SABÍAS QUE... QUE É A GRIPE AVIARIA H5N1?

 

Recentemente, México rexistrou o primeiro caso humano no mundo de gripe aviaria H5N2, confirmando mediante probas de laboratorio unha infección que culminou na morte do paciente. Esta noticia xerou un amplo interese e preocupación, particularmente en comparación coa máis coñecida gripe aviaria H5N1.  

A gripe aviaria, ou influenza aviaria, é unha enfermidade viral que xeralmente afecta as aves. Segundo a Organización Mundial da Saúde (OMS), existen catro tipos de virus da gripe: A, B, C e D. Os virus da gripe tipo A son os únicos que poden orixinar pandemias mundiais e clasifícanse en múltiples subtipos identificados por combinacións das proteínas hemaglutinina (H) e neuraminidasa (N) presentes ma superficie do virus.

Estes virus están establecidos en varias especies animais, sendo as aves acuáticas silvestres o seu principal reservorio natural. Mentres que a gripe tipo B circula unicamente entre humanos, a gripe tipo A pode acharse en diferentes animais, como patos, pitos, porcos, baleas, cabalos, focas e gatos. Isto explica por que se denomina "gripe aviaria" cando o hóspede orixinal do virus é un ave.

O recente caso en México foi confirmado como gripe aviaria H5N2, unha variante de baixa patoxenicidade, segundo a Secretaría de Saúde de México. Isto significa que, aínda que o virus pode causar enfermidade en aves, a súa capacidade de provocar enfermidade grave e mortalidade é menor comparada cos virus de alta patoxenicidade. Aínda que ambos os virus pertencen ao mesmo subtipo H5 de influenza A, presentan diferenzas significativas:

- H5N1: este virus é coñecido pola súa alta patoxenicidade e foi responsable de brotes graves en aves de curral e de infeccións humanas desde o seu descubrimento en 1997. A gripe aviaria H5N1 causou máis de 860 casos humanos e ao redor de 455 mortes, segundo a OMS, o que resulta nunha taxa de mortalidade próxima ao 53%. 

- H5N2: en contraste, o H5N2 é xeralmente de baixa patoxenicidade, o que implica que os síntomas e a gravidade da enfermidade son menores. Con todo, a recente morte en México destaca a necesidade de vixilancia continua, xa que as mutacións poden alterar a virulencia do virus.

Os virus da gripe aviaria tipo A normalmente circulan entre aves e poden transmitirse a humanos a través do contacto directo con animais infectados ou ambientes contaminados. Os síntomas da gripe aviaria en humanos inclúen febre, tose, dor de gorxa, e en casos graves, enfermidades respiratorias severas e pneumonía.

 No caso específico do paciente en México, os síntomas reportados foron febre, dificultade para respirar, diarrea, náuseas e malestar xeral. Este individuo, de 59 anos, tiña varias condicións preexistentes como enfermidade renal crónica, diabetes tipo 2 e hipertensión arterial sistémica, o que puido contribuír á gravidade da súa infección.

A OMS declarou que o risco de transmisión do H5N2 ao público en xeral é baixo. Con todo, isto non minimiza a necesidade de manter unha vixilancia estrita, xa que os virus de influenza poden cambiar e adaptarse. No pasado, outros subtipos de influenza aviario demostraron capacidade de infectar a humanos sen causar unha transmisión sostida de persoa a persoa.

En marzo deste ano, un brote de H5N2 detectouse nunha granxa avícola no estado de Michoacán, México, próximo ao lugar de residencia do paciente falecido. Non se estableceu un vínculo directo entre este brote e a infección humana, pero destaca a importancia da vixilancia tanto en poboacións animais como humanas para previr a propagación da enfermidade.

Dado que o caso en México é o primeiro do seu tipo, a información sobre o tratamento específico para H5N2 é limitada. Xeralmente, os medicamentos recomendados para tratar infeccións por gripe aviaria en humanos inclúen oseltamivir (Tamiflu), zanamivir (Relenza) e permivir (Rapivab). É crucial que calquera tratamento sexa supervisado por un médico.

Para previr a infección, é fundamental evitar o contacto con aves infectadas e ambientes contaminados. As medidas de hixiene, como o lavado frecuente de mans e a cocción adecuada de produtos avícolas, tamén son esenciais para minimizar o risco.

A continua vixilancia e a investigación dos virus de influenza aviario son esenciais para previr posibles pandemias. As autoridades de saúde pública deben manter unha colaboración estreita cos sectores agrícolas para detectar e controlar brotes en aves de curral, e estar preparados para unha resposta rápida ante calquera caso humano.

A OMS, xunto con outras organizacións internacionais, traballa na vixilancia global destes virus e no desenvolvemento de vacinas e estratexias de resposta para mitigar o impacto de futuros brotes. A educación pública e a comunicación transparente tamén xogan un papel vital na prevención e control da gripe aviaria.

O recente caso de H5N2 en México subliña a importancia da vixilancia continua e a preparación ante posibles brotes de influenza aviario. Aínda que a gripe aviaria H5N2 é de baixa patoxenicidade, a súa capacidade para infectar a humanos e o potencial de mutacións resaltan a necesidade de estar alerta. A comparación co H5N1, un virus coñecido pola súa alta letalidade, lémbranos que a influenza aviaria continúa sendo unha ameaza significativa para a saúde pública global.

FONTE: Sergio Parra/nationalgeographic.com.es/ciencia     Imaxe: marca.com