SABÍAS QUE... POR QUE AO POÑER UN ALTOFALANTE BOCA ABAIXO O SON NON SAE AO REVÉS?

Para responder a esta pregunta necesitamos entender como funciona un altofalante. A parte fundamental do altofalante é unha membrana que se move seguindo as variacións de tensión dun sinal eléctrico. Esta membrana móvese adiante e atrás empuxando as moléculas do aire que están en contacto con ela, e así se crea a onda sonora que logo oímos. Imos ver como. Se pensas na parte dianteira da membrana, a que está á vista, ao moverse cara a adiante empuxa as moléculas de aire que están en contacto con ela, o que fai que o aire nesa zona adquira unha densidade maior que a do aire en repouso, ou sexa en silencio.

Como o aire é un medio elástico, as moléculas tentan recuperar o seu estado de equilibrio expandíndose outra vez. Isto provoca que a zona que antes tiña maior densidade, ou presión, do normal, agora teña menos do normal. Ademais, ao expandirse as moléculas de aire comprimen ás que están ao seu lado, que inmediatamente van tentar expandirse outra vez empuxando ás seguintes e así sucesivamente. Esta é a forma na que se propaga o son, que como ves é simplemente unha perturbación de presión que se propaga por un medio elástico, o aire neste caso, e chega ata o noso oído.

A parte traseira da membrana fai o mesmo, pero en contrafase, é dicir, cando a dianteira xera unha sobrepresión, a traseira xera unha rarefacción (presión por baixo do nivel de repouso), así que podemos dicir que a parte traseira da membrana xera outra onda sonora de signo contrario á dianteira. Para evitar que ambas interfiran e estraguen o campo sonoro que pretendemos que o altofalante xere, encerramos a membrana nunha caixa que impide que a onda traseira propáguese. Por iso, aínda que lle deas a volta ao altofalante, el segue radiando son só cara a adiante, porque está deseñado para funcionar así. Terías que facer un buraco na parte posterior da caixa para cambiar o seu funcionamento.

Un experimento interesante, e desde logo menos destrutivo, podería ser orientar o altofalante cara a unha superficie próxima, e escoitar o son que esa superficie reflicte. Se a superficie é dura, por exemplo a parede ou o chan, vai ser moi reflector, e o son que reflicta parecerase bastante ao orixinal, é dicir, o que percibirías co altofalante mirando cara a ti. Pero se a superficie é branda, por exemplo un sofá, non vai reflectir todos os sons por igual, porque absorberá os sons máis agudos. Entón o son reflectido, o que poderás oír, será máis grave.

E postas a experimentar, déixoche outra idea: se o altofalante non ten patiñas de goma, ou pódelas quitar, proba a poñelo encima dun moble non moi pesado, ou unha caixa de madeira. Cun pouco de sorte, a vibración do altofalante transmítese á superficie onde o pos, e esta compórtase como a táboa harmónica dun piano, amplificando o son.

E cando termines cos experimentos, se o teu altofalante forma parte dun equipo estéreo (que é antigo, pero aínda o temos en moitas casas), non esquezas volver poñelo no sitio correcto, é dicir, á altura da túa cabeza e formando un triángulo equilátero co outro altofalante e a túa cadeira de brazos favorita para escoitar música.

FONTE: Soledad Torres Guijarro/elpais.com/ciencia         Imaxe: thomann.de/es