O GRAN DEPREDAOR DA PATAGONIA: LLUKALKAN ALIOCRANIANUS

Impresión artística do temible Llukalkanaliocranianus / Jorge Blanco/Journal of Vertebrate Paleontology

Cun nome como ’o que causa medo’ sobra calquera presentación. Ese é o ilustrativo alcume co que un grupo de investigadores arxentinos bautizou a Llukalkan aliocranianus, un novo dinosauro cuxos restos foron descubertos recentemente na Patagonia. Hai 80 millóns de anos, este depredador debía de causar o terror na súa contorna polo seu formidable tamaño (ata cinco metros de longo, tanto como un gran elefante africano), unha mordida extremadamente poderosa, dentes moi afiados, enormes garras e un agudo sentido do olfacto. Os paleontólogos non dubidan en describilo como un «temible asasino»

Mentres os tiranosaurios dominaban o hemisferio norte, os abelisáuridos facían o mesmo no hemisferio sur. Esta familia de dinosauros terópodos, composta por unhas dez especies coñecidas ata o momento, merodeaban principalmente na Patagonia e outras áreas do antigo subcontinente sur de Gondwana, recoñecido hoxe como África, India, Antártida, Australia e América do Sur. Medían de cinco a nove metros de longo e eran uns depredadores temibles. Segundo explican os autores en Journal of Vertebrate Paleontology, Llukalkan puido ser un dos seus membros máis destacados.

Aínda que os abelisáuridos dábanse un aire ao T-Rex cos seus pequenos brazos gordos, posuían cranios inusualmente curtos e profundos que a miúdo se coroaban con cristas, protuberancias e cornos. E iso é o que se viu en Llukalkan. Os seus restos  fosilizados inclúen un estraño cranio magníficamente conservado cuxa forma e ósos ásperos revelan que a cabeza do animal presentaba en vida protuberancias e prominencias como algúns réptiles actuais, como o monstro de Gila ou algunhas iguanas.

 

Cranio do Llukalkan aliocranianus / Journal of Vertebrate Paleontology

A composición do seu cranio tamén parece indicar que a súa audición era diferente á doutros abelisáuridos, probablemente mellor e similar á dos crocodilos de hoxe en día. Precisamente, o nome completo do dinosauro provén do nativo mapuche para ’o que causa medo’  Llukalkan) e do latín para ’cranio diferente’ (aliocranianus).

Llukalkan viviu na mesma área pequena e período de tempo que outra especie de abelisáurido furileusauriano (lagarto de costas ríxidas), Viavenator exxoni, só uns poucos millóns de anos antes do final da era dos dinosauros. Os restos fósiles das dúas especies atopáronse a só 700 metros de distancia na Formación Baixo da Carpa, preto do famoso xacemento de fósiles na Invernada, en Arxentina.

Esta nova especie é similar en moitos aspectos a Viavenator, agás que é máis pequena, os orificios no cranio por onde pasan as veas son máis grandes e están máis separados da crista supraoccipital (un dos ósos que forma a caixa cerebral), entre outras diferenzas. Pero a característica máis distintiva do novo dinosauro é un pequeno seo posterior cheo de aire na zona do oído medio que non se viu en ningún outro abelisáurido atopado ata o de agora.

Como os tiranosaurios, Llukanlkan era un máquina de matar. Erguido sobre as súas poderosas extremidades traseiras, podería utilizar as súas enormes garras para apuñalar á súa presa. Ademais, tiña mordidas extremadamente poderosas e dentes moi afiados cos que derrubar á súa pobre vítima mentres se movía a gran velocidade.

Estes fósiles tamén suxiren que os abelisáuridos estaban en plenitude xusto antes de que os dinosauros extinguísense.

FONTE: abc.es/ciencia