EN 2100 ESPEAÑA SO TERÁ 23 MILLÓNS DE HABITANTES

O planeta sufrirá grandes cambios demográficos / Shutterstock

O final deste século depararanos grandes cambios na distribución da poboación mundial. Para empezar, China deixará de ser o país máis poboado (serao a India), o Congo e outras nacións africanas dispararán os seus habitantes de forma exponencial e España, por exemplo, perderá a metade dos seus residentes, ata quedar en 23 millóns, fronte aos 46 actuais. Son as tendencias apuntadas polos científicos en sucesivos estudos que van coincidindo nun mesmo criterio: haberá un aumento poboacional a partir de agora e durante unhas poucas décadas, pero daquela a humanidade irá reducíndose en número.

Desde o punto de vista ambiental, esta redución causará unha diminución xeneralizada dos impactos que sofre o planeta, segundo os expertos, pero ao mesmo tempo exporá outros desafíos: como manter e atender correctamente a unha crecente poboación envellecida e a unha gran redución da forza laboral.

En total, a poboación mundial probablemente alcanzará un máximo de 9.700 millóns en 2064 e logo diminuirá a uns 8.800 millóns para finais de século, a medida que as mulleres teñan un mellor acceso á educación e a anticoncepción, segundo un estudo publicado pola revista The Lancet en 2020 e corroborado logo por outros científicos.

Para o ano 2100, producirase unha situal tal en que 183 de 195 países non terán a taxa de fertilidade requirida para manter a súa poboación actual, segundo investigadores do Instituto de Avaliación e Métrica de Saúde da Facultade de Medicina da Universidade de Washington. 

Uns 23 países, entre eles Xapón, Tailandia, Italia e España, verán a redución das súas poboacións en máis do 50%, dixeron estes investigadores. En cambio, a poboación da África subsahariana podería triplicarse, o que conlevará a curiosa circunstancia de que case a metade da poboación mundial sexa africana para finais de século.

O mesmo estudo de The Lancet tamén augura unha diminución drástica nas poboacións en idade laboral en países como China, o que prexudicará o seu crecemento económico e podería ter implicacións negativas para as forzas laborais e os sistemas de axuda social, dixeron os investigadores. De feito, China deixará de ser para fin de século o país máis poboado da Terra, ao quedar en ‘só’ 732 millóns de habitantes, fronte aos 1.400 millóns actuais.

Algúns dos países máis poboados en 2100 / The Lancet

Con todo, a inmigración podería correr en auxilio dos países que perdan taxa de fertilidade, feito este que podería compensar a diminución da poboación, particularmente en países con baixa fertilidade, como Estados Unidos, Australia e Canadá.

"O mundo, desde a década de 1960, centrouse na chamada explosión demográfica", dixo a CNN Christopher Murray, quen dirixiu a investigación. "De súpeto, agora estamos a ver este tipo de punto de inflexión no que estamos a pasar rapidamente do problema de ter demasiadas persoas a ter moi poucas".

As poboacións con redución máis rápida cara a 2100 atoparanse en Asia e Europa oriental e central.

O informe prevé que a poboación de Xapón diminuirá de ao redor de 128 millóns de persoas en 2017 a 60 millóns en 2100, Tailandia verá unha redución de 71 a 35 millóns, España de 46 a 23 millóns, Italia de 61 a 31 millóns, Portugal de 11 a 5 millóns e Corea do Sur de 53 a 27 millóns.

Tamén se prognostica que outros 34 países, incluída China, verán unha diminución da súa poboación de ata un 50%.

Pero, ademais, Murray explicou que non só a poboación reducirase, senón que a sociedade xeralmente será máis vella, o que tería un impacto substancial no crecemento económico. "Haberá máis persoas que necesitarán recibir beneficios do goberno, xa sexa seguridade social ou seguro de saúde, e menos persoas que paguen impostos", explicou.

Os investigadores proxectan que a poboación da África subsahariana podería triplicarse no transcurso do século, de aproximadamente 1.030 millóns en 2017 a 3.070 millóns en 2100.

A rexión do norte de África e Medio Oriente é a única outra que se prevé que teña unha poboación maior en 2100 que en 2017, cun prognóstico de 978 millóns en comparación con 600 millóns. "Debido a que a fertilidade seguirá sendo alta por máis tempo, a proporción relativa da poboación mundial que é africana aumentará considerablemente. Chegaremos ao momento cara ao final do século no que pouco menos da metade da poboación mundial será africana, seguindo estas traxectorias", dixo Murray a CNN.

O estudo tamén predí cambios importantes na estrutura de idade global a medida que diminúe a fertilidade e aumenta a esperanza de vida, con 2.370 millóns de persoas maiores de 65 anos en todo o mundo no ano 2100, en comparación con 1.700 millóns menores de 20 anos. O número global de persoas maiores de 80 anos podería multiplicarse por seis, de 141 millóns a 866 millóns. Mentres tanto, prognostícase que o número de nenos menores de 5 anos diminuirá en máis do 40%, de 681 millóns en 2017 a 401 millóns en 2100.

Os investigadores dixeron que estas "reducións dramáticas" nas poboacións en idade laboral en países como India e China obstruirán o crecemento económico e conducirán a cambios nas potencias mundiais.

Os autores do informe din que as novas previsións destacan os "enormes desafíos" que unha forza laboral cada vez menor representará para o crecemento económico e a alta carga que unha poboación envellecida representará para os sistemas de saúde e apoio social. Tamén suxiren que a diminución da poboación podería ser compensada pola inmigración e que os países con políticas de inmigración liberais estarán en mellores condicións para manter o tamaño da poboación e apoiar o crecemento económico, mesmo cando a fertilidade diminúa. "Se morren máis persoas das que nacen, a poboación entrará en declive. E a única forma de contrarrestar iso é coa migración", dixo Murray.

Aínda que os autores do informe sinalan que o que haxa menos persoas tería "implicacións positivas para o medio ambiente, o cambio climático e a produción de alimentos", unha poboación envellecida pode presentar os seus desafíos. "O problema é que a pirámide de idade investida é un problema real sobre como se organizan as sociedades e como funcionan as economías, como se pagan os impostos", dixo. "O que realmente necesitamos descubrir é como facer a transición desde o estado no que nos atopamos agora", dixo. 

FONTE: Joan Luís Ferrer/farodevigo.es