SABÍAS QUE... As cebras son negras con raias brancas ou brancas con raias negras?

As típicas franxas negras e brancas converten ás cebras nun dos animais máis distintivos e facilmente recoñecibles do continente africano. Pero máis aló do seu inconfundible aspecto, estas curmáns irmás dos cabalos esconden moitas outras curiosidades.

As cebras son negras con raias brancas. A razón hai que buscala na embrioloxía. Resulta que os embrións de cebra están repletos de melanina que perden segundo avanza o desenvolvemento da xestación. Se afeitásemos completamente a unha cebra, descubririamos que é completamente negra, custaría recoñecela.

Do mesmo xeito que as impresións dixitais son únicas en cada persoa, non hai dúas cebras co mesmo patrón de raias. O matemático Alan Touring desenvolveu unha teoría que explicaba a singularidade dalgúns deses debuxos que se repiten na natureza, entre eles o do as raias das cebras. Recentemente, a súa metodoloxía serviu tamén para desvelar os segredos das impresións dixitais humanas.

Que son fai unha cebra? Algúns poderedes pensar que, debido ao seu parecido co cabalo, relinchan como os seus irmáns equinos. Con todo, nada máis lonxe da realidade. As cebras braman, co que as súas vocalizaciones parécense máis ás dun burro ou calquera outro ungulado, como a cabra montés. Emiten unha ampla gama de ruídos, aínda que a maioría das vocalizaciones aseméllanse a ladridos ou bufidos. Ás veces son sons agudos, parecidos aos chillidos dun porco, mentres que noutras ocasións son máis graves, parecidos aos maullidos dos gatos. Unha ampla gama de ruídos que poden responder tamén a diversas razóns, como poden ser chamadas de alerta ou rituais de apareamiento.

As cebras teñen unha vista excelente. Como a maioría dos ungulados, teñen os ollos aos lados da cabeza, o que lle proporciona un amplo campo de visión. Ademais, teñen visión nocturna, aínda que non tan avanzada como a dos seus depredadores. Tamén contan con excelente sentido do oído. E, do mesmo xeito que os cabalos e outros ungulados, poden virar as orellas en case calquera dirección.

Teñen unha dixestión rápida, aínda que pouco eficiente. A dixestión da cebra leva a cabo no cego, unha parte do intestino onde compostos complexos como a celulosa son influenciados por bacterias simbióticas. A dixestión cecal é menos eficiente para dixerir pastos que a dixestión de ruminantes, pero compénsano inxerindo máis forraxe que os ruminantes. Así pois, como a forraxe pasa máis rapidamente a través do cego, a dixestión da cebra é máis rápida que, por exemplo, a dun ñu.  Por tanto, a pesar de que as cebras son menos eficientes que os ñus na extracción de proteínas dos seus alimentos, poden extraer máis cantidade de nutrientes dos pastos de baixa calidade debido á súa maior velocidade de dixestión e asimilación.

A pel resistente das cebras axúdalles a combater aos parasitos. As cebras son un polo de atracción para parasitos como garrapatas, moscas, e vermes nematodos e cestodos. Con todo, son particularmente resistentes a eles grazas á súa pel grosa e o seu patrón único de raias. Ademais, resisten moi ben as altas temperaturas, polo que poden habitar áreas onde os parasitos non poden sobrevivir. Aínda por riba, manteñen unha relación de cooperación con distintas especies de aves que lles axudan a desparasitarse. Algúns científicos sosteñen que as raias da cebra evolucionaron para evitar a picadura dos tábanos. De feito, hai probas de que as raias da cebra interrompen o patrón horizontal de luz polarizada reflectida nas superficies escuras que normalmente atrae aos tábanos. Isto faría que a pelame raiada da cebra fose menos atractivo para estes insectos que a pelame de cor marrón monocromático dun cabalo.

Poden durmir de pé. As cebras dormen unhas 7 horas ao día, pero de cando en cando son consecutivas, xa que deste xeito quedarían expostas aos depredadores. Por regra xeral, dormen de pé durante o día e tombadas durante a noite. Durmir ergueitas permítelles estar alerta en caso de perigo. Deitarse, doutra banda, axúdalles a alcanzar a fase REM e conseguir un soño máis profundo e eficiente.

Os dentes das cebras están perfectamente adaptados para o pastoreo. As cebras teñen uns dentes incisivos incriblemente resistentes que utilizan para triturar e masticar os pastos. A súa dentadura está perfectamente adaptada para descompoñer a vexetación dura, como herbas e arbustos, que conforman a maior parte da súa dieta. Os incisivos tamén lles serven para arrincar a cortiza das árbores e, ocasionalmente, para defenderse dos depredadores.

FONTE: Sergi Alcalde/nationalgeographic.com.es   Imaxe: istock/nationalgeographic.com.es