ATOPAN UN PLANETA QUE DESAFÍA O IMPOSIBLE

Recreación artística que amosa un primeiro plano do planeta b Centauri b, que orbita un sistema binario cunha masa ao menos seis veces maior que a do Sol - ESO/L. Calçada

Astrónomos descubriron un planeta ao redor de b Centauri, un sistema que pode verse a primeira ollada e que está composto por dúas estrelas excepcionalmente masivas e quentes. Tanto, que a existencia dun mundo en condicións semellantes era considerado imposible por moitos. O novo planeta, tamén descomunal, sobrevive porque se mantén ben afastado das súas estrelas: sepáraos 100 veces a distancia á que Xúpiter atópase do Sol. O seu achado demostra que os planetas poden formarse en contornas moi hostís, o que implica que poden existir aínda máis dos que calculabamos.

"Foi moi emocionante descubrir un planeta ao redor de b Centauri, xa que cambia por completo a imaxe que temos das estrelas masivas como anfitrioas de planetas", explica Markus Janson, da Universidade de Estocolmo (Suecia) e primeiro autor do novo estudo publicado na revista Narure.

Situado aproximadamente a 325 anos luz de distancia, na constelación de Centauro, o sistema de dúas estrelas b Centauri (tamén coñecido como HIP 71865) ten polo menos seis veces a masa do Sol, o que o converte, con moito, no sistema máis masivo ao redor do cal se confirmou a presenza dun planeta. Ata agora, non se viu ningún ao redor dunha estrela máis de tres veces máis masiva que o Sol.

A maioría das estrelas masivas tamén son moi quentes, e este sistema non é unha excepción: a súa estrela principal é de tipo B, que é máis de tres veces máis quente que o Sol. Debido á súa intensa temperatura, emite grandes cantidades de radiación ultravioleta e de raios X.

A gran masa e a calor deste tipo de estrelas teñen un forte impacto no gas circundante, o cal debería actuar en contra da formación de planetas. En particular, canto máis quente é unha estrela, máis radiación de alta enerxía produce, o que fai que o material circundante se evapore máis rápido. "As estrelas de tipo B xeralmente considéranse contornas bastante destrutivos e perigosos, polo que se cría que debería ser extremadamente difícil formar grandes planetas ao seu ao redor", afirma Janson.

Pero o novo descubrimento mostra que os planetas poden, de feito, formarse en sistemas estelares tan hostís. "O planeta de b Centauri é un mundo alieníxena nunha contorna que é completamente diferente ao que experimentamos aquí na Terra e no noso Sistema Solar", explica a coautora, Gayathri Viswanath, estudante de doutoramento na Universidade de Estocolmo. "É un ambiente hostil, dominado pola radiación extrema, onde todo está nunha escala xigantesca: as estrelas son máis grandes, o planeta é máis grande, as distancias son máis grandes".

O par de estrelas máis masivo que alberga planetas descuberto ata a data, b Centauri, e o seu planeta xigante b Centauri b - ESO/Janson et al.

De feito, o planeta descuberto, chamado b Centauri (AB)b ou b Centauri b, tamén é extremo. É 10 veces máis masivo ca Xúpiter, polo que é un dos planetas máis masivos xamais atopados. Ademais, móvese ao redor do sistema estelar nunha das órbitas máis amplas descubertas ata agora, a unha distancia 100 veces maior que a distancia que separa a Xúpiter do Sol. Esta gran distancia do par central de estrelas podería ser clave para a supervivencia do planeta.

Estes resultados foron posibles grazas ao sofisticado instrumento SPHERE (Spectro-Polarimetric High-contrast Exoplanet Research, procura de exoplanetas con espectropolarimetría de alto contraste), instalado no Very Large Telescope do Observatorio Europeo Austral (VLT de ESO), en Chile. SPHERE xa obtivera antes, de forma exitosa, imaxes de varios planetas que orbitan estrelas distintas do Sol, incluída a primeira imaxe de dous planetas que orbitan unha estrela similar ao Sol.

Con todo, SPHERE non foi o primeiro instrumento en obter imaxes deste planeta. Como parte do seu estudo, o equipo investigou datos de arquivo sobre o sistema b Centauri e descubriu que xa se obtiveron imaxes hai máis de 20 anos co Telescopio ESO de 3,6 m, aínda que nese momento non foi identificado como planeta.

Co Telescopio Extremadamente Grande (ELT) de ESO, que comezará as súas observacións a finais desta década, e coas actualizacións do VLT, a comunidade astronómica poderá revelar máis sobre a formación e as características deste planeta. "Será unha tarefa intrigante tratar de pescudar como podería haberse formado, o cal agora mesmo é un misterio", conclúe Janson.

FONTE: abc.es/ciencia