SABÍAS QUE... POR QUE ESTÁN APARECENDO TANTAS CARABELAS PORTUGUESAS NAS COSTAS DO NOSO PAÍS?

Estes animais teñen apariencia de medusa, pero técnicamente non o son / Shutterstock

As carabelas portuguesas teñen aparencia de medusas, aínda que tecnicamente non o son. Trátase de conglomerados de organismos que cooperan como unha colonia para sobrevivir. O seu nome científico é Physalia physalis, e é coñecida tamén como fragata portuguesa ou falsa medusa.

A pesar da súa similitude coas medusas, estes seres teñen un aspecto moi peculiar. Teñen unha forma de globo ou "vexiga" chea de gas, que pode chegar a medir ata 30 centímetros de diámetro. Este globo, chamado neumatóforo, sérvelle de vela, e deste nacen os seus longos tentáculos, de ata 50 metros de lonxitude, que teñen unha característica cor azul ou púrpura. Un dos trazos máis distintivos destas criaturas é que os seus “globos” flotan na superficie da auga, mentres que os tentáculos permanecen por baixo.

As carabelas portuguesas son agora máis comúns nas costas españolas / iStock

Este verán detectouse unha maior concentración de medusas e organismos como as carabelas portuguesas nas costas españolas, o cal fixo saltar as alarmas dos equipos de salvamento, xa que estes animais poden chegar a ser perigosos, tanto para os humanos como para outras especies mariñas.

O aumento na presenza desta clase de organismos débese a tres factores: a contaminación orgánica, o incremento de temperatura da auga e a redución en número dos seus depredadores. No último caso, a progresiva desaparición de exemplares de tartaruga carey, en perigo crítico de extinción, e de tartaruga boba fai que a poboación de carabelas portuguesas aumente. Non son moitos máis os animais que se alimentan destes organismos, pero cóntanse tamén entre os seus depredadores o polbo manta e a babosa de mar azul Glaucus atlanticus.

Ademais, a emerxencia climática do noso planeta xa está a ter efectos nos ecosistemas, como a maior presenza de fragatas portuguesas nas costas da Península. Segundo os últimos datos de Copérnico, o programa de observación espacial da Unión Europea (UE), as augas que rodean España xa aumentaron entre  2ºC e 3ºC en comparación cos valores normais para este período.

Estes organismos habitan nas augas cálidas do planeta, especialmente en áreas tropicais e subtropicales dos océanos Pacífico e Índico. Tamén se moven en zonas do Golfo Atlántico e o Mediterráneo, aínda que de forma máis ocasional. A subida progresiva da temperatura do mar ofrece ás carabelas portuguesas un maior abanico de posibilidades para desprazarse, polo cal cada vez é máis frecuente velas preto dos bañistas.

Recentemente apareceron moitos destes exemplares en diferentes puntos da Península Ibérica, como Asturias, Cantabria, Guipúscoa e Galicia. Segundo os expertos, a chegada destas falsas medusas ás costas españolas débese ás dinámicas dos ventos mariños, que as achegaron.

A carabela portuguesa pode ser perigosa debido ao veleno paralizante que desprende cando sente ameazada. O seu mecanismo de defensa é similar ao das medusas, e do mesmo xeito que estas, as súas tentáculos son urticantes e poden producir reaccións alérxicas aos bañistas.

A súa picadura produce escozor e proído na zona afectada, aínda que non debería ser extremadamente daniña. Nun adulto de boa saúde os efectos deberían desaparecer nun par de horas. Aínda así, a picadura tamén pode chegar a provocar dores intensas, náuseas, febre, vómito e mesmo a morte, en casos extremos. Son sobre todo vulnerables aos seus efectos os nenos e os adultos cunha saúde débil.

Fronte a unha picadura de carabela portuguesa recoméndase aplicar alcol ou auga salgada na zona afectada, e sobre todo non tocar o exemplar aínda que fose retirado da area, xa que o seu veleno permanece activo mesmo despois.

FONTE: Paula Sánchez/nationalgeographic.com.es/mundo-animal