vgomez

O tacto do que gozan os mamíferos é un prodixio. Cada instante o seu sistema nervioso integra e procesa a información procedente de miles de millóns de sensores distribuídos pola súa pel. Toda a rede nerviosa discrimina que é importante e que non, á vez que informa sobre a temperatura, a presión, o contacto ou a dor. Isto é clave para que os mamíferos sobrevivan e desenvólvanse pola contorna.

Hoxe non podemos soñar con ningún robot nin máquina capaz de achegarse, nin sequera, á idea de percibir a contorna por medio do tacto. Pero sería interesante que os robots ou que as próteses contasen con algo así para poder manipular obxectos con precisión, coa forza adecuada e coa comodidade desexable. En parte por iso, onte mércores, un grupo de científicos do Instituto Tecnolóxico de Massachusetts (MIT) en Cambridge, Estados Unidos, presentou un estudo en Nature no que demostraron o funcionamento dunha luva moi barata e recuberta por unha rede de sensores que lle permiten recoñecer obxectos, estimar pesos e transmitir información en tempo real. Este tipo de sistema ten múltiples aplicacións, como o diagnóstico médico, o deporte, as mans robóticas e as próteses.

A luva desenvolta só custa 10 dólares e é sensible a pequenos cambios de presión. Consiste fundamentalmente nunha película adherida a unha luva convencional, e percorrida por unha rede de 64 fibras condutoras: 32 discorren nunha dirección e 32 noutra. Este armazón xera 548 puntos nos que as fibras se cruzan e se solapan. Pois ben, estes puntos son precisamente os que funcionan como sensores de presión: cando se exerce unha forza sobre eles, a resistencia eléctrica diminúe e o dispositivo detéctao.

Esta rede de 32x32 fibras lévanlles a xerar imaxes de 32x32 píxeles, nunha escala de grises. As cores indican se se exerceu unha presión elevada (negro) ou unha presión baixa (branco) en cada un deses puntos. Ademais, estes mapas de presión rexístranse cunha frecuencia de sete fotogramas por segundo.

FONTE: Gonzalo López Sánchez/abc.es/ciencia

Chemineas termais de Dallol (Etiopía) / Imaxe: Felipe Gómez

Un equipo de científicos atopou vida nun dos desertos máis hostís da Terra, a depresión do Danakil, en Etiopía. Neste antigo fondo mariño, algunhas de cuxas zonas están a 150 metros por baixo do nivel do mar, acádanse temperaturas duns 50 graos centígrados. A codia terrestre é neste punto extremadamente delgada, apenas 15 quilómetros, e baixo ela atópase unha enorme piscina de lava ardente. A auga do mar cóase polo subsolo e produce unha espectacular paisaxe de piscinas e chemineas termais de auga que brota a máis de 100 graos e tingue a terra con cores espectaculares debido aos minerais e metais presentes no terreo.

“É o lugar máis extremo que atopei na Terra”, explica Felipe Gómez, investigador do Centro de Astrobioloxía (Madrid) e autor principal do descubrimento, que publicou a revista Scientific Reports. “Non só é o máis caloroso que se coñece, senón tamén o máis ácido, tanto que está por baixo de cero, fóra da escala”, resalta.

Desde 2015 o equipo de Gómez estivo investigando as surxencias hidrotermais de  Dallol, nunha zona do sur de Etiopía veciña conSomalia e Xibutí onde non vive ninguén e onde ninguén pensara atopar o menor rastro de vida.

Os investigadores analizaron as paredes das chemineas dos géiseres. En 2017 descubriron unhas estruturas esféricas extremadamente pequenas ao redor das que se formou unha especie de caparazón de minerais. Os científicos realizaron análises moleculares para determinar se había ADN activo nas mostras (un indicador de actividade biolóxica) e podían atribuílo a algunha especie. “Atopamos polo menos dúas especies de bacterias e  arqueas probablemente novas”, explica Gómez. “Unha delas pertence ao grupo das nanohaloarqueas. Trátase de organismos esféricos duns 50 nanómetros, tres veces máis pequenos que outras bacterias. Recúbrense de minerais e acaban recubertos por unha capa de minerais coma se estivesen fosilizadas”, describe Gómez.

É a primeira vez que se atopa vida en Dallol, aínda que outros equipos buscárana antes. O achado ten grandes implicacións para a procura de vida noutros planetas. “Este lugar é moi parecido a Marte na súa orixe, hai miles de millóns de anos, e tamén á Terra cando se estaba arrefriando o océano de lava que a recubría”, sinala o investigador. Unha das teorías máis plausibles sobre a orixe da vida na Terra é que tivese lugar en chemineas hidrotermais, neste caso submarinas, en cuxo interior se poderían comezar a  ensamblar primeiro o ADN e logo as membranas protectoras para dar lugar aos primeiros seres vivos. “O achado vai axudar a buscar vida en Marte”, asegura Gómez, que forma parte do equipo científico das misións de exploración marciana da NASA que lanzaron o Curiosity, así como do novo vehículo que a axencia despregará no planeta en 2020.

FONTE: Nuño Domínguez/elpaís.com/ciencia