Que é o avespón oriental: a nova ameaza que toma o relevo da velutina

Exemplar dun avespón oriental / Charles J. Sharp

Estás no campo e observas, voando, unha avespa asiática. Non é difícil de distinguir: é grande (entre 2,5 e 3,5 centímetros) e moi negra, con apenas unhas franxas amarelas. A especie invasora xa está máis que asentada en Galicia, malia que nos últimos anos parece que se reduciu un pouco a súa presenza na comunidade, segundo a Xunta. Porén, se xa era rechamante ver un insecto negro do tamaño dun chisqueiro, a nova ameaza non pasará desapercibida se chega á comunidade. Co mesmo tamaño dunha velutina e de cor marrón avermellada, o avespón oriental  continúa a súa expansión no sur de España.

A introdución do avespón oriental en España vén do ano 2018, en Andalucía, segundo un informe do Ministerio para a Transición Ecolóxica e o Reto Demográfico. Tras unha forte expansión nos últimos anos, está establecida no Campo de Xibraltar e nalgunhas zonas de Cádiz e de Málaga. A chegada de especies invasoras provoca desequilibrios nos ecosistemas que poden causar graves danos ecolóxicos, ademais dos económicos.

No caso do avespón oriental, está a causar estragos na agricultura. Ademais, tamén ataca ás abellas, algo que preocupa aos apicultores. O tártago oriental tamén se alimenta de figos, mangos ou uvas. En xeral, de froitas que teñan un alto contido en azucre. Iso si, o insecto está vinculado a climas máis cálidos e secos, polo que Galicia ten máis posibilidades de frear o seu avance. Porén, a súa chegada podería ser cuestión de tempo. Por unha banda, o avespón oriental parece estar en expansión cara ao norte e, ademais, hai que recordar que moitas destas especies invasoras chegan a través do comercio. Aínda que as autoridades fan controis para evitar a presenza de insectos coma este, a súa chegada, especialmente no comercio portuario, é posible.

No caso de que se detectase o avespón oriental, sería unha combinación letal para as abellas xunto coas velutinas. A primeira está distribuída de forma natural en rexións do Mediterráneo como no norte de África, en Oriente Medio e en Asia Suroccidental. En España, é considerada polo Catálogo Español de Especies Exóticas Invasoras como un “voraz depredador de abellas melíferas” e está catalogada como unha das pragas máis importantes para a apicultura en moitos países. É considerada unha especie oportunista que se desenvolve ben en ambientes urbanos. Ao igual que outras vespas, viven en colonias, organizadas entre raíña, obreiras e machos. Constrúen niños malia que, neste caso, buscan polo xeral ocos en paredes e no chan. Algo diferente coa velutina, que tende a buscar sitios máis elevados. As colonias son estacionais e medran ao longo da primavera e do verán.

O avespón oriental é tamén agresiva, pero non tanto como a velutina. Sobre todo, porque non persegue tanto ás súas vítimas. Por iso considérase algo menos perigoso coas abellas. Con respecto aos humanos, ambas as vespas atacan, polo xeral, só se ven o seu niño ameazado. A picadura de ambas é bastante dolorosa e pode, en casos de alerxias e circunstancias moi concretas, chegar a ser letal. Por iso, as autoridades piden precaución, especialmente se hai un niño cerca, e avisar para que poidan retiralo. Algo do que Galicia xa está acostumado coas velutinas e que, quizais, tamén terá que facer con estes novos insectos avermellados.

FONTE: gciencia.com