SABÍAS QUE... AS ESTRELAS MÁIS FRÍAS NON ESCONDEN VIDA NOS SEUS PLANETAS

Tamaños relativos das ananas vermellas, as hipotéticas ananas azuis e a estrela de 300 masas solares recentemente descuberta, chamada R136a1: cun radio de 21 millóns de quilómetros, está a 163.000 anos luz da Terra / ESO/M. Kornmesser

Ao redor do 70% das estrelas que hai no universo son ananas vermellas, teñen menos da metade da masa do Sol e son as máis frías que existen, pero dificilmente poden acoller vida nos seus sistemas planetarios. A súa temperatura media superficial oscila entre os 2.027º C e 3.527º C, cando no noso Sol a temperatura media en superficie é de 5.500º C.

As ananas vermellas son tamén as estrelas máis pequenas que se atopan no universo: as súas masas representan entre 0,08 e 0,6 veces a masa do Sol. A súa luminosidade non chega ao 10% da do noso Sol, pero duran moito máis que as estrelas máis masivas e brillantes.

Por baixo das ananas vermellas están os obxectos coñecidos como ananas marróns, e son aínda máis pequenas e frías que as ananas vermellas. Considéranse estrelas erradas porque os seus fornos nucleares nunca chegaron a arder.

As estrelas son un compoñente fundamental do cosmos: producen calor, luz, raios  ultravioleta, raios X e outras formas de radiación. Están por todas partes e son a clave para o futuro do universo.

Aínda que non sabemos cantas existen realmente, Carl Sagan calculaba que habería máis estrella no universo que grans de area en todas as praias do noso planeta. Segundo a BBC, Sagan tiña razón.

Calculamos que no noso universo (descoñecemos se hai máis universos) habería 100.000 millóns de galaxias e que en cada unha delas hai uns 100.000 millóns de estrelas.

De todas elas, as ananas vermellas son as máis numerosas da nosa galaxia. Hai unhas trinta próximas ao noso Sol, especialmente Próxima Centauri, unha anana vermella situada a 4,22 anos luz da Terra.

Outra anana vermella que chamou a atención dos astrónomos é a estrela de Barnard, que está a 6 anos luz de nós. Ten uns 10.000 millóns de anos (o dobre da idade do Sol) e pode darnos unha pista sobre a habitabilidade dos planetas rochosos que orbitan a estas estrelas frías, segundo unha investigación publicada en The Astronomical Journal.

Aínda que non o pareza, porque a maioría dos exoplanetas coñecidos orbitan ao redor de estrelas similares ao Sol (amarelas), as ananas vermellas tamén poden ter sistemas planetarios menos masivos: descubriuse unha superterra orbitando unha anana vermella a 300 anos luz de nós e mesmo outra superterra orbitando á estrela de Barnard.

Os astrónomos utilizaron a estrela de Barnard como un estudo de caso para pescudar como as labaradas dunha vella anana vermella poderían afectar os planetas que a orbitan.

Concluíron que é difícil que estes mundos alberguen vida, o que, se o resultado pode extrapolarse, significaría que os planetas que orbitan ás estrelas máis comúns e frías do universo non son propicios para a vida.

A razón é bastante simple: as ananas vermellas son moito máis activas que o Sol, especialmente ao principio das súas vidas, polo que as súas execcións de masa coronal serían daniñas para calquera atmosfera no seu sistema planetario. As labaradas estelares descartan tamén esta posibilidade.

Os astrónomos achegaron outro dato significativo sobre a nosa paisaxe estelar: a 33 anos luz do noso Sol atópanse un total de 540 corpos celestes, sen contar o Sol e os oito planetas do sistema solar: 375 estrelas (das que 249 son ananas vermellas), 88 ananas marróns e 77 exoplanetas. Non é un catálogo definitivo, pero axudará a profundar nas posibilidades de vida na nosa veciñanza solar: aínda que a cantidade de estrelas apuntadas é bastante precisa, podería haber ducias máis de ananas marróns.

Do mesmo xeito que Xúpiter, as ananas marróns están formadas por gas, en gran parte en forma de metano, sulfuro de hidróxeno e amoníaco. Estes gases son complicados para a vida nas concentracións que se atopan ao redor das ananas marróns.

Con todo, para os científicos, as ananas marróns representan os laboratorios perfectos para estudar atmosferas similares a planetas e descubrir posibilidades de vida bacteriana, ben no presente ou no pasado, noutros mundos do noso sistema solar.

FONTE: Eduardo Martínez de la Fe/farodevigo.es