PLAN PARA EVITAR UN CATASTRÓFICO CHOQUE DUN ASTEROIDE CONTRA A TERRA

Os investigadores do MIT idearon un marco para decidir que tipo de misión sería máis exitosa para desviar un asteroide en dirección directa á Terra / Christine Daniloff, MIT

O próximo 13 de abril de 2029 un asteroide do tamaño da Torre Eiffel pasará a 31.000 quilómetros da superficie da Terra, preto do lugar onde orbita a Estación Espacial Internacional e os satélites. Nese momento Apophis será visible a primeira ollada no ceo, aínda que desde o seu descubrimento, en 2004, os científicos aseguraron que non sería un perigo para o noso planeta. Pero non houbo a mesma convicción coa que será a súa visita posterior, que se producirá en 2036: os primeiros cálculos revelaron que esta primeira visita produciría un cambio na súa traxectoria que o desviaría directamente contra a Terra. Con todo, estimacións posteriores trouxeron a tranquilidade ao comprobar que Apophis pasará de novo sen incidentes  reseñables máis aló dun espectáculo celeste e unha oportunidade única para a ciencia.

Pero, e se os primeiros cálculos non errasen e a humanidade tivese que decidir que facer diante esta ameaza? Nese escenario puxéronse os enxeñeiros do MIT, quen ideou unha árbore de decisións para elixir que tipo de misión sería máis exitosa no caso de ter que desviar un asteroide. Porque, de feito, a raza humana xa ten algúns plans en mente no caso de que un corpo espacial diríxase de forma inexorable cara a nós, pero habería que ter en conta moitas variables para aplicar o plan correcto. 

En 2007, a NASA concluíu nun informe presentado ao Congreso dos EE. UU. que no caso de que un asteroide dirixísese cara á Terra, a forma máis efectiva de desvialo sería lanzar unha bomba nuclear ao espazo. A forza da detonación probablemente destruiría o asteroide, aínda que a humanidade aínda tería que lidar con calquera efecto nuclear  amñen de posibles restos que quedasen dispersos polo espazo, polo que se trata dunha solución bastante polémica.

Outro método sobre o que actualmente traballa a comunidade científica é o de enviar unha nave que impacte contra o asteroide e con este choque desvíe a súa traxectoria. Está previsto que o próximo ano a NASA lance a misión DART, cuxo obxectivo é desviar un dos asteroides do sistema binario Dydimos. A sonda chocará en 2023 contra a «lúa» deste asteroide e dous anos despois a misión da Axencia Espacial Europea chamada HERA sobrevoará o terreo para comprobar que, efectivamente, a misión foi un éxito. Con todo, para que este método teña éxito necesítase dun coñecemento case ao milímetro da masa do obxecto que se quere desviar.  

Os investigadores introduciron un modelo de simulación variables específicas, como a masa, a velocidade e a traxectoria do asteroide, así como o rango de incerteza en cada unha destas variables. Ademais, tiveron en conta a proximidade do corpo ao ollo de fechadura gravitacional (un punto próximo aos 400 quilómetros sobre a superficie terrestre no que un impacto coa Terra sería inminente), así como a cantidade de tempo que os científicos teñen antes de que o asteroide pase deste límite.

Utilizando os datos dispoñibles d  Apophis e Bennu, simularon varias distancias entre cada asteroide e o seu ollo de fechadura respectivo, e tamén calcularon para cada distancia unha rexión de «porto seguro» onde unha rocha deste tipo tería que desviarse para evitar un impacto coa Terra. Despois avaliaron cal das misións tería máis  posibilidade de éxito.

Por exemplo, se Apophis atravesa o ollo de fechadura en cinco anos ou máis, entón hai tempo suficiente para enviar dúas sondas exploradoras: unha para medir as dimensións do asteroide e outra para empuxalo lixeiramente a modo de proba, antes de enviar un  impactador principal nun  segudno lanzamento. Pero se, pola contra, o paso polo ollo da fechadura ocorre dentro de entre dúas e cinco anos, só hai tempo para lanzar un explorador e axustar os parámetros dun proxectil máis grande antes de enviar a sonda de impacto. Se Apophis pasa polo seu ollo de fechadura dentro dun ano terrestre ou menos, os investigadores din que pode ser demasiado tarde. Incluso un impactador principal pode ser incapaz de alcanzar o asteroide dentro deste prazo.

Bennu é un caso similar, aínda que os científicos saben un pouco máis sobre a súa composición material, co que é posible que non faga falta mandar unha sonda exploratoria antes do  colisionador.

FONTE: P. B./abc.es/ciencia