O TELESCOPIO ESPACIAL JAMES WEBB XA ESTÁ NO ESPAZO

 

Hoxe, despois de anos de atrasos e máis de 10.000 millóns de dólares de investimento -case 10 veces máis do presupostado-, o Telescopio Espacial James Webb foi enviado ao espazo desde a Güiana Francesa. Pero, máis aló destas polémicas, o observatorio máis caro da historia espacial permitirá á comunidade científica coñecer misterios  insondables do universo, como a formación das primeiras galaxias ou a existencia de indicios de vida en planetas  extrasolares.

O James Webb é o telescopio espacial máis grande e máis potente do mundo. Con todo, precisamente o seu enorme tamaño presenta un importante desafío para a comunidadeci entífica. Para facernos unha idea, o conxunto de espellos de observatorio mide uns 6,5 metros de diámetro, o que determina unha superficie colectora de luz 7 veces maior á do Hubble, o que se traducirá nunha potencia ata 100 veces superior á do antigo telescopio espacial.

Ese sistema de espellos, chamado Optical Telescope Element, ten unha valiosa misión: captar a luz do espazo para dirixila cara aos instrumentos científicos encargados da súa análise. Está formado por 18 segmentos hexagonais feitos de berilio e recubertos dunha película de ouro, deseñados para funcionar como unha única peza, aínda que encartados de tal forma que poidan caber no interior dun foguete.

Grazas que están formados a partir de pezas de seis lados redúcense os ocos entre as pezas. Se os segmentos fosen circulares, por exemplo, sempre quedaría algún oco entre eles. Deste xeito a simetría permite maximizar as prestacións ópticas do telescopio. Doutra banda, a forma hexagonal consegue asimilarse aínda círculo, o que permite enfocar a luz nun punto compacto. Un espello ovalado, por exemplo, daría imaxes alongadas, mentres que uno cadrado enviaría parte da luz fóra da rexión central.

Con todo, se hai un elemento indispensable para o bo funcionamento do telescopio, ise é o escudo térmico. Para poder detectar sinais débiles de luz, o observatorio deberá manterse a unha temperatura moi baixa. Para axudar a este fin, o James Webb conta cunha especie de parasol xigante que o protexerá das fontes eternas de luz e calor (como o Sol, a Terra e a Lúa), ou da propia calor emitida polo telescopio. Trátase dunha estrutura do tamaño dunha pista de tenis que proporciona sombra e reduce a temperatura, algo indispensable para o bo funcionamento do observatorio.

De maneira máis específica, este dispositivo consta de 5 finas capas milimétricas compostas dun material sintético chamado kapton e recubertas de silicona. A capa máis externa, exposta directamente ao Sol, chegará aos 85 ºC de temperatura, mentres que a máis interna e próxima ao telescopio, situada só a uns poucos centímetros de distancia, permanecerá a uns -233 °C.
Grandes éxitos do  Hubble

Outra das diferenzas con outros observatorios astronómicos é o tipo de luz co que traballan. A diferenza do Telescopio Espacial Hubble, que captaba especialmente luz visible e ultravioleta, o James Webb centrarase na luz infravermella, un espectro de baixa frecuencia que lanzará pistas sobre os confíns do universo. Iso débese a que, debido a que o universo se atopa en constante expansión, os corpos celestes máis afastados, continúan afastándose, o que provoca que a luz que viaxa a través desas galaxias afastadas siga expandíndose, ‘estirándose’. Grazas a catro instrumentos de gran precisión, o James Webb será capaz de captar esas luces infravermellas (de lonxitudes de ondas de entre 0,6 e 28,5 micrómetros) emitidas desde os confíns do universo.

Unha das principais misións do James Webb será achegarnos a unha parte da historia do universo nunca antes captada: o nacemento do universo, hai uns 13.500 millóns de anos, e a formación das primeiras estrelas e galaxias, cuxa luz ultravioleta e visible chega hoxe ao noso ‘ollo cósmico’ en forma de luz infravermella.

Pero iso non é todo. A información solicitada por este potente telescopio permitirá estudar a atmosfera dos exoplanetas (aqueles planetas que se atopan fóra do sistema solar) para determinar a probabilidade de que exista auga, un dos ingredientes necesarios para a vida. En definitiva, en palabras da NASA: “O James Webb explorará todas as fases da historia cósmica e axudará á humanidade para comprender as orixes do universo e o noso lugar en el”. 

FONTE: nationalgeographic.com.es/ciencia