que tamén funcionaba nas células humanas, marcando o comezo de aplicacións innovadoras para as probas de ADN. Por primeira vez, esta replicación de alta precisión permitiu obter resultados fiables a partir de pequenas cantidades de material xenético. Esta técnica utilízase hoxe en día na investigación médica para estudar microbios que non poden ser cultivados no laboratorio. Permite aos oncólogos facer zoom en pequenas subpoblaciones de células que poderían dar lugar a tumores. Tamén presta apoio aos especialistas forenses e aos arqueólogos, xa que as cantidades de rastros de ADN recollidas nas escenas do crime e nos sitios históricos poden agora amplificarse coa phi29 ADN polimerasa para identificar as vítimas, os sospeitosos e mesmo aos fósiles.

Dous das reivindicacións crave durante a carreira de Salas foron denunciar o escaso financiamento que recibe a investigación en España e visibilizar ás mulleres na ciencia. "Para min ao principio foi moi difícil ser muller, discriminábaseme. Cando empecei o meu doutoramento en 1961 case non había mulleres investigando en España. Pensábase que non estabamos capacitadas para facer investigación. Agora superan aos homes que empezan un doutoramento nos nosos laboratorios".

A cerimonia de entrega do Premio ao Inventor Europeo celebrouse onte, xoves, no Wiener Stadthalle (Viena-Austria) e é outorgado anualmente pola Oficina Europea de Patentes (OEP) para distinguir aos inventores destacados de Europa e do resto do mundo que realizasen unha contribución excepcional á sociedade, ao progreso tecnolóxico e ao crecemento económico.

Parabéns!

FONTE: mai Montero/elpaís.com/ciencia