ATOPAS AS AVOAS DAS ACTUAIS PLANTAS: ALGAS DE HAI MIL MILLÓNS DE ANOS

Fósil de algas de fai 1.000 millóns de anos / VIRGINIA  TECH

Impresas na rocha, nunha área que hoxe é terra firme pero hai millóns de anos correspondía ao leito mariño, os científicos descubriron os restos das algas verdes máis antigas ata a data. Trátase de microfósiles con máis de 1.000 millóns de anos, relacionados desde un punto de vista evolutivo cos devanceiros das primeiras árbores e plantas terrestres. Foron descubertas preto da cidade de Dalian, na provincia de Liaoning, no norte de China. Son apenas visibles ao ollo espido, con dous milímetros de lonxitude, e pertencen a unha especie coñecida como Proterocladus antiquus.

Os investigadores da Universidade de Virginia Tech (EEUU) coñecían a idade e a tipoloxía das rochas  sedimentarias desta rexión, a partir de estudos previos. "Existen mapas de todo o mundo unicamente sobre rochas, algúns moi detallados", explican. "Grazas a eses mapas e aos rexistros establecidos por traballos anteriores, exploramos a zona con martelos de rocha, lupa en man". As diminutas algas mariñas ás que seguían a pista viviron e morreron nun mar pouco profundo, quedaron atrapadas baixo un groso manto de sedimentos e cocéronse debido ás altas temperaturas, conservando a súa forma orixinal pero cambiando a súa cor. "O mesmo que calquera verdura demasiado cocida, as algas acaban por volverse marróns ou mesmo negras", apuntan os investigadores.

Millóns de anos máis tarde o sedimento elevouse desde o leito mariño, que acabaría por converterse en terra firme, e os fósiles puideron ser recuperados polo equipo de xeólogos. Xa no laboratorio, os investigadores aplicaron aceites minerais á superficie para aumentar o contraste e analizáronas baixo un microscopio electrónico. Os seus achados, que aparecen no último número de Nature Ecology & Evolution, revelan o rexistro fósil máis remoto dun alga verde achado ata o de agora, 200 anos máis antigo que o rexistro precedente.

"Estes novos fósiles suxiren que as algas verdes xa eran actores importantes nos ecosistemas mariños moito antes de que os seus descendentes desprazásense e conquistasen terra firme", explican no estudo. Estes exemplares de Proterocladus antiquus mostran múltiples ramas, talos en posición vertical e células especializadas, coñecidas como acinetos, que son moi comúns neste tipo de fósiles. "En conxunto, esas características son as que nos revelan que o fósil é un alga verde cunha complexa  multicelularidade", apuntan, engadindo que actualmente hai algunhas especies de algas verdes que se parecen moito aos fósiles descritos no artigo. "En concreto, un grupo coñecido como sifonocladales, particularmente similares en forma e tamaño".

Existen tres grandes tipos de algas mariñas: pardas (Phaeophyceae), verdes (Chlorophyta) e vermellas (Rhodophyta), ademais de miles de subespecies para cada tipo. En 2017 un equipo de investigadores suecos achou na India fósiles de algas vermellas cunha antigüidade de 1.600 millóns de anos, un achado que atrasaba en 400 millóns de anos a aparición de organismos multicelulares na árbore da evolución. 

O reino vexetal, incluíndo microalgas, supón hoxe a maior parte da biomasa do planeta; en total contén ao redor de 500.000 millóns de toneladas de carbono, máis de catro veces o que acumulan todos os demais seres vivos. Con todo, ata hai 500 millóns de anos os continentes estaban case completamente desprovistos de vida, excepto por pequenas alfombras de bacterias e, talvez, algúns fungos. Pero unha vez que as plantas conseguiron botar raíces en terra, empezaron a crecer bosques, arbustos e pantanos. Construíron unha alfombra de vexetación, asolagaron a atmosfera de osíxeno e fixeron posible que os animais tamén abandonasen os mares.

Con todo, non todos os xeobiólogos están de acordo neste punto. Algúns científicos pensan que as plantas comezaron nos ríos e lagos, e logo conquistaron o océano e a terra máis tarde.

 
Recreación das algas de hai mil millóns de anos / DINGHUA  YANG

FONTE: Amado Herreo/elmundo.es/ciencia